2010 Şili Depremi
2010 Şili Depremi Şili'nin Maule Bölgesi sahilinde meydana geldi.[3][4] 27 Şubat, 2010, 03:34 Yerel zaman (06:34 UTC), Moment magnitüd ölçeğinde 8.8 genişliğinde ve yaklaşık üç dakika süren bir deprem[5][6] En kuvvetli sallamaya tecrübeli şehirler- Mervalli şiddetli ölçek VIII (yıkıcı)- Talcahuano, Arauco, Lota, Chiguayante, Cañete ve San Antonio idi.[7] Deprem Şili'nin başkenti Santiago'da "Mercalli şiddetli ölçeğe" göre VII (Çok kuvvetli) olarak hissedildi.[8] Sarsıntı, Arjantin'in pek çok şehrinde Buenos Aires, Córdoba, Mendoza ve La Rioja'da hissedildi.[9][10] Sarsıntılar kuzeyde hissedildiği kadar Peru'nun güneyindeki şehri Ica'da da hissedildi.[11] Tsunami alarmı 53 ülkede yayımlandı,[8] ve tsunami Şili'nin Valparaíso denizinde 2.6 m yüksekliğinde kayıt edildi. Başkan Michelle Bachelet bir "Feleket durumu" ilan etti. O ayrıca ölülerin en az 723 kişi olduğunu teyit etti.[12] Çok kişinin kayıp olduğu rapor edildi.[13][14][15] Sismeloglar, depremin çok kuvvetli olması nedeniyle gün uzunluğunu 1,26 mikro saniye kısalttığını ve dünyanın dönüş eksenini 3 inç veya 2,7 milyarsaniye oynattığını tahmin etmekteler.[16][17] Depremin merkezi, Maule Bölgesi sahilinde, Curanipe'nin yaklaşık 8 km (5 mil)batısı ve Şili'nin ikinci en büyük şehri Concepción'ın 115 km (71 mil) kuzey-kuzeydoğusu.[18][19] Deprem ayrıca, deprem merkezine yaklaşık 4.700 mil (7.600)km uzaklıktaki Birleşik Devletler New Orleans'ın kuzeyindeki Pontchartrain Gölü'nde durgun dalgaya sebep oldu.[20]
 | |
| 230px | |
| 230px | |
| Tarih | 03:34:14, 27 Şubat 2010 (UTC) |
|---|---|
| Büyüklük | 8.8 Richter |
| Derinlik | 35 km |
| Merkez üs | Maule bölgesi |
| Süre | 1.5 dakika [1] |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler |  Şili |
| Tsunami | Tsunami tehlikesi oluştu |
| Sonuçları | 723 ölü [2] |
Veri
Aşağıdaki veri, Pacific Tsunami Warning Center ve West Coast and Alaska Tsunami Warning Center tarafından yayınlandı. Tsunaminin ölçüm ve rapor değerleri, tsunami özgü yerlere ulaştığındaki değerlerdir.
| İstasyon | Ülke veye kara | Enlem | Boylam | Zaman (UTC) | Yükseklik (m) | Yükseklik (ft) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Talcahuano | Şili | 36.7 G | 73.4 B | 06:53 27 Feb | 2.34 | 7.7 |
| Valparaíso | Şili | 33 G | 71.6 B | 07:08 | 1.29 | 4.2 |
| Corral | Şili | 39.9 G | 73.4 G | 07:39 | 0.90 | 2.9 |
| San Félix | Şili | 26.3 G | 80.1 B | 08:15 | 0.53 | 1.7 |
| Caldera | Şili | 27.1 G | 70.8 B | 08:34 | 0.45 | 1.5 |
| Ancud | Şili | 41.9 G | 73.8 B | 08:38 | 0.62 | 2.0 |
| Coquimbo | Şili | 30 G | 71.3 B | 08:52 | 1.32 | 4.3 |
| Iquique | Şili | 20.2 G | 70.1 B | 09:07 | 0.28 | 0.9 |
| DART Lima | 18 G | 86.4 B | 09:41 | 0.24 | 0.8 | |
| Antofagasta | Şili | 23.2 G | 70.4 B | 09:41 | 0.49 | 1.6 |
| Arica | Şili | 18.5 G | 70.3 B | 10:08 | 0.94 | 3.1 |
| Callao |  Peru | 12.1 G | 77.2 B | 10:29 | 0.36 | 1.2 |
| Easter Island | Şili | 27.2 G | 109.5 B | 12:05 | 0.35 | 1.1 |
| Quepos |  Kosta Rika | 14:16 | 0.24 | 0.8 | ||
| Galapagos Islands |  Ekvator | 0.4 G | 90.3 B | 14:52 | 0.35 | 1.2 |
| DART Marquesas Islands | 8.5 G | 125 B | 15:31 | 0.18 | 0.6 | |
| Rikitea |  Fransız Polinezyası | 23.1 G | 134.9 B | 15:59 | 0.15 | 0.5 |
| DART Manzanillo | 16.0 K | 107 B | 16:11 | 0.07 | 0.2 | |
| Manzanillo |  Meksika | 19.1 K | 104.3 B | 17:05 | 0.32 | 1.0 |
| Hiva Oa | Fransız Polinezyası | 9.8 K | 139.0 B | 17:41 | 1.79 | 5.9 |
| Nuku Hiva | Fransız Polinezyası | 8.9 G | 140.1 B | 17:45 | 0.95 | 3.1 |
| Papeete | Fransız Polinezyası | 17.5 K | 149.6 B | 18:10 | 0.16 | 0.5 |
| Cabo San Lucas | Meksika | 22.9 K | 109.9 B | 18:33 | 0.36 | 1.2 |
| Rarotonga |  Cook Adaları | 21.2 G | 159.8 B | 19:07 | 0.15 | 0.5 |
| Acapulco | Meksika | 16.8 K | 99.9 B | 19:31 | 0.62 | 2.0 |
| DART San Diego | 32.2 K | 120.7 B | 19:31 | 0.06 | 0.2 | |
| Lottin Point |  Yeni Zelanda | 37.6 G | 178.2 D | 19:34 | 0.15 | 0.5 |
| DART Tonga | 23 G | 168.1 B | 20:03 | 0.04 | 0.1 | |
| Apia |  Samoa | 13.8 G | 171.8 B | 20:18 | 0.13 | 0.4 |
| Nukualofa |  Tonga | 21.1 G | 175.2 B | 20:24 | 0.1 | 0.3 |
| Pago Pago |  Samoa | 14.3 G | 170.7 B | 20:27 | 0.22 | 0.7 |
| Monterey, Kaliforniya |  ABD | 36.6 K | 121.9 B | 20:31 | 0.28 | 1.1 |
| San Diego, Kaliforniya | ABD | 32.7 K | 117.2 B | 20:36 | 0.13 | 0.4 |
| San Francisco, Kaliforniya | ABD | 37.8 K | 122.5 B | 21:20 | 0.26 | 0.8 |
| Hilo, Hawaii | ABD | 19.7 K | 154.9 B | 21:20 | 0.86 | 2.8 |
| Kuamalapau, Hawaii | ABD | 20.8 K | 156.9 B | 21:36 | 0.18 | 0.6 |
| Kahului, Hawaii | ABD | 20.9 K | 156.5 B | 21:47 | 0.98 | 3.2 |
| Santa Barbara, Kaliforniya | ABD | 34.4 K | 119.7 B | 21:50 | 0.53 | 1.7 |
| Barber's Point, Hawaii | ABD | 21.3 K | 158.1 B | 21:57 | 0.12 | 0.4 |
| Honolulu, Hawaii | ABD | 21.3 K | 150.4 B | 22:00 | 0.25 | 0.8 |
| Kawaihae, Hawaii | ABD | 20 K | 155.5 B | 22:11 | 0.52 | 1.7 |
| Crescent City, Kaliforniya | ABD | 41.7 K | 124.2 B | 22:13 | 0.37 | 1.2 |
| Vanuatu |  Vanuatu | 17.8 G | 168.3 D | 22:46 | 0.15 | 0.5 |
| Johnston Atoll | ABD | 16.7 K | 169.5 B | 22:48 | 0.22 | 0.7 |
| Nawiliwili, Hawaii | ABD | 22 K | 159.4 B | 23:23 | 0.37 | 1.2 |
| Sitka, Alaska | ABD | 57.1 K | 135.3 B | 00:11 28 Feb | 0.08 | 0.3 |
| Guam |  Guam | 13.4 K | 144.7 D | 03:07 | 0.16 | 0.5 |
| [[|DART Saipan | 19.1 K | 155.8 D | 03:55 | 0.08 | 0.3 |
Kaynakça
- "Şili 8.8'lik depremle sarsıldı". CNN Turk. 28 Şubat 2010. 2 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2010.
- "Death toll rises to 723 after powerful earthquake". www.thaindian.com. Thanidian News. 6 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Massive earthquake hits Chile, 214 dead". reuters.com (İngilizce). Reuters. 6 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Japan Meterological Agency". www.jma.go.jp. JMA. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2010.
- "US Geographical Survey". http://earthquake.usgs.gov. USGS. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
|website=dış bağlantı (yardım) - "Huge Earthquake Hits Chile". telegraph.co.uk. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "OffShore Malue" (İngilizce). 27 Şubat 2010. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Chile Earthquake". news.sky.com (İngilizce). 27 Şubat 2010. 24 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Confirman que el sismo Chile". infobae.com (İspanyolca). 27 Şubat 2010. 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- < "Bmuy fuerte el temblor Chile". infobae.com (İspanyolca). 27 Şubat 2010. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Peru.com". peru.com (İspanyolca). 27 Şubat 2010. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Chilean quake toll jumps to 708". bbc.co.uk (İngilizce). 28 Şubat 2010. 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2010.
- "Deadly earthquake hits central Chile" (İngilizce). 27 Şubat 2010. 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Death toll in Chile earthquake rises to 78". rte.ie. 26 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "8.8-magnitude quake rocks Chile, sets off tsunami". latimes.com. 27 Şubat 2010. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "NASA-Chilean Quake May Have Shortened Earth Days". www.nasa.gov. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Earth days could be shorter after Chilean earthquake". news.com.au (İngilizce). 27 Şubat 2010. 30 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Magnitude 8.8 – Offshore Maule, Chile". earthquake.usgs.gov (İngilizce). 27 Şubat 2010. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Intensity of shaking in cities around the 2010 Chilean earthquake from USGS". Earthquake.usgs.gov. 11 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2010.
- Erdmann, Jonathan (27 Şubat 2010). "How strong & rare was quake?". weather.com (İngilizce). 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "Tsunami Bulletin". prh.noaa.gov. 25 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- "West Coast and Alaska Tsunami Warning Center". NOAA. 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2010.