Sylvia Plath

Sylvia Plath (d. 27 Ekim 1932, Boston - ö. 11 Şubat 1963, Londra), Amerikalı şair ve yazar.

Sylvia Plath
Doğum 27 Ekim 1932(1932-10-27)
Boston
Ölüm 11 Şubat 1963 (30 yaşında)
Londra
Meslek şair, yazar
Dil İngilizce
Milliyet ABD
Edebî akım gizdökümcü şiir
Önemli eser Sırça Fanus

Trajik yaşamı ve intiharıyla tanınan Plath, aynı zamanda yarı otobiyografik bir roman olan ve depresyonu üzerine ayrıntılı bilgiler veren Sırça Fanus kitabının yazarı olarak bilinir. Anne Sexton ile birlikte, Plath gizdökümcü şiirin önemli isimlerinden biridir.

Hayatı

1932 yılında Alman bir baba ve Amerikalı bir anneden, Massachusetts'te doğdu. Boston Üniversitesi, biyoloji bölümünde Profesör olan babası Otto Plath, bal arıları ile ilgili yazdığı kitap ve makaleleriyle ünlü bir bilim insanıydı. Otto Plath kendisinden yaşça küçük sayılabilecek master öğrencisiyle evlendi, Sylvia Plath henüz 8 yaşına giremeden, yüksek şeker ve buna bağlı olarak ayağının kesilmesi sonucu ortaya çıkan komplikasyon sebebiyle[1] 1940 yılında öldü. Plath ilk şiirini 8 yaşında yayımladı.

Plath, çocukluğundan ölene kadarki süre zarfında baba sevgisizliği, anne ilgisizliği sebebiyle hayatı boyunca ileri derecede manik-depresif bozuklukla boğuştu. 1950 yılında bursla girdiği Smith College'deki ikinci yılında ilk intihar girişimini gerçekleştirdi ve bir akıl hastanesine yatırıldı. 1955'te Smith College'den summa cum laude derece ile mezun oldu.

Kazandığı Fulbright bursuyla Cambridge Üniversitesi'ne giderek çalışmalarını burada sürdürdü ve şiirlerini üniversitenin öğrenci gazetesi olan Varsity'de yayımladı. Plath burada 1956 yılında evleneceği İngiliz şair Ted Hughes'la tanıştı. Evliliklerinin ardından Boston'da yaşamaya başladılar. Plath, hamile kaldıktan sonra ise İngiltere'ye geri döndüler.

Plath ve Hughes, Londra'da kısa süre yaşadıktan sonra North Tawton'a yerleştiler. Çiftin Sylvia'nın kıskançlık krizleriyle başlayan sorunları bu dönemde başladı ve ilk çocuklarının doğumundan kısa süre sonra Sylvia Plath Londra'ya geri dönerek boşanma işlemlerini başlattı.

Günlüklerinde uzun uzun bebekleri ile zaman geçirmekten ya da kurabiye yapmaktan nasıl keyif aldığını anlattı. Sylvia Plath için gün sabah saat 04'te başlıyordu ve bebekleri ile ilgilenmeden önce kendisine ayırdığı 1-2 saat onun için çok değerliydi. Bu dönemde eşi Ted Hughes evden soğudu ve eşini aldatmaya başladı.

Kiraladığı evin eskiden İngiliz şair William Butler Yeats'e ait olduğunu öğrenen Plath bunu iyi bir işaret olarak değerlendirdi. 1962-1963 kışı Plath için çok zor geçti. 11 Şubat 1963'te, ikinci kattaki odalarında uyumakta olan çocuklarının yanına süt ve kurabiye bıraktıktan sonra, odalarının kapısını da içeri gaz girmeyeceğinden emin olmak üzere bantlayarak kapattı ve mutfağa gitti. Fırını açıp harlanmasını beklerken birer birer uyku ilacı içti ve kafasını fırının içine sokarak intihar etti.

İntiharıyla ilgili olarak kocası Ted Hughes eleştirilere maruz kaldı. Hughes yıllarca bu konuda konuşmadı. Daha sonra anılarını yayımladı.

1963 yılında daha 30 yaşındayken intihar eden Plath’ın hayatı, Oscarlı oyuncu Gwyneth Paltrow'un ünlü şairi canlandırdığı “Sylvia” filmine de aktarıldı.

Plath’ın Türkçeye çevrilen eserleri arasında bulunan “Sırça Fanus” adlı romanı, birçok kişi tarafından ilk Amerikan feminist romanı olarak değerlendirilir.

Sylvia Plath, The Colossusdaki (1960) sondan bir önceki şiir olan "Sculptor" (Heykeltıraş) şiirini Leonard Baskin'e ithaf etmiştir.

Plath'in mezar taşında ''En harlı alevlerin ortasında bile altın nilüfer yetişir.'' yazmaktadır.

Eserleri

Şiir

  • The Colossus (1960)
  • Ariel (1965)
  • Crossing the Water (1971)
  • Winter Trees (1972)
  • The Collected Poems (1981)
  • Lady Lazarus

Düz yazı

  • The Bell Jar (1963)
  • Letters Home (1975)
  • Johnny Panic and the Bible of Dreams (1977)
  • The Journals of Sylvia Plath (1982)
  • The Magic Mirror (1989)
  • The Unabridged Journals of Sylvia Plath

Çocuk kitapları

  • The Red Book (1976)
  • The It-Doesn't-Matter-Suit (1996)
  • Collected Children's Stories (İngiltere, 2001)
  • Mrs. Cherry's Kitchen (2001)

Türkçeye çevrilen eserleri

  • Ariel, 2014, (Kırmızı Kedi Yayınları)
  • Johnny Panik ve Rüyaların Kutsal Kitabı, 2015, (Kırmızı Kedi Yayınları)
  • Sırça Fanus, 2013, (Kırmızı Kedi Yayınları)
  • Günlükler, 2013, (Kırmızı Kedi Yayınları)
  • Üç Kadın, (Oğlak Yayıncılık)
  • Suyu Geçiş (Artshop Yayıncılık)
  • Mary Ventura ve Dokuzuncu Krallık, 2020. (Kırmızı Kedi Yayınları)

Notlar

  1. "Hürriyet - Haber, Son Dakika Haberler, Güncel Gazete Haberleri". Hürriyet. 6 Şubat 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.