Türkiye Varlık Fonu

Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi, Türkiye merkezli bir şirket. 26 Ağustos 2016 tarihinde Başbakanlık'a bağlı bazı şirketleri yönetmek için kanunla kuruldu. Şirketin kuruluş amacı 65. Türkiye Hükûmeti tarafından, "sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait olan varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için Türkiye Varlık Fonu ve bu fona bağlı alt fonları kurmak ve yönetmek" olarak açıklandı.[1] 10 Temmuz 2018 tarihinde 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Cumhurbaşkanlığı'na bağlandı.[2]

Türkiye Varlık Fonu
Tür Ulusal varlık fonu
Kuruluş 26 Ağustos 2016
Genel merkezi İstanbul, Türkiye
Kilit kişiler Recep Tayyip Erdoğan (Yönetim Kurulu Başkanı)
Zafer Sönmez (Genel Müdür)
Website www.tvf.com.tr

Şubat 2017'de hükûmetin, Temmuz 2016'dan beri süren olağanüstü hâl ile birlikte ilan etme yetkisine sahip olduğu kanun hükmünde kararname ile Halkbank, Türk Hava Yolları, Borsa İstanbul ve Ziraat Bankası dahil olmak üzere çeşitli büyük bütçeli kamu kuruluşları ve hazine arazileri bu fona devredildi.[3] Bu kuruluşların Sayıştay denetimine tabi olmayan Varlık Fonu'na devredilmesi medyada yankı bularak beraberinde geniş çaplı eleştirileri getirdi.[4]

Denetim

Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonların bağımsız denetimden geçmiş yıllık mali tabloları ile faaliyetleri, Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilecek sermaye piyasaları, finans, ekonomi, maliye, bankacılık, kalkınma alanlarında uzman en az üç merkezi denetim elemanı tarafından bağımsız denetim standartları çerçevesinde denetlenir. Denetim sonucunda hazırlanacak rapor her yıl ağustos ayı sonuna kadar Cumhurbaşkanına sunulur.[1]

Şirket, Şirket tarafından kurulacak diğer şirketler, Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonların bir önceki yıla ait mali tabloları ile faaliyetleri, her yıl ekim ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından, birinci ve ikinci fıkralar kapsamında hazırlanan ve Cumhurbaşkanlığıtarafından gönderilen denetim raporları üzerinden görüşülerek denetlenir.[5]

Eleştiriler

Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi'nden milletvekili Faik Öztrak, fonun Türkiye'nin selefi Osmanlı İmparatorluğu'nun büyük ölçüde ekonomik sonunu getiren Düyûn-ı Umûmiye'ye benzeterek "Evde dededen kalma son gümüşler de hükûmetin bütçe disiplini ve Sayıştay denetimi dışında tutularak ve Hazine ilkesine açıkça aykırı olarak kurulan, Hazine-i Hassa'ya yani özel Hazine'ye, diğer adıyla Varlık Fonu'na devredildi. 2001 krizinden sonra en kritik noktalardan birisi de Hazine birliğini sağlamaktı, çünkü krizin nedenlerinden bir tanesi Hazine'nin dışında birçok fonun borçlanma ve harcamayı aşma yetkisine sahip olmasıydı. Yeniden Hazine birliği ihlal edilerek, hem de diğerlerine oranla çok büyük bir fon getiriliyor." yorumunu yaptı.[6]

İştirakler
Şirket[7]Hisse oranı
Borsa İstanbul %80,6[8]
BOTAŞ %100
Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü %100
Eti Maden İşletmeleri %100
Halkbank %75,3
Kayseri Şeker Fabrikası %11,1
Platform Ortak Kartlı Sistemler A.Ş. %20
PTT %100
Turkcell %26,2
Türksat %100
Türk Hava Yolları %49,12
Türk Telekom %6,68
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İzmir Limanı %100
Türkiye Denizcilik İşletmeleri %49
Türkiye Hayat Emeklilik A.Ş. %100
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı %100
Türkiye Sigorta A.Ş. %81,10
TVF Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. %100
TVF Maden Sanayi ve Ticaret A.Ş. %100
TVF Rafineri ve Petrokimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. %100
VakıfBank %36
Ziraat Bankası %100
İstanbul Finans Merkezi %100

Lisans verme yetkisi:

Kaynakça
  1. 6741 sayılı Kanun, Madde 6/2 12 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. T.C. Resmî Gazete. 26 Ağustos 2016
  2. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı (10 Temmuz 2018). "Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 1)" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 30 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2018.
  3. "Kamu şirketlerinin hazineye ait hisseleri Varlık Fonu'na devredildi". Sözcü. 5 Şubat 2017. 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.
  4. Türkmen, Nedim (13 Şubat 2017). "Varlık Fonu'na denetim var mı?". www.sozcu.com.tr. Sözcü. 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020.
  5. "6741 sayılı Kanun, Madde 6/3" (PDF). 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
  6. "CHP'li Faik Öztrak'tan 'Varlık Fonu' tepkisi: Osmanlı'yı çökerten zihniyet buydu". Cumhuriyet. İHA. 6 Şubat 2017. 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.
  7. "Portföyümüz". Türkiye Varlık Fonu. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2020.
  8. "Borsa İstanbul'un yüzde 10'u Katar'ın". www.hurriyet.com.tr. Erişim tarihi: 27 Kasım 2020.
  9. "Şans oyunları lisansı Varlık Fonu'na devredildi". www.aa.com.tr. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.