Yasef Nassi

Yasef Nassi veya Yosef Nasi (y. 1524, Portekiz – 2 Ağustos 1579, Konstantiniyye), Yahudi diplomat ve yönetici. Portekizcede João Micas olarak bilinen ve Dona Gracia Mendes Nasi'nin yeğeni olan Yosef Nasi, Sultan Süleyman ve II. Selim dönemi Osmanlısı'nın en etkili figürlerinden birisiydi.[1]

Yasef Nassi, Portekiz'de Marrano bir doktor olan Agostinho (Samuel) Micas'ın oğlu olarak doğdu. Portekiz engizisyonunun baskılarından dolayı o dönemlerde Habsburg idaresinde bulunan Anvers'e gitti. Leuven Üniversitesinde okuduktan sonra bankacılıkla uğraşmaya başladı. Fransa ve Venedik'e gittikten sonra halası Doña Gracia Mendes'in daveti üzerine 1554 yılında İstanbul'a gelerek halasının kızı Brianda Reyna Mendes ile evlendi. İstanbul'da halasıyla birlikte ekonomik ve siyasi faaliyetlerde bulundu. Avrupa'daki ticari bağlantıları sayesinde Osmanlı dış politikasında etkili oldu. Osmanlı ile Lehistan arasındaki barış görüşmelerinde başarı gösterdi. Taht mücadelesinde II. Selim'i destekledi. II. Selim'e olan yakınlığıyla müşavir-i has ve müteferrika unvanlarını aldı.[2] Venedikliler' den alınan Naxos Adası' nın yönetimini ele geçirdi. Boğdan ile şarap ticaretini, Lehistan ile balmumu ticaretini tekeline almayı başardı. Kıbrıs adasının fethinden sonra buraya Yahudi nüfusunu yerleştirerek koloni kurma ve buranın yöneticisi olma çabalarında başarılı olamadı.

Yasef Nassi, tarihe Tiberya Projesi olarak geçen sürecin lideri olarak geçmiştir. Tiberya, günümüz İsrail'in kuzeyinde yer alan bir kent ve eski çağlardan günümüze kadar gelen bir coğrafi bölgedir. Yasef Nassi, I. Süleyman döneminde Osmanlı sarayı ile yakın ilişkileri sonucunda Tiberya'da bir Yahudi yerleşim bölgesi kurma izni almıştır. Burada yerleşimin etrafına duvarla çevirerek güvenlikli bir alan oluşturmaya çalıştı. Yasef Nassi bütün Yahudileri imtiyazını aldığı Tiberya'ya göçe çağırmasından dolayı Siyonizm'in öncüsü olduğu savunulmaktadır.[3]