Doğu Çerkesleri

Doğu Çerkesleri ya da Doğu Adığeleri (Çerkesçe Адыгэхэр), Çerkeslerin doğu kolu olup Doğu Çerkesçesini konuşan ve Rusya'ya bağlı Karaçay-Çerkesya ile Kabartay-Balkarya Cumhuriyetlerinde yaşayan ve Çerkes Sürgünü'nde Çarlık Rusyası döneminde Kafkasya'dan Osmanlı İmparatorluğu topraklarına sürülüp tehcir ettirilen ve bugün Türkiye'de diasporayı (хэхэс) oluşturan Kuzey Kafkas halkı. Günümüzde Kafkasya'daki Çerkeslerin çoğu Doğu Çerkesleri azı Batı Çerkesleri iken, diasporada bunun tam tersidir.[1] Kafkasya’da Kuzey Osetya’nın Mozdok bölgesinde yaşayan 3 bin kişilik bir Hristiyan Kabardey topluluk dışında Çerkeslerin tamamı Sünni Hanefi Müslümandır.[2]

Doğu Çerkesleri
Адыгэхэр

[Dans eden Kabardey Çerkesleri
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
Doğu Çerkesçesi, Rusça, Türkçe
Din
çoğu Sünni İslam, azı Hristiyan

Ana boyu Kabardeyler ile onlardan ayrılan Besleneylerdir. Kabardey-Balkarya ve Karaçay-Çerkesya Çerkeslerinin neredeyse tamamına yakını Kabardeydir. İki Besleney köyü (Beçmızaye ile Kurğokuaye) Krasnodar Krayı'nın Uspensk rayonundadır.[3]

Rusya Federasyonunda resmî kullanımda idarî birimine göre iki ayrı halk olarak kabul edilirler: Karaçay-Çerkesya'dakiler черкесы («çerkesler») ve Kabartay-Balkarya'dakiler кабардинцы («kabardinler»).

Karaçay-Çerkesya Çerkesleri

Karaçay-Çerkesya içinde 2010 etnik nüfus sayımına göre Karaçaylar %41,Ruslar %31,6 Çerkesler %11,9'du. Abazalar ise %7,8 idi. Çerkezler ve Abazalar genellikle ülkenin kuzey bölgesinde Abazinsky, Adige-Khablsky, Habezsky bölgelerinde yaşarlar.

Kabartay-Balkarya Çerkesleri

Diyasporada Doğu Çerkesçesi konuşanların sayısı az olup Kafkasya'dakiyle ters orantılıdır. Türkiye’deki Çerkesler içinde dillerini en iyi koruyan grup olan Kabardeylerin en yoğun yaşadığı bölge, esas olarak Kayseri ve Sivas’a bağlı köylerin bulunduğu Uzunyayla ile Maraş-Göksun ilçesidir.[1]

Kaynakça
  1. Papşu, Murat (2003). Çerkes dillerine genel bir bakış Kafkasya ve Türkiye 10 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Nart Dergisi, Mart-Nisan 2003, Sayı:35
  2. "cerkesarastirmalari.org : Adlandırma". 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2013.
  3. Do. Dr. Vınereko Mir. Ülke anne gibidir (Хэгъэгур ным фэд) 24 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Адыгэ Хабз, Maykop, 2007
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.