Blondie

Blondie, 1970'lerin sonunda üne kavuşan ve şimdiye kadar 30 milyonun üstünde albüm satmış Amerikalı bir rock grubu.[1]

Blondie
Soldan sağa: Gary Valentine, Clem Burke, Deborah Harry, Chris Stein ve Jimmy Destri.
Genel bilgiler
Başladığı yer New York, New York, ABD
Tarzlar New wave, pop rock, punk rock
Etkin yıllar 1976-1982
1997-günümüze
Müzik şirketi Chrysalis/EMI Records
Beyond/BMG Records
SBMG Records
Üyeler Deborah Harry
Chris Stein
Clem Burke
Leigh Foxx
Paul Carbonara
Matt Katz-Bohen
Jimmy Destri
Eski üyeler Nigel Harrison
Frank Infante
Gary Valentine
Fred Smith
Billy O'Connor
Eddie Martinez
Ivan Kral
Kevin Patrick
Jimmy Bones

Grup erken Amerikalı new wave and punk rock sahneleri için öncüydü. İlk iki albümleri bu türlerden kuvvetli materyaller içeriyordu ve Birleşik Krallık ve Avustralya'da başarılı olmasına rağmen, Blondie 1978'deki Parallel Lines albümüne kadar Amerika'da bir yeraltı grubu olarak görülüyordu. Geçen sonraki 3 yıl içinde, grup farklı hit parçalar çıkarıp bir new wave grubu olarak temel tarzlarını korurken, disco, pop ve reggae müziklerinin karışımıyla dikkat çekmiştir.

Hit parçalarına rağmen, bazı etmenler grubu zayıflatmıştır. Deborah Harry diğer grup elemanlarını insanların onu Blondie olarak gösterecek kadar gölgede bırakan bir ün seviyesine ulaşmıştır. 1992'de yayınlanan "The Hunter" albümü pek kabul görmemiştir. Çekirdek üyelerden Chris Stein'a ölümcül bir hastalık teşhisi konmuştur. Bu nedenlerle grup 1982'de dağılmaya sürüklemiştir[2].

Üyeler başka projeler çalıştıkça, Blondie'nin ünü sonraki on yıllık sürede artmıştır ve grup 1997 yılında yeniden birleşmiştir, tazelenmiş bir başarı elde etmiş ve Birleşik Krallık'ta 1999 yılında "Maria" single parçası bir numaraya çıkmıştır. Grup tura çıkmış, dünyanın her tarafında konserler vermiştir ve 2006 yılında Rock and Roll Hall of Fame ve "the RockWalk of Fame"'a kabul edilmiştir.[3]

İlk zamanlar

1970'lerin başında Chris Stein Brooklyn'den New York'a taşındı. Orada filizlenen yeni bir müzik olayı New York Dolls ve benzerlerinden, benzer bir gruba katılmak için esinlendi.The Stilettos'a 1973'te gitarist olarak katıldı ve grup vokalisti, eski bir garson ve Playboy Tavşanı olan Debbie Harry ile romantik bir ilişkiye girdi.[4]

Kariyer

Harry 1960'ların sonunda bir folk-rock grubu olan The Wind in the Willows'ın üyesiydi. 1974'te Stein The Stilettos'tan ve grubun kurucusu Elda Gentile'dan ayrıldı. Stein ve Harry davulcu Billy O'Connor ve bas gitarist Fred Smith ile yeni bir grup kurdular. 1975'te bazı diğer grup elemanlarının ayrılmasıyla (diğer ilk elemanlar geri vokallerdeki Tish Bellomo ve Eileen Bellomo kardeşlerdi), Stein ve Harry'ye davulda Clem Burke, klavyede Jimmy Destri ve bas gitarist Gary Valentine katıldılar. Esas Angels and Snake olarak bilinen grup[5], 1975'in sonunda kendilerini Blondie olarak yeniden adlandırdılar. İsim, Harry'ye yanından geçerken "Hey, Sarışın" diye seslenen kamyon şoförlerinin yaptığı yorumlardan türetilmiştir. Sonraları, grup üyeleri Adolph Hitler'in köpeği 'Blondie' ile aynı ismi paylaştıklarını öğrenince şaşırdılar. Blondie 'Adolps Dog' isminde yarı-anonim bir şarkı kaydetti. Bu şarkı bir Iggy Pop Tribute albumündedir.[6]

Blondie, New York'un Club 51, Max's Kansas City ve CBGB’inde kadrolu olmuştu.[7] İlk kayıt anlaşmalarını Private Stock Records ile 1970'lerin ortalarında yapmışlardır ve çıkış albümleri olan Blondie(AUS #14, UK #75) 1976'da[3] "X-Offender" ile beraber yayınlanmıştır. Private Stock Records sonraları Birleşik Krallık şirketi olan Chrysalis Records tarafından satın alınmıştır ve ilk albümlerin yeni bir etiket ile 1977[3] yılında "Rip Her to Shreds" şarkısıyla yeniden yayınlanmıştır.Rolling Stone Blondie hakkında ilk defa Ağustos 1977 yılında yazmıştır [8] ve grubun müziğinin derleme doğasını gözlemlemiş, onu Phil Spector ve The Who ile karşılaştırıp ve albümün iki kuvvetli noktasının Richard Gottehrer'ın produksiyonu ve "son derece kendine güvenen ve ilişkinin başından sonuna tamamen uygunsuz ve uyuşturucu etkisinde olan bir karakteri resmederken bile, rahatlatıcı ve eğlendirici olup endişelendirmeyen bir farkındalık pırıltısıyla" performans sergilediğini söyledikleri Deborah Harry'nin karakteri olduğunu söylemiştir. Aynı zamanda Harry'nin aynı şarkı içinde kulağa rüya gibi gelen baştan çıkarıcı ve odunsu Mansonite zombi'nin sesine sahip olduğu belirtilmiştir.[9]

Deborah Harry sahne performansını sergilerken, Toronto 1977.

Grubun ilk ticari başarısı 1977'de, müzik televizyonu programı Countdown yanlışlıkla "X-Offender" albümünün B-yüzü şarkısı olan "In the Flesh" klibini yayınlayınca Avustralya'da gerçekleşmiştir.[3] Jimmy Destri sonraları, yanlış şarkıyı çalmasından dolayı "ona hala bu güne kadar teşekkür ediyoruz" yorumunu yaparak şovdaki Molly Meldrum'a ilk başarıları için itibat etmiştir.[10] 1998'deki bir röpötajda, grup üyesi Clem Burke yanlış şarkının çalındığını gördüğü bölümü hatırladı, ama o ve Chris Stein bunun Meldrum tarafından yapılmış planlı bir hareket olabileceğini ortaya atmışlardır. Stein "In the Flesh" "hiçbir punk anlayışını temsil etmiyordu.Yıllar geçtikçe onların ikisini de çaldığını ancak birini daha çok beğendiklerini düşündüm. Hepsi bu." derken ""X-Offender"'ın "[bir hit olmak için] çok çılgın ve agresif" olduğunu öne sürmüştür. Geçmişe bakınca, Burke "In the Flesh"'i power ballad'a doğru bir öncü olarak tarif etmiştir.[11]

Single ve albüm, her biri Ekim 1977'de Avustralya Top 5 listelerine ulaşmıştır ve onu takip edern bir iki-A yüzü "X-Offender" ve "Rip Her to Shreds" da populerdi. Bunu Aralıkta, Brisbane'de Harry'nin bir performansı hastalık nedeniyle iptal etmesinden sonra neredeyse ayaklanan hayranların olayı ile bozulmuş olamsına rağmen başarılı bir Avustralya turu takip etti.[12]

1977'de Blondie ikinci albümlerini yayınladı: "Plastic Letters" (UK #10, US #78). Albüm, Gary Valentine ayrıldığı için dört kişilik bir grup olarak kaydedilmişti.Plastic Letters Chrysalis Records ile kapsamlı bir şekilde Avrupa ve Asya'ya terfi etti.[3] Albümün ilk single'ı "Denis" Randy and the Rainbows grubunun 1963'teki hit parçasının yeniden yorumlamasıydı. Şarkı İngiliz single listesinde iki numaraya ulaştı ve ikinci single "(I'm Always Touched by Your) Presence, Dear" İngiliz Top 10 listesine girdi. Bu liste başarısı, beraberinde Roundhouse (The Boomtown Rats açmıştı) performansının da olduğu başarılı bir 1978 İngiltere Turu ile Blondie'yi Birleşik Krallıkta genelde kabul görmüş bir başarıya ulaşan ilk Amerikan new wave grubu yaptı.[3] Bu sırada Gary Valentine'nin yerine gruba Frank Infante (bas gitar/gitar) ve bundan kısa bir süre sonra da Nigel Harrison (bas gitar) katılırken, grup da ilk defa altı kişiye genişledi.

Allmusic sonraları Plastic Letters'ı iki single haricinde, Blondie albümünden kalan "artıklar" ile inşa edilmiş olarak gözüktüğünü söyleyip, albümü öncekine göre değersiz olarak tanımladı. Gottehrer’in prodüksüyonunun “monoton müzik şarkılarını” telafi edemeyeceğini veya albümü “genel vasatlıktan” kurtaramayacağını belirtti.[13]

Esas başarı

Parallel Lines (UK #1, US #6) Blondie'nin üçüncü albümü, grubun en popüler ve en iyi satan eseri eylül 1978’de yayınlandı ve Mike Chapman yayınlandı. Albümün ilk iki single’i " Picture This" (UK #12) "Hanging on the Telephone" (UK #5) idi. "Heart of Glass" onların ilk ABD hitiydi. Nisan 1979’da discoyla doldurulmuş parça ABD listelerinde üst sralara çıktı. Parça grubun kuruluşundan beri seslendirdiği bir rock şarkısının yenilenmiş ama disco müziğin kuvvetli elementleri ile doldurulmıuş versiyonuydu. Clem Burke sonraları düzeltilmiş versiyonun kısmen Kraftwerk ve kısmen Bee Gees'in "Stayin' Alive" parçalarındaki davul ritimlerinden ilham aldığını söylemiştir. O ve Stein, son hal için övgünün çoğunu, Destri’nin teknolojiye olan hayranlığının onu sythesizerlar ile tanıştırdığını ve klavye bölümlerini yenilediğini belirtip, Jimmy Destri’ye vermişlerdir.[11] İngiliz müzik basınının bazı üyelerinin Blondie’yi “satmakla” suçlamasına rağmen, şarkı dünya çapında popüler bir başarı haline geldi. Bir milyondan fazla satan ve radyolarda sıklıkla yayınlanan single, ABD nin de içinde bulunduğu ve çoğunun önceleri "underground" grubu olarak değerlendirdiği ülkelerde bir numaraya ulaştı. Şarkıya Deboah Harry’nin sert-sınırlardaki ve neşeli sexüel kişiliğiyle sergilenen bir müzik videosu eşlik etti ve Deboah medya tarafından büyük oranda göz ardı edilen diğer grup elemanlarından ayıran bir ünlü mertebesine erişti.

Blondie’nin ABD’deki sonraki single’i daha agresif bir rock şarkısı idi, "One Way or Another" (US #24) ve Birleşik Devletlerdeki ikinci hit single’ları oldu. Bu sırada Birleşik Krallık’ta alternatif bir single seçimi "Sunday Girl" başka bir #1 . "Parallel Lines" Rolling Stone’in tüm zamanların en iyi 500 albümünde 140 numaraya yerleşmiştir ve dünya çapında 20 milyon kopyanın üzerinde satmıştır. Haziran 1979’da, Blondie Rolling Stone dergisinin kapağını onurlandırmıştır.

Dördüncü albümleri Eat to the Beat (UK #1, US #17) Ekim 1979’da yayınlanmıştır, eleştirilere göre Parallel Lines sonrasında düzgün bir devam olarak alınmıştır, ancak ABD’de aynı başarıyı yakalayamamıştır.[3] Amerika’da single’ları listelerde kuvvetli değilken, Birleşik Krallıkta single “Atomic” (UK #1, US #39) bir numaraya ,"Dreaming" (UK #2, US #27) 2 numaraya ulaşmıştır ve "Union City Blue" (UK #13) bir başka Top20 hiti olmuştur.[3]

Deborah Harry Donna Summer’ın en büyük hit şarkılarından sorumlu olan İtalyan şarkı yazarı ve prodüktör Giorgio Moroder ile çalışmıştır ve onlar beraber American Gigolo filminin soundtrack’i için "Call Me" şarkısını bestelemişlerdir. 1980 Şubat’ında yayınlanan şarkı, Amerika’da 6 hafta 1 numarada kalmıştır, Birleşik Krallıkta da bir numaraya ulaşıp dünya çapında bir hit olmuştur. Şarkı grubun Amerika’da en çok satan(bir milyon kopyanın üzerinde) single’i olmuştur ve 1980 yılının 1 numaralı single şarkısıdır.

Kasım 1980’de sonraki albümleri Autoamerican (UK #3, US #7) yayınlanmış ve iki ABD #1 hit şarkısı daha içermektedir, 1967 yılı The Paragons şarkısının bir cover versiyonu, raggae stilli "The Tide Is High" ile rap tadında, rap vokal unsurları içerip de Amerika’da bir numaraya ulaşıp, dünydaı fırtına estiren ilk şarkılardan olan "Rapture". “Rapture”, grubun Amerika listelerinde Birleşik Krallık listelerinde yükseldiği 5. Sıradan daha üst sıralarda bulunan tek şarkısıdır. Ekim 1981’de Chrysalis Records grubun ilk en iyiler derlemesi olan “The Best of Blondie” (UK #4, US #30]’yi yayınladı.

Ara, The Hunter, ve Ayrılık

1978-1980 deki başarılarını takiben, Blondie 1981’de ayrıldı. Bu sene Debbie Harry ve Jimmy Destri ikisi de solo albümler yayınladılar; Stein Harry’nin Koo Koo (UK #6, US #28) albümüne yardım ederken Burke Destri’nin 'Heart on a Wall'una yardım etti. 1981’de Blondie’ye yeni James Bond filmi olan For Your Eyes Only ‘nin melodisini yapma şansı teklif edildi. Onlar kendilerinden parçanın bestelenmesini de istediklerini düşünüp kendi şarkılarını filmin yapımcılarına sunduklarında, önceden Bill Conti and Michael Leeson tarafından yazılmış şarkıyı kaydetmelerinin istenildiğini öğrendiler. Yapımcılar Blondie’nin şarkısını reddettiler ve teklifi Conti/Leeson şarkısı ile bir Top 10 hiti olan Sheena Easton’a ilettiler. Ancak, Blondie’nin film için bestelediği parça bir sonraki albümlerine dahil edildi.

Grup 1982’de The Hunter (UK #9, US #33)’ı piyasaya sürmek için yeniden toplandı. Önceki ticari ve kritik başarılarına zıt olarak, “The Hunter” genelde orta ve negatif eleştiriler aldı ve Amerika’da Top 20’ye girmeyi başaramadı. Albüm iki küçük hit single çıkarttı: "Island of Lost Souls" (#11 UK, #37 US) ve "War Child" (#39 UK).

Reklamlardaki azalmalar ve Harry’nin üstündeki diğer grup elemanlarını dışarıda bırakan sürekli basın odağı olması gerilimleri arttırdı ve olaylar Stein’a ölümcül bir hastalık pamfigüs teşhisi koyulunca kırılma noktasına ulaştı. 1982 Ağustos’unda Blondie tur planlarını iptal etti ve ayrılıklarını duyurdular.

Stein ve Harry (o zamanlar bir çifttiler) birlikte kaldılar ve halkın spot ışıklarından birkaç sene geri çekildiler. Stein iyileştikten sonra, Harry 1985’te solo kariyerine Stein’in tüm kayıtlarına aktif katılımıyla devam etti. Bu sırada Burke istenilen bir seans davulcusu olmuştu(bir süre Eurythmics için çaldı) ve Destri de yapımcı ve seans müzisyeni olarak aktif bir kariyer sürdürdü.

Yeniden Doğuş

Dünya turnesi kapmasında bir konserlerinden görünüm, Barselona 2008.

1980’lerin sonunda ve 1990’ların başında Blondie’nin geçmiş eserleri yeni jenerasyon hayranlar ve Madonna gibi sanatçılar tarafından tanınıyordu[14]. 1998’den bahsederken, Clem Burke, No Doubt grubunda Blondie’nin unsurlarını tanıdığını söylemişti ve Harry “ünlerinin onlar durduktan sonra büyüdüğünü” fark ettiğini söylemişti[11]. Chrysalis/EMI Records da Blondie’nin en büyük hitlerinin remix versiyonlarının derlemeleri ve koleksiyonlarını yayınlamıştı.

1996’da Stein ve Harry Blondie’yi yeniden birleştirme işlemine başladılar ve orijinal üyeler Burke, Destri ve Londra’ya taşınıp gerçek ismi Gary Lachman ile tam zamanlı yazar olmuş(New York Rocker: My Life in the Blank Generation (2002): grupla geçen yıllarının biyografisi) Valentine ile temasa geçtiler. Eski üyeler Harrison ve Infante yeniden birleşmeye katılmaları için davet edilmediler.

1997’de orginal beş kişilik grup yeniden şekil buldu, Harrison ve yeniden birleşmelerini ve Blondie ismini kullanmalarını engellemek için dava edip başarısız olan Infante olmadan üç tane canlı performans sergilediler. Bunu 1998’in sonu ve 1999’un başında bir uluslararası tur takip etti[15].

Yeni bir albüm No Exit Şubat 1999’da yayınlandı ve Jimmi Destri tarafından “Hiçbir şey hakkında 15 şarkı” olarak tasvir edildi ".[11]. Grup şimdi resmi olarak Harry, Stein, Burke ve Destri’den oluşan dört kişilikti: Valentine iki parçanın yazılışına katkıda bulunsa da, albümde çalmadı. Seans müzisyenleri Leigh Foxx ve Paul Carbonara resmi grup üyeleri olmamalarına rağmen, bas ve gitarı bu sonraki Blondie eserlerinde ve canlı performanslarda çaldılar.

“No Exit” Birleşik Krallık listelerinde üç numaraya ulaştı ve Destri’nin kendi okul günlerini düşünerek yazdığı[16], ilk single "Maria" Blondie’nin ilk listebaşı parçaları olup, gruba Birleşik Krallık’ta 1970'ler, 1980’ler ve 1990’larda single listelerinde bir numaraya ulaşan tek Amerikan grubu olma ayrıcalığını veren "Heart of Glass" şarkısından tam 20 yıl sonra, Birleşik Krallık’taki altıncı 1 numara single’ları olmuştur.

Grup The Curse of Blondie albümünü Ekim 2003’te yayınladı. “Curse”, "Good Boys" single’i Birleşik Krallık listelerinde 12 numaraya kadar yükselse de, Blondie’nin ilk çıkışından itibaren en az başarılı albümü olmuştur.2004’te Jimmy Destri turlardan ayrıldı, orijinal dizilimden sadece Harry, Stein ve Burke’i canlı şovlara çıkar halde bıraktı.[17]

Miras

Grubun ayrıldığı 1982’de Blondie her biri bir öncekinden stilistik bir ilerleme gösteren altı studyo albümü yayınlamıştor. Grup sadece Harry’nin vurucu sahne kişiliği ve vokal performasıyla bilinmiyor, aynı zamanda punk köklerinden, birleştirdikleri New Wave, Disco ve Hip Hop’a kadar uzanan popüler müziğin birçok alttürünün parçalarını birleştirmesiyle de tanınıyordu.

Mart 2006’da Garbage’ın Shirley Manson’u tarafından yapılan kabul konuşması[18][19] ile Rock and Roll Hall of Fame’a kabul edildi. Törene yedi üyenin davet edilmesi, güncel grup ve tören sırasındaki canlı yayında grupla beraber performans sergilemek isteyip, bu istekleri Harry tarafından geri çevrilen eski grup üyeleri Nigel Harrison ve Frank Infante arasında sahnete atışmasına sebep oldu[20]. 22 Mayıs 2006’da Blondie Hollywood’daki Sunset Bulvarı’ndaki Guitar Center’da Ünlülerin Rock Yürüyüşü’ne katılmışlardır. Çaylaklar önceki Rock yürüyüşü katılımcıları tarafından oylandılar[21].

2008 Dünya Turu

3 Temmuz 2008’de Blondie Parallel Lines albümünün 30. Yıldönümünü kutlamak için bir dünya turuna, İsrail Ra'anana’daki bir amfitiyatrodaki biletleri tükenen bir konser ile başladılar. Tur sırasında davulcu Clem Burke turun gruba bir başka albüm yapmaları için ilham verdiğini belirtti.[22]. Yeni albüm, grubun The Curse of Blondie’ün 2003’teki yayınlanmasından sonraki ilk albümleri olacak.

Diskografi

Ayrıca bakınız

Notlar ve Kaynakça

  1. "The X Factor; Iraq: The Legacy; Outnumbered; Blondie; Peter Serafinowicz". Time (dergi). Erişim tarihi: 13 Aralık 2008.
  2. "Blondie Is Back". MTV.com. 29 Nisan 1998. 5 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2008.
  3. Blondie.net 17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Resmi site. URL son erişim tarihi Eylül 7, 2006.
  4. Robert Camuto (Şubat 1981). "Does Blondie Really Have More Fun?". Boulevards. 27 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2006.
  5. The Daily Yomiuri. URL son erişim tarihi 7 Eylül 2006.
  6. Wilson, MacKenzie. "Debbie Harry biography". Allmusic. 25 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2006.
  7. Microsoft.com band information - Blondie 29 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. URL son erişim tarihi Eylül 10, 2006.
  8. Blondie at Rolling Stone.com 26 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. URL son erişim tarihi 7 Eylül 2006.
  9. Tucker, Ken (7 Nisan 1977). "Blondie album review". Rolling Stone. 22 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2006.
  10. Matera, Joe (Ağustos 2003). "Blondie, for the Big Takeover #53". Blondie resmi websayfası. 7 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2006.
  11. Cashmere, Paul (1998). "The Blondie Interview". Undercover Media. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2006.
  12. "Wild Rock Scenes". Blondie.net (link to copy of Brisbane Telegraph front page, date 1977-12-09). 8 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2006.
  13. Ruhlman, William. "Plastic Letters review". Allmusic. 11 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2006.
  14. Prnewswire 8 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. URL son erişim tarihi 7 Eylül 2006.
  15. "Blondie gig list". 10 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2007.
  16. "Blondie online chat". Blondie.net. 6 Aralık 1999. 15 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2006.
  17. Jimmy Destri at Blondie.net 14 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. URL son erişim tarihi Nisan 2, 2007.
  18. "Shirley inducts Blondie to Rock & Roll Hall of Fame!". garbage.com. 6 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2007.
  19. "Mayhem and Conflict at the Hall of Fame!!!". Blondie.net. 9 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2007.
  20. Montgomery, James (14 Mart 2006). "Metallica Thud, Blondie Feud At Rock Hall Of Fame Ceremony". MTV. 5 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2006.
  21. "Blondie inducted in Hollywood's Rock Walk". Rock Walk. 22 Mayıs 2006. 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2006.
  22. "Exclusive: Blondie to release brand new album". Mirror.co.uk. 7 Temmuz 2008. 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2008.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.