Tevfik Yakuplu

Tevfik Reşid oğlu Yakuplu (d. 6 Şubat 1961; Bolnisi, Gürcüstan SSC) — Azerbaycanlı siyasetçi, Müsavat Partisi ve Millî Şûra üyesi, Müsavat Partisi eski genel başkan yardımcısı (2010—2018), YAP hükumeti ve cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e muhalif siyasetçi.

Tevfik Yakuplu
Binegedi Kaymakamının 1. yardımcısı
Görev süresi
1992-1993
Müsavat Partisi Genel Başkan Yardımcısı
Görev süresi
2010 - 14 Şubat 2018
Kişisel bilgiler
Doğum 6 Şubat 1961 (1961-02-06)
Bolnisi, Gürcistan SSC
Partisi Müsavat Partisi (1992-Günümüz)
Evlilik(ler) Maya Yakuplu
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul Azerbaycan Kooperasyon Üniversitesi
Mesleği siyasetçi

Siyasi kariyeri boyunca defalarca hapsedilen Yakuplu “Amnesty International”, “Freedom House”, “Human Rights Watch” ve insan hakları savunucuları tarafından hapiste olduğu zamanlarda “siyasi mahpus” olarak nitelendirilmiştir.

Tevfik Yakuplu genel olarak 35 kez idari hapse, 4 kez ise cinayet cezasına çarptırılmıştır.

2015’te hapisdeyken kızı Nergis Yakuplu öldü. 17 Mart 2017’de hiçbir başvuru olmadan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından affedilmiştir.

3 Eylül 2020’de 4 yıl 3 ay müddetine hapis cezasına çarptırıldı. 2 Eylül’den 18 Eylül’e kadar açlık grevinde olmuştur.Daha sonra ev hapsine tabi tutulmuştur.

Hayatı

Tevfik Yakublu 6 Şubat 1961’de Gürcistan’ın Bolnisi’i idari biriminin İnceoğlu kasabasında dünyaya gelmiştir. Azerbaycan Kooperasyon Üniversitesi’ni bitirmiştir.

Tevfik Yakublu 1992-1993’lü yıllarda Binegedi Kaymakamının Yardımcısı olarak çalışmıştır.

1992’den Müsavat Partisi üyesidir. Müsavat Partisi Binegedi İlçe Başkanı, Müsavat Parti Meclis üyesi, Müsavat Partisi’nin Genel Başkan Yardımcısı olmuştur. “Yeni Müsavat” gazetesinin yazarı olmuştur.

Hakkında açılan soruşturmalar ve yargı kararları

1998

Tevfik Yakublu 1998’de 2 yıl müddetine kısmi hapsedilmiştir.

2013

23 Ocak 2013’te İsmayıllı Valisinin istifası talebiyle itirazlar ve protestolar olmuştur.İtirazlardan bir gün sonra İsmayıllı’ya gelen Yakublu polis tarafından tutuklanarak Bakü’ye geri gönderilmiştir. Bundan sonra Yakuplu hapsedilmiştir. 29 Ocak 2013 tarihinde Tevfik Yakuplu’dan Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açıklama alınarak serbest bırakılmıştır. Lakin 4 Şubat tarihinde yeniden yargılanan Tevfik Yakublu hakkında Nesimi Mahkemesi tarafından 2 yıl müddetine hapis cezası onanmıştır.

2019

10 Ekim 2019’da Millî Şûra Bakü Valiliği’ne 19 Ekim 2019 tarihi saat 16.00 için miting izni almak sebebiyle başvurdu. Başvuruda belirtilen mekan onaylanmasa da miting o mekanda gerçekleştirildi. Yakuplu “iznsiz” mitinge katıldığı için 30 gün müddetine hapsedildi.

2020

Tevfik Yakuplu 22 Mart 2020’de saat 15.53’te sosyal medya hesabında paylaşımda bulundu [1]:

Arkadaşlar, ciddi provokasyonla yüzleştim. 8. Kilometre pazarında park halindeki arabama kasıtlı, nümayişkarane bir şekilde çarptılar ve üzerime saldırdılar. Öğretilmiş insanlardır.

Olay gerçekleşdikten sonra Tevfik Yakublu polisler tarafından tutuklandı ve Nizami İlçe Polis Merkezi’ne götürüldü.[1] 5 saatten fazla hakkında bilgi edilemedi, saat 20.48’de kızı Nigar Hazi’yi arayarak ona karşı cinayet suçlaması başlatıldı.[1] O gün vekiliyle buluşmasına izin verilmedi[1] Kızı Nigar konuşmasında babasının otomobiline park halindeyken başka bir araba tarafından çarpıldığını ve bu zaman çarpan şahısın Tevfik Yakublu’ya saldırdığını iddia etti. Bu zaman Yakublu otomobilin camlarını kapatarak korunmaya çalıştı.[1][2]

23 Mart’da İç İşleri Bakanı’nın Basın Hizmeti başkanı Ehsan Zahidov olayla ilgili açıklamalarda bulundu:

22 Mart 2020’de saat 15.00’da Nizami ilçesinde Tevfik Reşid oğlu Yakuplu’nun kullandığı “Toyota Corolla” otomobili İlhan Sattar oğlu Cebrailov’un kullandığı “VAZ-2107” otomobille çarpıştı.Tevfik Yakuplu kendi suçu sebebiyle gerçekleşen olaya rağmen hiç bir sebep olmadan İlhan Cebrailov’la kavga etmiştir. İlhan Cebrailov ve onun eşi Cevahır Cebrailova yumruk ve tornavida ile Tevfik Yakuplu tarafından saldırıya uğramıştır.

Olayla ilgili Nizami İlçe Polis Merkezi Cianyet Kanunu’nun 221.3-cü (holiganlık, silahtan veya silah amaçlı kullanılan eşyaları kullanarak olay çıkararak karşı tarafa zarar veren, yahut başkasının emlakını mahvetme veya zarar verme ile gözlemlendikte) maddesiyle cinayet soruşturması başlatıldı, Tevfik Yakuplu tutuklandı.

23 Mart 2020’de Nizami İlçe Mahkemesinde Neriman Mehdiyev’in hakimlik etmesiyle gerçekleşen mahkemede Yakuplu 3 aylık müddete hapsedildi.[3] [4] 1 Eylül 2020’de gerçekleşen mahkemede Kamu Savcısı Tevfik Yakublu’nun 4 yıl 6 ay müddetins hapsedilmesini istemiştir.[5]

Açlık grevi

2 Eylül 2020’de mahkeme salonunda Tevfik Yakuplu açlık grevine başladığını ilan etti.[6]

3 Eylül’de Nizami İlçe Mahkemesi hakimi Neriman Mehdiyev başkanlığında gerçekleşen mahkemede Tevfik Yakuplu’nun 4 yıl 3 ay müddetine hapsi onandı.[7]

7 Eylül’de vekil Agil Layıc Yakuplu’yla görüştü.[8] Layıc onun çok halsiz olduğunu, zorlukla yürüdüğünü belirtti. Ayrıca Yakuplu 1 saylı Araştırma Hapishanesi’nin müdür yardımcısı Rasim Askerov’un onun açlık grevinin psikolojik durumuyla bağdaşlaştırmak istediğini bildirdi.[9] Aynı günde kızı Nigar Hazi babasının mesajını destekçilerine iletti:

Eğer ölürsem, bu benim halk karşısında hizmetim olacaktır. En azından ölümüm boşa gitmez ve halkı hürriyete sesler! . Ya Ölüm ! Ya Hürriyet !

12 Eylül’de, açlık grevinin 10. gününde saat 20.30’da Yakuplu City Hospital’e kaldırıldı. Hastaneye kaldırılması Agil Layıc’ın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 39. kuralına esasen yaptığı başvurunun sonucu olarak gerçekleşti. Yakuplu’yu eski Müsavatçı, Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekatı başkan yardımcısı Pröf.Dr. Agil Geybulla muayene etti.

16 Eylül’de vekil Agil Layıc Yakuplu’nun durumunun kötüye gittiğinin, yürümekte çok güçlük çektiğini, artık görme problemlerinin başladığını söyledi. Kızı Nigar Hazi ise o gün babasının açıklamasını yayımladı:

Yavrum, ben ölüyorum. Artık hiç takatim kalmamıştır. Kemiklerim çok sızlıyor. Bilmiyorum ne kadar ömrüm kalmış. Birtek bunu bil кi, ben bu dayanışmamı Mehmed Emin Resulzade’ye ithaf ediyorum. Demoкrasi uğrunda savaşan Beyaz Rusya halkına desteğimi bu yolla verebilirim. Hükumet kısa zamanda karar vermelidir. Ya beni hürriyete kavuşturmalıdır, ya da ben su içmekten bile imtina edip ölümümün kısa zamanda gelmesini bekeleyeceğim.

Su kaybı nedeniyle daha sonra Yakuplu’ya kan nakledildi. Yakuplu vitamin destekli serumlar takılmasını da geri çevirdi.

Yakuplu 17 Eylül itibarıyla su içmekten de vazgeçmiştir.

Tepkiler

3 Eylül'de 4 yıl 3 aylık cezanın onanmasıyla “Freedom House” ,“Human Rights Watch”, “Amnesty International” hapsi kınadı ve hapsin sebebi olarak İlham Aliyev’in muhalefetten intikam alması, siyasi susturma gösterildi.

Ayrıca ABD Bakü Büyükelçiliği, Birleşik Krallık Bakü Büyükelçiliği]], Fransa Büyükelçiliği hapsi kınayarak meseleye yeniden bakılmasını talep etti.

Tevfik Yakuplu’nun hapsine AHCP Genel Başkanı Ali Karimli, Müsavat Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ferec Kerimli, eski Müsavatçı, Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekati başkanı Kubat İbatoğlu, siyasi aktivist Bahtiyar Hacıyev itiraz etti. Onlar Yakuplu’nun hapsinin siyasi sebeplerden olduğunu iddia ettiler.

7 Eylül 2020’de Müsavat Partisi ve Azerbaycan Halk Cephesi Partisi üyeleri Tevfik Yakuplu’ya destek amaçlı açlık grevine başladılar.[10]

Kadınlar itiraz ediyor.

8 Eylül 2020’de AHCP kadın üyeleri Bakü’de protesto düzenlediler. Protestocular boyunlarından “Azat Et !”, “Azatlık !”, “Tevfik Yakublu’nu Derhal Azat Edin !”, “İstifa !” sloganlarını asmıştır.[11]

Aynı günde “Azat Sol İttifakı” “Tevfik Yakublu’nu Azat Et !” adı altında protesto gerçekleştirdi. Protestoda Yakuplu’nun kızı Nigar Hazi, Bahtiyar Hacıyev dahil 30 kişi tutuklandı. Daha sonra ise hepsi tahliye edildi.

9 Eylül’de Avrupa Parlamentosu’nun Portekiz’den üyesi İsabel Santos hapsi kınadı ve derhal Yakuplu’nun tahliyesini talep etti.

Eylül 14’te Azerbaycan İstanbul Başkonsolosluğu’nun önünde İngilab Guliyev liderliğinde protesto düzenlendi.[12]

Sonuç

28 Eylül 2020’de gerçekleşmeli olan mahkeme 18 Eylül’e ertelendi. 18 Eylül 2020 tarihinde saat 16.00’da gerçekleşen mahkemede Yakuplu’nun hapis kararı ev hapsi olarak değiştirildi.

Ailesi

Tevfik Yakuplu, Maya Yakuplu ile evlidir. 2 kızı 1 oğlu var. Kızlarından biri 2015’te ölmüştür.

  • Nigar Hazi, Müsavat Partisi Parti Meclis üyesidir. AHCP Genel Başkan Yardımcısı Seymur Hazi ile evlidir.
  • Nergis Yakuplu, 2015’te Rusya’da tedavi gördüğü hastanade ölmüştür.[13]
  • Rehim Yakuplu

Kaynakça

  1. Meydan TV (1 Eylül 2020). "Tevfik Yakublu olayı". Meydan TV (Azerice). Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
  2. Tapdık Ferhatoğlu (22 Mart 2020). "Tevfik Yakuplu tutuklandı". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
  3. Tapdık Ferhatoğlu (23 Mart 2020). "Yakuplu 3 aylık hapsedildi". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020.
  4. Pervane Bayramova (1 Eylül 2020). "Yakuplu 4 yıl 6 ay hapsedildi". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
  5. "4 yıl 6 ay". Aze Voice (Azerice). 1 Eylül 2020. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  6. Pervane Bayramova (2 Eylül 2020). "Açlık grevi". Voice of America (Azerice). 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
  7. "Yakuplu hapsedildi". Aze Voice (Azerice). 4 Eylül 2020. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2020.
  8. Tapdık Ferhatoğlu (7 Eylül 2020). "Grev devam ediyor". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
  9. Pervane Bayramova (7 Eylül 2020). "Agil Layıc açıkladı". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
  10. Aygün Reşidova (7 Eylül 2020). "Greve destek". Voice of America (Azerice). 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
  11. Pervane Bayramova (8 Eylül 2020). "Kadın protestocular". Voice of America (Azerice). 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
  12. Voice of America (14 Mart 2020). "İstanbulda itiraz". Voice of America (Azerice). Erişim tarihi: 14 Mart 2020.
  13. "Nergis Yakuplu vefat etti" (Azerice). 24 Nisan 2015. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2020.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Tevfik Yakuplu ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.