Bayt
Bayt (İngilizce: byte), elektronik ve bilgisayar bilimlerinde genellikle 8 bitlik dizilim boyunca 1 veya 0 değerlerini bünyesine alan ve kaydedilen bilgilerin türünden bağımsız bir bellek ölçüm birimi. Bir bayt, Latin alfabesini baz alan 8-bitlik bir kodlamada herhangi bir harfi temsil eder.
- 'Çoğu platformda' 8 bit = 1 bayt
Bayt Birimleri | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Yaygın önek | İkilik önek | |||||
Ad | Sembol | Ondalık | İkilik | Ad | Sembol | İkilik |
kilobayt | KB | 103 | 210 | kibibayt | KiB | 210 |
megabayt | MB | 106 | 220 | mebibayt | MiB | 220 |
gigabayt | GB | 109 | 230 | gibibyte | GiB | 230 |
terabayt | TB | 1012 | 240 | tebibayt | TiB | 240 |
petabayt | PB | 1015 | 250 | pebibayt | PiB | 250 |
eksabayt | EB | 1018 | 260 | eksbibayt | EiB | 260 |
zettabayt | ZB | 1021 | 270 | zebibayt | ZiB | 270 |
yottabayt | YB | 1024 | 280 | yobibayt | YiB | 280 |
Bitten sonraki ikinci en küçük sayısal bilgisayar birimidir. Bir Bayt, 0 ile 255 arasındaki değeri veya diğer anlamda 256 şalter durumunu temsil etmektedir. Yani 2 üssü 8'dir. Onluk düzende 167'nin ikilik düzende dizilimi şöyledir: 10100111.
bit'in onluk sayı değeri 255 olup, 0 ile birlikte, 256 şalter durumunu gösterir. Eğer somut sonuç 2 üzeri 10'u geçiyorsa o zaman sayının sonundaki rakamlar silinip onun yerine kısaltmalar eklenir. Örneğin,
- 1 Kilobayt = 1 KB = 103= 1.024 Bayt
- 1 Megabayt = 1 MB = 106= 1.048.576 Bayt
- 1 Gigabayt = 1 GB = 109= 1.073.741.824 Bayt
- 1 Terabayt = 1 TB = 1012= 1.099.511.627.776 Bayt
- 1 Petabayt = 1 PB = 1015 bayt
- 1 Eksabayt = 1 EB = 1018 bayt
- 1 Zettabayt = 1 ZB = 1021 bayt
- 1 Yottabayt = 1 YB = 1024 bayt
Bit terimi ilk defa IBM çalışanları tarafından 1956'da ortaya atılmıştır. Aslında, doğrudan adreslenebilen belleğin 6 bitlik bir değeri tanımlayan en küçük birimi olarak tanımlanmıştır. Daha sonra, 1956'da, 6 bitten 8 bite geliştirilmiştir. Bite, bit ile karıştırılmaması için daha sonra Bayt'a çevrilmiştir.
Diğer bir kelime açıklamasına göre de, Byte, "by eight"in (Türkçede sekiz kez veya sekiz ile) kısaltılmış halidir.
Katları
Farklı ölçümler için kullanılan ön ekler genellikle diğer ölçümler ile aynı kullanıma sahiptir, fakat az da olsa farklılıklar vardır. Önceden ikilik sistemin katı olan 1,024 (210) ile çarpılarak kullanılırdı, uygun olanı onluk sistemin katı olan 1,000 (103) ile çarpmaktır Aşağıdaki tablo bu farklı kullanımları gösteriyor.
Önek | Adı | SI Anlamı | İkili sistemdeki anlamı | Farkları |
---|---|---|---|---|
K veya k | kilo | 103 = 10001 | 210 = 10241 | 2.40% |
M | mega | 106 = 10002 | 220 = 10242 | 4.86% |
G | giga | 109 = 10003 | 230 = 10243 | 7.37% |
T | tera | 1012 = 10004 | 240 = 10244 | 9.95% |
P | peta | 1015 = 10005 | 250 = 10245 | 12.59% |
E | exa | 1018 = 10006 | 260 = 10246 | 15.29% |
1998'de IEC daha sonraları ise IEEE yeni standart yayınladı. binary prefix:
Önek | Adı | |||
---|---|---|---|---|
Kibi | ikilik kilo | 1 kibibayt (KiB) | 210 bayt | 1024 B |
Mebi | ikilik mega | 1 Mebibayt (MiB) | 220 bayt | 1024 KiB |
Gibi | ikilik giga | 1 Gibibayt (GiB) | 230 bayt | 1024 MiB |
Tebi | ikilik tera | 1 Tebibayt (TiB) | 240 bayt | 1024 GiB |
Pebi | ikilik peta | 1 Pebibayt (PiB) | 250 bayt | 1024 TiB |
Exbi | ikilik exa | 1 Exbibayt (EiB) | 260 bayt | 1024 PiB |