İmamoğlu

İmamoğlu İlçesinin tarihi Adana İli ile Kozan İlçesinin tarihi içerisinde ele alınmalıdır. İlçe merkezinin oluşumu sonraki tarihlere rastlasa da ilçeye bağlı köylerde yerleşimin tarihi daha öncelere kadar dayanmaktadır. Bu nedenle ilçenin tarihini bağlı köylerin, Adananın ve Kozanın tarihinden ayrı tutmak doğru olmaz.[1]

İmamoğlu İlçe merkezi; Adana İl merkezine 45 km, Kozan İlçe merkezine 27 km mesafede olup; Adana’dan Kozan, Feke, Saimbeyli ve Tufanbeyli’ye giden yol güzergâhı üzerinde bulunur. İlçenin bu coğrafik konumu aynı zamanda ilçenin tarihini de etkilemiştir. İmamoğlu’nun en eski yerleşim kalıntıları Çörten Köyü Pekmezci Mahallesi’ndeki “Altınini” kalıntıları ile Koyunevi Köyü’nde bulunan mozaik kalıntıları, mağaralar ve eski küplerdir. Ayrıca Ufacıkören,Sokudaş, Ağzıkaraca, Üçtepe gibi çevre köylerde ve Saygeçit Mahallesi'nde örenler mevcuttur.

1865 Fırka-i Islahiye olayından sonra Kozan-Adana arasında emniyetli ulaşım sağlanması için yol güzergâhı üzerinde bir han ve hanın yanında güvenliği sağlayacak jandarma teşkilatının kurulması politikası neticesinde bugünkü İmamoğlu'nun köyleri kurulmuştur. Fırka-i islahiye harekâtı ile bölgedeki Türkmen aşiretleri bu bölgede yerleşik hayata geçirilmişlerdir. Bu türkmen aşiretlerinin başlıcaları: Avşarlar, Sırkıntıoğulları, Kozanoğulları, Karsantıoğulları, Kırıntı, Hacılar, Berber aşireti'dir.[2] Fırak-i Islahiyeden yaklaşık 70 yıl sonra ise bazı köylere Karakayalı Yörükleri tahsis edilmiştir. Ağzıkaraca Köyü'ne ve İmamoğlu - Ceyhan arasındaki Cebre Köyü'ne de bu yörükler gönderilmiştir.[3]

Kozan, 1923–1926 yılları arasında vilayetlik yapılmıştır. 1926 yılında tekrar Adana Vilayeti’ne bağlı ilçe haline dönüştürülmüştür. İmamoğlu ilçesinin bugünkü köylerinin çoğu Cumhuriyet’in ilk yıllarında vardı ve Kozan’a bağlı köylerdi. Çevre köylerin Cumhuriyet’in ilk yıllarında var olduğu tartışılmasızdır; ama İmamoğlu isminin nereden geldiği, nasıl olduğu henüz belli değildir. İmamoğlu isminin kaynağı konusunda farklı rivayetler bulunmaktadır ama İmamoğlu isminin 1832 tarihlerinde de(yani II. Mahmut'un son zamanlarında) olduğu bilinmektedir.[2]

Bugünkü İmamoğlu ilçe merkezinin yerinde eskiden “Garipler Mezarlığı” bulunduğu bilinmeketedir. Çevredeki konar-göçerler cenazelerini buradaki mezarlığa defnederlermiş. Bu mezarlık zaman içerisinde kaldırılarak yerleşime açılmış. Bu bölgenin aynı zamanda önceleri bataklık olduğu ve bol miktarda sivrisinekten dolayı sıtma hastalığı olduğundan yerleşime açılmadığı; ancak yol güzergâhı konumu nedeniyle geliştiği rivayet edilmektedir.

İmamoğlu İlçesi, Merkez-i halî alan (boş alan) olduğundan devlet tarafından iskana müsait bölge belirlenerek, Anadolu dışından gelen Türk asıllı göçmenlere tahsis edilmiştir. Bu yüzden 1936 yılında Romanya’dan gelen göçmenler ilçeye bağlı Koyunevi, Yazıtepe, Ayvalı Köylerine yerleşmişlerdir. Ayrıca,1938 yılında gelen göçmenler de bugünkü ilçe merkezinin bulunduğu yere hükümetçe yerleştirilmişlerdir. Daha sonra Ceyhan ve Kozan ilçelerinde bulunan Romanya Göçmenleri de İmamoğlu'na taşınmışlardır.

İmamoğlu, Romanya ve Bulgaristan dan gelen göçmenlerin ve çevre İlçe ve köylerden gelen Yerli halkın yerleşmesiyle, İmamoğlu'nun nüfusu artmış ve İmamoğlu daha sonra kendisine bağlanacak olan, o sıralar Kozan'ın mahallesi durumundaki Koyunevi Köyü’ nün bir mahallesi olmuştur. Koyunevi Köyü’nün bir mahallesi iken,1940 yılında köy tüzel kişiliğine kavuşmuştur. Böylece önce mahaalle, sonra da köy olmuştur.

İmamoğlu Köyü kurulduktan sonra bir cazibe merkezi haline gelmiş ve 1945 yılında İmamoğlu Pazarı kurulmuştur. Bu pazar, İmamoğlu'nda yaşamı hareketlendirmiştir ve bu yerleşim yeri dikkat çekmeye başlamıştır. 1946 yılından itibaren göçer Yörükleri ile civar köylerde barınan yarı göçebe hayatı yaşayan aşiretler de İmamoğlu’nu mesken tutmuştur.

İmamoğlu ilçesi Yörüklerin iskân edildikleri, yerleştikleri bir bölgedir. İmamoğlu köylerinde küçükbaş hayvan yetiştiren köylüler bulunmaktadır. Yörükler'in İmamoğlu'nda kışladıkları, Ramazan ayında teravih namazlarını bir çadırda toplanarak kıldıkları, namaz kıldıran imamın oğlu burada öldüğünden yerin adının İmamoğlu kaldığı anlatılmaktadır. Bir başka anlatımda ise buraya ilk olarak Tokat’tan imam gelip yerleştiği, o öldükten sonra oğlundan "imamoğlu" diye bahsedildiği aktarılmaktadır.[4]

Bir başka anlatımda, İmamoğlu isminin, bir imamın oğlu'nun Toroslar’dan doğan Çepelce Deresi üzerinde kurulan köprübaşında inşa ettiği handan geldiği ifade edilmiştir. Çepelce Deresi İmamoğlu ilçe merkezinden geçmektedir ve dere üzerinde köprü bulunmaktadır.

• 2 Ekim 1949 tarihinde Daimi Asayiş Karakolu olarak Jandarma Teşkilatı kurulmuştur.
• 1950 yılında Bulgaristan’dan gelen Türk asıllı Göçmenler iskan edilmişlerdir.
• 30 Temmuz 1959 tarihinde Bucak Teşkilatı statüsüne kavuşmuştur.
• 1964 yılında Belediye Teşkilatı kurulmuştur.
• İmamoğlu, 19/06/1987 tarih ve 3392 sayılı 103 ilçe kurulması hakkındaki kanun ile Kozan İlçesinden ayrılarak bağımsız ilçe statüsüne kavuşmuştur.[5]

İmamoğlu, Adana'ya 45 km uzaklıktadır. İmamoğlu'nun yüzölçümü 424 km²'dir. İlçenin Kuzeyinde Kozan, doğusunda Ceyhan, güneyinde Yüreğir, Batısında Aladağ ilçeleri bulunur. Yerşekilleri genel olarak ovasal özellikler gösterip, tarıma elverişili alüvyonal araziiler ağırlıktadır. İlçenin kuzeyinde karstik yerşekilleri görülebilmektedir. İlçe rakımı 90m olup, kuzeye doüru bu rakam artış gösterebilmektedir.

İlçe iklimi, tipik Akdeniz iklimi özelliklerini radikal bir biçimde göstermektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Yağışlar yağmur ve dolu şeklindedir.

Nüfusun çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla geçinir. İlçenin 18 mahallesi, 1 merkez belediyesi ve 6 mahallesi bulunmaktadır. Adana şehir merkezine 45 km uzaklıktaki ilçenin ana gelir kaynağı tarımdır.

1990 öncesinde ilçe olmadığı için yalnızca toplam nüfus yazılmıştır.

İmamoğlu'nun 27 mahallesinin 11'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 21.304 kişi    (% 75) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 33,8 km uzaklıktaki Uluçınar'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 884 kişi ile Üçtepe mahallesidir. İmamoğlu'nun nüfusu 2017 yılında % 0,88 azalmıştır.

İmamoğlu ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu

* Km,  Adalet Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.

İlçe ekonomisi büyük oranda tarıma dayalıdır. İlçenin temel gelir kaynağı tarımdır ama sulama sondaj kuyularından sağlandığı için yetersizdir. Tarımsal üretime dayalı imalathaneleri ve küçük ölçekli sanayi tesisleri vardır. Tarım ve hayvancılığın çok önemli olduğu ilçede, üretilen en önemli tarım ürünleri; mısır, buğday, şeftali, zeytin, soya, patates, kekik, nane, ayçiçeği, pamuk, yer fıstığı gibi ürünlerdir. Sulu arazilerde ikinci ekim yapılabilmektedir. Ayrıca örtü karpuzu ve narenciye yetiştirilmektedir. Hayvancılık alanında en önemli faaliyetler, besicilik ve arıcılıktır. İlçede koyun, keçi, sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır. Süt Toplama ve Süt İşleme Tesisi, Un fabrikası, yer fıstığı sökme makinesi imalatı, arı kovan üretimi gibi ekonomik faaliyetler, ilçe ekonomisinin bel kemiğini oluşturmaktadır.

İmamoğlu Salı Pazarı, her hafta salı gününde ilçe merkezinde kurulmaktadır. İmamoğlu Salı Pazarı, yörede kurulan en büyük pazar olup, bünyesinde hayvan pazarı, süt ve süt ürünleri pazarı ve mutfak gereçleri pazarı barındırır. Salı günleri 07.00-14.00 saatlari arasında kurulan pazar, yöredeki önemli ticarî platformlardan biridir.

• Taş Evler
• İmamoğlu Kaymakamlığı 31 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.