2016-18 Türkiye tasfiyeleri

2016-21 Türkiye tasfiyeleri, Türkiye hükûmetinin 15 Temmuz'daki darbe girişimi sonrasında başlatılan tasfiye silsilesi. Darbe girişimine karıştığı iddia edilen askerlerin hızlıca yakalanmasının ardından tutuklamalar, Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarını ve bunun yanı sıra devlet memurları ile özel işletmecileri de kapsayacak şekilde genişleyip büyüdü. İktidarın darbe girişiminden sorumlu tuttuğu Gülen Hareketi mensuplarının tasfiyesiyle başlayan süreç, bu hareketin hem darbe girişiminde aktif olarak yer almayan hem de girişimin farkında olmayan takipçilerini etkiledi. İlerleyen aylarda tasfiye süreci Türkiye'deki laik ve İslamcı siyasi çevreler arasındaki iktidar mücadelesini yansıtacak bir hâle geldi.[9] Darbeden sonraki ilk haftada on binlerce asker ve devlet memuru tasfiye edildi.[10] Önlenen darbenin sonraki günü olan 16 Temmuz'da 2.745 hakim hızlıca görevden uzaklaştırılarak göz altına alındı.[11][12] Bunu 100.000'den fazla yetkilinin görevden alınması, gözaltına maruz kalması veya yetkilerinin askıya alınması takip etti.[13][14][15] İlan edilen olağanüstü hâl şartları ile birlikte AK Parti, kanun hükmünde kararnameler yayımlayarak kamuda görevden almaları sürdürdü. Kasım'ın başında sayı 110.000'e ulaşırken ay sonuna doğru 125.000'i geçti.[16][17] Ocak 2017'ye gelindiğinde toplam 135.000'in üzerinde kişi ihraç edilmiş oldu, bir sonraki ay sayı hemen hemen 140.000'i buldu.[18][19]

2016-21 Türkiye tasfiyeleri
AK Parti-Gülen Hareketi çatışması
Ankara İstanbul 2016-18 Türkiye tasfiyeleri (Türkiye)
Tarih 16 Temmuz 2016–günümüz Yer Başta Ankara ve İstanbul olmak üzere ülke geneli. Son durum Türkiye hükûmeti asker, yargı, medya ve eğitim üzerindeki denetimini sıkılaştırdı. Yaklaşık 140.000 hakim, eğitimci, polis ve devlet memuru açığa alındı veya görevden uzaklaştırıldı ve 36.000 kişi tutuklandı.[1] Taraflar Türkiye Hükûmeti Türkiye Cumhurbaşkanı Gülen Hareketi • Eğitim, medya, adalet ve askeriye alanlarında çalışan Fethullah Gülen destekçileri olduğu iddia edilen kişiler • Yurtta Sulh Konseyi • PKK yanlısı olduğu iddia edilen gruplar Öne çıkan kişiler Recep Tayyip Erdoğan Binali Yıldırım Hulusi Akar Ümit Dündar Yaşar Güler Fethullah Gülen Kayıplar Yok 15.846 gözaltı[2] (10.012 asker, 1.481 yargı üyesi)[3][4] Gözaltılardan 8.133 tutuklu[5][6][7][8] 15 üniversite, 1.043 özel okul, 1.229 vakıf, 19 sendika, 35 sağlık kurumu, 16 televizyon kanalı, 23 radyo istasyonu, 45 gazete, 15 dergi ve 29 yayınevi kapatıldı.

Tasfiyeler, darbecilerle ilişkili görülen çeşitli televizyon kanalları ile gazetelerinin kapatılmasının ardından genişletilerek muhalif olarak nitelenen birçok gazetecinin tutuklanması ve Nisan 2017'den bu yana Vikipedi'nin engellenmesiyle devam etti.[20][21][22][23][24] Eylül 2016'dan beri tasfiyeler, olağanüstü hâl koşullarıyla birlikte PKK ile ilişkisi olduğu düşünülen kişileri de kapsar hâle geldi. 12.000 öğretmen ve 24 seçilmiş belediye başkanı, henüz kanıtlanmamış PKK ile ilişkili terörizm suçlamaları yüzünden görevden alındı.[25] Ancak bir süre sonra PKK ile ilişkisi olduğu düşünülerek açığa alınan öğretmenlerden 9 bin 474'ü görevine iade edildi.[26]