Turhan, Türkeli

Turhan Köyü'nün eski adı köyde yaşayan Rumlardan dolayı Rumca bir isim olan Tosos'dur. Tosos Köyü tarihi çok eskilere dayanan bir Rum köyüdür. Köy nüfusu zaman içinde tamamen Türkleştiğinden dolayı Tosos ismi değiştirilerek Turhan köyü adını almıştır. köyün ilk kuruluşuyla ilgili net bir bilgi olmamasına rağmen tarihî oluşumunun çok eski yılara dayandığı bir gerçektir.

Yöre Pontus Devletine bağlı idi. Daha sonra Roma İmparatorluğu ve Bizans Devleti'nin eline geçti. 1071 yılındaki Malazgirt Savaşı'ndan sonra yöreye ilk hakım olan Türkler, Danişmendililerdi. Bu hakimiyet fazla sürmeyip, yöre, I. Haçlı Seferi'nden sonra tekrar Rumların eline geçti.

3 Ekim 1214 yılında Selçuklu Sultanı İzzeddin Keykavus'un komutanı Karatekin'in Sinop`u fethetmesiyle Sinop`un civar köyleri ile beraber Turhan köyü de Selçuklu Devleti'ne bağlandı. Anadolu'nun Karadeniz'e açılan önemli ticaret yollarından biri olan Sinop; Sultan I. İzzettin Keykavus tarafından fethedilten sonra yeni teşkilat ve tayinlerle kısa zamanda bir Türk ve Müslüman beldesi haline getirilmiştir.

Moğol istilasından sonra Selçuklu Devleti dağılınca, Turhan Köyü Sinop`taki Pervaneoğulları Beyliği'ne katıldı. Daha sonra Candar ve İsfandiyaroğulları'nın hakimiyetine geçen Turhan köyü, Fatih Sultan Mehmet'in 1461 yılında Sinop`u fethetmesiyle Osmanlı Devleti'ne bağlandı ve yeni oluşturulan Sinop sancağının idarî alanına girdi. Daha sonra, vilayetlerin oluşturulmasıyla Kastamonu vilayetine bağlandı. Tanzimat'tan sonra merkezi Samsun olan Canik livazasına katıldı ve Cumhuriyet'ten sonra Sinop`un Ayancık ilçesine verilerek son idarî bağımlılığını aldı. Ancak Ayancık`a bağlı bir bucak olan Türkeli, 1957 yılında ilçe olmasıyla beraber Turhan Köyü bu yeni ilçeye yani Türkeli'ne bırakıldı.

Turhan Köyü’nün Türk Ulusu’nun varolma savaşı olan Kurtuluş Savaş'ında kaç şehit verdiği tam olarak kayıtlarda bulunmamasına rağmen yaklaşık olarak 30 şehit verdiği sanılmaktadır. Yaklaşık olarak 30 şehit veren köy çok sarsılmış; kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşan köy halkı fakirleşmiştir. Yıllarca yok olmama mücadelesi vermiştir. Köy halkı çalışkanlığı ve azmi sayesinde verdiği varolma savaşını kazanmıştır. Çok zor yıllar geçiren köy halkı dışarıya çok fazla göç vermiştir. 1950'li yılların sonunda dışarıya göç en üst düzeye çıkmıştır. Turhan Köyü, başta Zonguldak-İzmit, Almanya, Fransa, İstanbul olmak üzere dünyanın birçok tarafına göç vermiştir.

Göç olayının temel sebebi diğer komşu köylerimizdede olduğu gibi ekonomiktir. İş kaynakları yok denecek kadar az olan köyde tarım ve hayvancılıkta hak ettiği kadar ilerlememiştir. Göç, fakirlikle mücadele eden genç nüfusun her zaman tek kurtuluş yolu olmuştur. Şu anda gurbette olup da Turhan Köyünden olanların sayısı köyde yaşayanların yaklaşık olarak 2.5 katı kadardır.

Sinop iline 104, Türkeli ilçesine 4 km uzaklıktadır.

• YerelNET24 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.