Taşkıran (bitki)

Azeriler taş-delen (daşdələn) adını verirler. Çoğu dilde Türkçedeki gibi taş-kıran anlamına gelir: İngilizce (stone-breakers), Almanca (Steinbrech), Felemenkçe (steenbreek), Danca (stenbræk), Rusça (камнеломка), Bulgarca (каменоломка); Lehçe (skalnica). Latince bilim adı da taş (saxum) ile kırmak (frangere) sözlerinden kuruludur.

Çoğunlukla çok yıllık nadiren bir yıllık veya iki yıllık otsu bitkilerdir. Gövde öbekli ya da basit yapılıdır. Bulunduğu yere göre taban ve gövde yaprakları olmak üzere iki tip yaprak bulunur. Yaprak saplı veya değildir. Yaprak ayası basit; kenarı dişli veya lopludur. Gövde yaprakları almaşık dizilişli olup nadiren karşılıklıdır.

Çiçek kurulu, tek çiçekli ya da talkımlarda çok sayıda çiçekten oluşur. Çiçekler genellikle er dişi bezen tek cinsli, bir yanlı bakışımlı nadiren iki yanlı bakışımlıdır. (zigomorfik) Çiçek tablası kupa veya fincan biçimindedir. 4 ila 8 arasında çanak yaprak görülür. Taç yaprakların sayısı 4 veya 5'dir, rengi sarı, turuncu, beyaz ya da mordur, belirgin damarlı ve kenarı genellikle tamdır. Erkek organlar 8-10 kadardır. İplikçik biz ya da sopa biçiminde olur.

Meyve yaprağı (karpel) plesanta bölgesinde az miktarda birbiriyle bitişmiştir. Yumurtalık çoğunlukla 2 gözlü; plesanta genellikle köşede yer alır; 1 veya 2 zarlıdır. Diskli bal özü bezi kimi zaman iyi gelişmiştir dairesel ya da yarı dairesel yapıdadır. Meyve 2 kapakçıklı kapsül yapısında olup içerisinde çok sayıda tohum bulunur.

• 
  Saxifraga caesia
• 
  Saxifraga cuneifolia
• 
  Saxifraga cochlearis
• 
  Saxifraga cochlearis
• 
  Saxifraga decipiens
• 
  Saxifraga umbrosa
• 
  Saxifraga exarata
• 
  Saxifraga stolonifera (gelintacı)