Bohdan Hmelnitski

Bohdan Hmelnitski (Rutence: Ѕѣнові Богдан Хмелнiцкiи[1], Ukraynaca: Богдан Зиновій Михайлович Хмельницький, (1595 - 6 Ağustos 1657) Kazak Hetmanlığı'nın kurucusu. Polonya-Litvanya Birliği'ne (1648-1654) karşı ayaklanma başlatan Zaporojya Kazakları önderi. Ölümünden sonra yerine oğlu Yuri Hmelnitski Kazak hetmanı olmuştur.

Bohdan Hmelnitski
Kazak hetmanı
Hüküm süresi 30 Ocak 1648 - 6 Ağustos 1657
Önce gelen Makam oluşturuldu.
Sonra gelen Yuri Hmelnitski
Tam ismi
Bohdan Zynoviy Mykhailovych Khmelnytsky
Doğum 1595
Subotiv, Polonya-Litvanya Birliği
Ölüm 6 Ağustos 1657 (61-62 yaşında)
Çigirin, Ukrayna
İmza

İlk yılları

Hmelnitski'nin doğum tarihinin kesin bir kanıtı olmamasına rağmen, Rus tarihçi Mihaylo Maksimoviç, muhtemelen 27 Aralık 1595 olduğunu öne sürüyor.[2] Ortodoks Kilisesi'nde gelenek olduğu gibi, Theodor adı ile ile vaftiz edildi ve Ukraynaca'ya Bohdan olarak çevrildi. Smoliy ve Stepankov tarafından yazılan Hmelnitski biyografisi, onun 9 Kasım'da (Jülyen takvimine göre, Aziz Zenoby bayram günü 30 Ekim) doğduğunu ve 11 Kasım'da (Aziz bayram günü) vaftiz edildiğini belirtiyor.[3][4]

Hmelnitski, babası Mihaylo Hmelnitski'nin, Polonya Krallığı'na bağlı Çigirin yakınlarındaki Subotiv köyünde yer alan malikanesinde doğdu.[5] Ailesi, Rus soylularından gelmektedir.[6] Babası Mihaylo, Leh soylusu Stanisław Żółkiewski'nin yanında çalışmaktaydı. Bohdan ve babasının szlachta'ya (soylular için Lehçe bir terim) ait olup olmadığı konusunda tartışmalar olmuştur.[7]

Evlilik ve ailesi

Bohdan Hmelnitski, zengin Pereyaslav doğumlu bir Kazak olan Hanna Somkivna ile evlendi; çift, Subotiv'e yerleşti. 1620'lerin ortalarında üç kızı oldu: Stepanyda, Olena ve Kateryna. İlk oğlu Timiş (Tymofiy) 1632'de, başka bir oğlu Yuri Hmelnitski ise 1640'ta doğdu.

Zaporojya Kazaklarına katılması

1617'de Hmelnitski, Kazakların hizmetine girdi. 1619'da, Lehistan-Litvanya Birliği'nin Osmanlı İmparatorluğu ile savaşa girdiğinde babasıyla birlikte Boğdan'a gönderildi. İlk askeri savaş deneyimi trajikti. 17 Eylül 1620'de Cecora Muharebesi sırasında, babası ve Stanisław Żółkiewski öldürüldü ve genç Hmelnitski, gelecekteki hetman Stanisław Koniecpolski de dahil olmak üzere diğer bazı soylular ve askerler, Türkler tarafından esir alındı. Sonraki iki yılını İstanbul'da, bir Osmanlı Kaptan-ı derya'sının yanında tutsak olarak geçirdi.[8] Diğer kaynaklar, Osmanlı Donanması'ndaki köleliğini bir kürekçi olarak kadırgalarda geçirdiğini ve burada Türk dilleri hakkında bilgi sahibi olduğunu söylemektedir.[9]

Ukrayna'ya dönüşüne dair somut bir kanıt bulunmasa da, çoğu tarihçi Khmelnytsky'nin ya kaçtığını ya da fidye karşılığı serbest kaldığını düşünüyor.

Kaynakça

  1. See, for example, the title of Samuil Velichko 1720 chronicle.
  2. "Житие и страдание святого преподобномученика и исповедника Феодора и брата его преподобного Феофана1 начертанных" pravoslavie.uz and catholic.org 7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. Страдание святого священномученика Зиновия епископа Эгейского, и сестры его Зиновии [The suffering of the Holy Martyr St. Zinovy the Bishop of the Aegean, and his sister Zenova] (Rusça). monar.ru. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2016.
  4. Смолій В.А., Степанков В.С. "Богдан Хмельницький", Альтернативи, 966-7217-76-0, 2003
  5. While Subotiv or Chyhyryn are most commonly identified as alternative places for his birth, historian Stanisław Barącz believes that he was born in Zhovkva (Żółkiew).
  6. "Bohdan Khmelnytsky Article". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  7. "Краєвид :: Богдан Зиновий Хмельницкий [Львов]". web.archive.org. 27 Temmuz 2011. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.
  8. Smoliy, Stepankov 1995, s. 51
  9. Bohdan Khmelnytsky (Rusça)

Dış bağlantılar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Makam oluşturuldu.

Kazak hetmanı

30 Ocak 1648 – 6 Ağustos 1657
Sonra gelen:
Yuri Hmelnitski
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.