Aragon Tacı

Aragon Tacı (/ˈærəɡən/; Aragonca: Corona d'Aragón; Katalanca: Corona d'Aragó; İspanyolca: Corona de Aragón)[nb 1] karma bir monarşiydi,[3] aynı zamanda günümüzde Aragon Krallığı ve Barselona Kontluğu'nun hanedan birliğinden kaynaklanan ve İspanya Veraset Savaşı'nın bir sonucu olarak sona eren tek bir kral tarafından yönetilen, bireysel yönetimlerin[4] veya krallıkların[5] konfederasyonu olarak da anılmaktadır. 14. ve 15. yüzyıllarda gücünün zirvesinde olan Aragon Tacı talassokrasi idi, günümüzde doğu İspanya'nın büyük bir bölümü ile güney Fransa'nın bazı kısımları kontrol eden ve Balear Adaları, Sicilya, Korsika, Sardinya, Malta, Güney İtalya (1442'den itibaren) ve Yunanistan'ın bazı bölgelerini (1388'e kadar) de içeren bir Akdeniz "imparatorluğu" idi.

Aragon Krallığı ile karıştırılmamalıdır.
Aragon Tacı
Corona d'Aragón (Aragonca)
Corona d'Aragó (Katalanca)
Corona Aragonum (Latince)
Corona de Aragón (İspanyolca)
Aragon Tacı
1162-1716
Bayrak
Arma
V. Alfonso'nun Sardinya'yı fethi sonrası Aragon Tacı'na bağlı topraklar.
Tür Monarşi
Yaygın diller Resmi diller:
Katalanca, Aragonca, Latince
Azınlık dilleri:
Oksitanca, Sardunyaca, Korsikaca, Napolice, Sicilyaca, Kastilyaca, Baskça,[1] Yunanca, Maltaca, Endülüs Arapçası, Mozarapça
Resmî din
Çoğunluk dini:
Roma Katolik
Azınlık dinleri:
Sünni İslam, Sefarad Yahudileri, Rum Ortodoks Kilisesi
Hükûmet Paktlara bağlı feodalizm
Hükümdarlar  
• 1162–1164 (ilk)
Petronilla
• 1479–1516
II. Fernando
• 1700–1716 (son)
IV. Felipe
Yasama organı Aragonca: Cortz d'Aragón
Katalanca: Corts Catalanes
Katalanca: Corts Valencianes
Tarihî dönem Orta Çağ / Erken Modern Çağ
• Aragon Krallığı ve Barselona Kontluğu Birliği
1162
• Mallorca Krallığı'nın fethi
1231
• Valensiya Krallığı'nın fethi
1238–1245
• Sardinya Krallığı'nın fethi
1324–1420
19 Ekim 1469
• Napoli Krallığı'nın fethi
1501–1504
1716
Yüzölçümü
1300[2] 120.000 km2 (46.000 sq mi)
Nüfus
• 1300[2]
1 000 000
Öncüller		Ardıllar
Aragon Krallığı
Barselona Kontluğu
İspanyol İmparatorluğu
Habsburg İspanyası
Fransa Krallığı

Tacı oluşturan krallıklar, her bir özerk yönetimi yöneten kral seviyesi dışında siyasi olarak birleşmemişlerdi,[6] başta Aragon Karllığı, Katalonya Prensliği ve Valensiya Krallığı olmak üzere her bir özerk yönetim kendi yasalarına göre yönetiyor ve kendi vergi yapıları altında para topluyorlardı. Daha büyük olan Aragon Tacı, adını aldığı Aragon Krallığı'nı oluşturan parçalarından biri ile karıştırılmamalıdır.

1469'da, Katolik hükümdarlar tarafından Aragon Tacı ile Kastilya Tacı'nın yeni bir hanedan birliği, çağdaşların "İspanya" olarak adlandırdığı şeye katılmaları,[7] Habsburg Hanedanı altında birleşik bir monarşi olarak İspanya Monarşisi haline gelmesine yol açtı. Aragon Tacı, 1716 yılında Kral V. Felipe tarafından İspanya Veraset Savaşı'nda VI. Karl'a (Aragonlu III. Carlos) yenilgisinin bir sonucu olarak yayınlanan Nueva Planta kararları ile kaldırılana kadar kaldı.

Notlar
  1. Aragonca: Corona d'Aragón (Şablon:IPA-an)
    Katalanca: Corona d'Aragó (Şablon:IPA-ca, Şablon:IPA-va, Şablon:IPA-ca)
    Latince: Corona Aragonum (Şablon:IPA-la)
    İspanyolca: Corona de Aragón (Şablon:IPA-es).

Kaynakça
Özel
  1. Jimeno Aranguren, Roldan; Lopez-Mugartza Iriarte, J.C. (Ed.) (2004). Vascuence y Romance: Ebro-Garona, Un Espacio de Comunicación. Pamplona: Gobierno de Navarra / Nafarroako Gobernua. ss. 250-255. ISBN 84-235-2506-6.
  2. Reilly, Bernard F. (1993). The Medieval Spains (İngilizce). Cambridge University Press. s. 139. ISBN 9780521397414. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. The new kingdom of Castile had roughly tripled in size to some 335,000 square kilometers by 1300 but, at the same time, its population had increased by the same factor, from one to three millions [...] In the new Crown of Aragon of 120,000 square kilometers the population density would have been about the same for its numbers reached about 1,000,000 in the same period.
  6. Alan Ryder (2007). The Wreck of Catalonia. Civil War in the Fifteenth Century (İngilizce). Oxford University Press. s. v. ISBN 978-0-19-920736-7. This group of states comprised the kingdoms of Aragon, Valencia, and Majorca, the principality of Catalonia, and the counties of Roussillon and Cerdagne; further afield it embraced the kingdoms of Sicily and Sardinia. These states had no common institutions or bonds save allegiance to a common sovereign
  7. Henry Kamen, Empire: how Spain became a world power, 1492-1762, 2002:20.

Konuyla ilgili yayınlar
  • T. N. Bisson (1986). The medieval Crown of Aragon. A short history (İngilizce). Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-820236-9.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.