VI. Mithridatis

VI. Mithridatis
VI. Mithridatis
Pontus Kralı
Hüküm süresi	MÖ 120-63
Önce gelen	V. Mithridatis
Sonra gelen	II. Farnekes
Babası	V. Mithridatis
Annesi	VI. Laodice
Doğum	MÖ 135
Ölüm	MÖ 63; Sinop

VI. Mithridatis, (Yunanca Μιθριδάτης, d. MÖ 135 – ö. MÖ 63, veya Eupator Dionysius ile Büyük Mithridatis), Pontus kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.

Roma Cumhuriyeti'ne karşı en başarılı ve zeki düşmanı sayıldı. Küçük yaşta öz annesinin kendisini zehirlemek istemesinden dolayı çeşitli zehirler geliştirmiştir. İlk zehir bilimci sayılır ve tarihte ilk biyolojik silahları kullanan kişidir. Düşmanlarının yemeklerine kendi yaptığı zehirleri katarak ölmelerini sağlamıştır.

Roma Cumhuriyetinin dönemindeki en başarılı komutanları olan Sulla, Lucullus ve Pompey ile Mithridatis Savaşları adı verilen 3 seferde karşılaşmıştır.

Mithridatis Savaşları

Birinci Mithridatis Savaş MÖ 88 - MÖ 84 yılları arasında Sulla'nın ordusu ile Mithridatis arasında gerçekleşmiştir. Sulla, zafer kazandığı birkaç çarpışmanın ardından, Roma'da rakibi olan general Gaius Marius'un güç kazandığı haberini almış ve hızlı bir barış antlaşması ayarlayarak Roma'ya dönmüştür. İki tarafın da üstünlük sağlayamadığı bu savaşın sonunda Sulla, Lucius Licinius Murena'yı Anadolu'daki kuvvetlerinin başına bırakmıştır. Mithridatises, kısa süreceğini öngördüğü bu barış dönemini ordusunu kuvvetlendirmek için kullanmıştır.

İkinci Mithridatisik Savaş, Murena'nın MÖ 83 yılında Mithridatis'a saldırmasıyla başlamıştır ve iki yıl sürmüştür. Bu savaşta büyük bir zafer kazanan Mithridatis, lehine olan bir barış antlaşması elde etmiştir.

İkinci Mithridatis Savaş'tan on yıl sonra, Roma'nın Bitinya'yı (Günümüzdeki Bursa ve Zonguldak arasındaki bölge) ilhak etme kararı almasının ardından Üçüncü Mithridatis Savaş başlamıştır. On yıl süren bu savaşta önce Lucullus ve ardından Pompey Mithridatis'ın karşısına çıkmıştır. Mithridatis, önceleri Pontus krallığı civarında muhabereler kazansa da sonunda Pompey'e ağır şekilde yenilmiştir. Bu yenilginin ardından en önemli müttefiği olan Ermenistan kralı 2. Tigranes'in desteğini de kaybeden Mithridatis ve Gürcistan üzerinden o sırada oğlunun yönetiminde olan Azov bölgesine kaçmak zorunda kalmıştır.

Ölümü

Üçüncü Mithridatissavaşı kaybetmesinin ardından Anadolu'da barınma şansı kalmadığını anlayan Mithridatis, o güne değin müttefiği olan 2. Tigranes'in sığınma talebini reddetmesinin ardından bugünkü Gürcistan üzerinden, oğlunun idaresindeki Azov bölgesine gitmiştir. Ülkedeki iktidarı direnişle karşılaşmadan ele geçirmesinin ardından savaş hazırlıklarına karşı çıkan oğlu Machares'i idam ettirmiştir.

MÖ 63. yılında babasına karşı isyan çıkaran 2. Farnakes'in eline düşmemek için sarayında intihar etmiştir. Ömrü boyunca geliştirdiği ve adını verdiği zehre karşı bağışıklık kazanma yöntemi olan Mitridatizm ustası olduğu için, kendini zehirleme çabaları boşa çıkmış ve kendini yakın korumasına öldürtmek zorunda kalmıştır.

VI. Mithridatis zamanında Pontus topraklarının gelişimi
Koyu pembe renk devraldığı toprakları, pembe renk fethettiği yerleri, yeşil renk ise müttefiki Ermenistan topraklarını gösterir

Pontus Kralları

I. Mithridatis Ktistes Kral 281 (302-266 MÖ)
Ariobarzanes (266-250 MÖ)
II. Mithridatis (250-220 MÖ)
III. Mithridatis (220-195 MÖ)
I. Farnekes (195-170 MÖ)
IV. Mithridatis (170-150 MÖ)
V. Mithridatis (150-121 MÖ)
VI. Mithridatis (121-63 MÖ)
II. Farnekes (Tek Bosporus Kralığı) (63-47 MÖ)
VII. Mithridatis (47-46 MÖ)
Dareios (39-37 MÖ)
I. Polemon (37-8 MÖ)
Pythodoris (MÖ 8-MS 23)
Antonia Tryphaina (MS 22 veya 33 - 38)
II. Polemon (38-64)

Resmî unvanlar
Önce gelen: V. Mithridatis	Pontus Kralı MÖ 120-63	Sonra gelen: II. Farnekes

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

Helenistik hükümdarlar
Argead Hanedanı	II. Filip III. Aleksandros II. Filip Arrhidaeus IV. Aleksander Aegus
Antigonus Hanedanı	I. Antigonus Monoftalmus I. Demitrius Poliorketes II. Antigonus Gonatas II. Demetrius Aetolikus III. Antigonus Doson V. Filip Makedon Perseus
Ptolemaios Hanedanı	I. Ptolemaios Soter II. Ptolemaios Filedelfos Ptolemaios Keravnos Meleager III. Ptolemaios Evergetes IV. Ptolemaios Filopator V. Ptolemaios Epifanes VI. Ptolemaios Filometor VII. Ptolemaios Neos Filopator VIII. Ptolemaios Fiskon IX. Ptolemaios Latiros X. Ptolemaios Aleksander III. Berenice XI. Ptolemaios Aleksander XII. Ptolemaios V. Kleopatra IV. Berenice XIII. Ptolemaios XIV. Ptolemaios XIV VII. Kleopatra XV. Ptolemaios Sezarion
Seleukos Hanedanı	I. Seleukos Nikator I. Antiohos II. Antiohos Teos II. Seleukos Kallinikus III. Seleukos Ceraunus III. Antiohos Magus IV. Seleukos Filopator IV. Antiohos Epifanes V. Antiohos Eupator I. Dimitrius Soter I. Aleksandros Balas II. Demetrius Nikator VI. Antiohos Dionisus Diodotus Trifon VII. Antiohos II. Demetrius Nikator II. Aleksandros Zabinas Kleopatra Tea V. Seleukos Filometor VIII. Antiohos Grypus IX. Antiohos VI. Seleukhos Epifanes Nikator X. Antiohos Eusebes Filopator III. Demetrius Eucaerus XI. Antiohos Epifanes Filadelfus I. Filip Filadelfus XII. Antiohos Dionysus II. Dikran VII. Seleukos Kybiosaktes XIII. Antiohos Asiatikus II. Filip Iiloromaeus
Lisimahos	Lisimahos
Antipater Hanedanı	Kassander IV. Filip V. Aleksander II. Antipater Antipater Etesias Sosthenes
Attalos Hanedanı	Fileteros I. Eumenis I. Attalos II. Eumenes II. Attalos III. Attalos III. Eumenes
Greko-Baktriya Hanedanı	I. Diodotus II. Diodotus I. Nicodemus I. Demetrius II. Euthidemus I. Antimakhus Pantaleon Agathokles II. Demetrius I. Eucratides Plato II. Eukratides I. Heliocles
Hint-Yunan Hanedanı	I. Demetrius I. Antimakhus Pantaleon Agathokles I. Apollodotus II. Demetrius II. Antimakhus I. Menander I. Zoilos Agathokleia Lisias I. Strato Antialkidas II. Heliokles Poliksenios III. Demetrios Philoxenios Diomedes Amintas Epander Theofilos Peukolaos Thraso Nikivas II. Menander Artemidoros Hermaeus Archebios Telephos II. Apollodotus Hippostratos Dionysios II. Zoilos Apollofanes II. Strato
Bitinya kralları	I. Zipoites I. Nikomedes II. Zipoites Etazeta (taht naibi) Ziaelas I. Prusias II. Prusias II. Nikomedes III. Nikomedes IV. Nikomedes
Pontus kralları	I. Mithridates Ariobarzanes II. Mithridates III. Mithridates I. Farnekes IV. Mithridates V. Mithridates VI. Mithridates II. Farnekes Dareios I. Polemon Pitodorida II. Polemon
Kommagene kralları	Ptolemaios II. Sames I. Mithridates Kallinikos I. Antiohos II. Mithridates II. Antiohos III. Mithridates III. Antiohos IV. Antiohos
Kapadokya kralları	I. Ariarathes II. Ariarathes III. Ariarathes IV. Ariarathes V. Ariarathes VI. Ariarathes VII. Ariarathes VIII. Ariarathes IX. Ariarathes X. Ariarathes
Bosporos kralları	I. Mithridates Farnakes Asandros ve Dynamis II. Mithridates Asandros ve Dynamis Scribonius'un Dynamis'le ortak yönetim teşebbüsü Dynamis ve Polemon Polemon ve Pythodorida Aspurgus III. Mithridates ve Gipaipyreos III. Mithridates I. Kotis