Suşehri
Suşehri, Sivas'ın Doğu Karadeniz Bölgesi sınırları içerisinde kalan bir ilçesi. Doğusunda Akıncılar, güneyinde İmranlı, güneybatısında Zara, batısında Koyulhisar ve kuzeyinde Giresun'un Şebinkarahisar ilçeleri ile çevrilidir.
Suşehri | |
---|---|
Yukarıdan aşağıya: Suşehri ilçesinin genel bir görünümü • Solak köyü Yeniköy mezrası • Kılıçkaya Barajı • Geminbeli Geçidi • Hükümet Konağı binası | |
Suşehri’nin Sivas’daki konumu | |
| |
Ülke | Türkiye |
İl | Sivas |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Hidayet Sarı [1] |
• Belediye başkanı | Fazlı Yüksel (AK Parti) [2] |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 985 km² (380 mil²) |
Rakım | 950 m (3.110 ft) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 25,654 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
Posta kodu | 58600 |
İl alan kodu | 346 |
İl plaka kodu | 58 |
Resmî site www.susehri.bel.tr |
Tarihçe
İlçe tarihinin Bakır Çağı'na kadar indiğine dair bulgular mevcuttur. Ova kesiminde, Kayadelen köyü Büyükgüzel ve Küçükgüzel civarında (Kılıçkaya Baraj gölü altında kalmıştır.) Bakır Çağı özelliklerini gösteren eşyalara rastlanmıştır. Suşehri düzlüğü (veya Akşar ovası) Selçuklular zamanında Aq-Šahr veya başka bir deyimle Aqšer-abād adı altında önemli bir yol düğümleri noktası idi[3]
Akşar, Eskişar, Kale köyleri ve Çataloluk beldesinde Roma, Bizans ve Selçuklu dönemlerinden kalma kale kalıntıları mevcuttur.
Büyükgüzel ve Küçükgüzel köylerinin (eski yerleşim yerleri) Roma devrinde önemli merkezler olduğu, rastlanılan tarihi kalıntılardan anlaşılmaktadır. Küçükgüzel köyünde bulunan, mermer aslan başı Sivas Müzesi'nde sergilenmektedir. Ayrıca aynı köyde bulunan önemli bir yapıya ait olduğu sanılan bazı kalıntılar, Hükûmet Konağı bahçesinde muhafaza edilmektedir.
Şu anda Suşehri’ne bağlı bir köy olan Akşar’ın (Akşar-Abat) bilhassa Ortaçağ'da önemli bir merkez olduğu , Suşehri ve civarının idari açıdan buraya bağlı olduğu, Suşehri Ovasının “Akşar Ovası” olarak anıldığı tarihi kaynaklardan anlaşılmaktadır.
1875 yılında yeniden yapılan vilayet düzenlemesinde Şebinkarahisar sancağı Trabzon’dan alınarak Amasya ve Tokat" ile birlikte Sivas vilayetine bağlanmıştır. Bu düzenleme ile Suşar (Gölova) ve Akşar Subaşılıkları kaldırılmış ve Endires köyüne ilçe teşkilatı kurularak “ŞEHR-İ SU” adı verilmiştir. Yerli halkın önemli bir bölümü Türkmen/Çepnilerden oluşur.
20 Mayıs 1933'te çıkarılan bir kanunla Suşehri’nin bağlı bulunduğu Şebinkarahisar ilçe yapılarak Merkez kazası ile Alucra kazası Giresun'a bağlanınca Suşehri ve Koyulhisar Sivas iline; Mesudiye de Ordu'ya bağlanmıştır.[4]
Coğrafi özellikleri ve konumu
Suşehri, Sivas'ın kuzeydoğusunda 38.04 doğu meridyeni ile 40.08 kuzey enleminin kesiştiği bölgede yer alır. Doğusunda Akıncılar, güneyinde İmranlı, güneybatısında Zara, batısında Koyulhisar, kuzeyinde ise Giresun'un Şebinkarahisar ilçeleri ile sınırı bulunmaktadır. 985 km²'lik bir alana yayılan ilçe, deniz seviyesinden ortalama 950 metre yüksekliktedir ve bu rakımı ile Türkiye ortalama yüksekliğine yakın bir seviyededir. Köse Dağları silsilesinin en yüksek Dağı olan Kösedağ 3050 mt yüksekliği ile Suşehri'nin ve Sivas'ın en yüksek dağı özelliğini taşır.[5]
Suşehri İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Sivas'a idarî olarak bağlı olsa da, coğrafi konumu bakımından Karadeniz Bölgesi'nin iç kısmında yer alır. Coğrafi özellikleri ve iklimsel olarak bir sınır bölgesinde yer aldığı için, burada hem İç Anadolu'nun karasal hem de Karadeniz iklimi'nin ılıman etkisi görülür. Ayrıca, Kuzey Anadolu Dağları, ilçenin deniz etkisinden yararlanmasını engeller. Bu nedenle yazları kurak, kışları İç Anadolu Bölgesine göre daha ılıman geçmektedir.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1965[6] | 56.927 | 7.063 | 49.864 |
1970[7] | 60.977 | 9.963 | 51.014 |
1975[8] | 61.054 | 10.863 | 50.191 |
1980[9] | 58.089 | 11.548 | 46.541 |
1985[10] | 61.314 | 14.961 | 46.353 |
1990[11] | 46.843 | 23.202 | 23.641 |
2000[12] | 44.731 | 25.137 | 19.594 |
2007[13] | 27.415 | 13.941 | 13.474 |
2008[14] | 26.941 | 13.715 | 13.226 |
2009[15] | 28.044 | 15.304 | 12.740 |
2010[16] | 26.929 | 14.810 | 12.119 |
2011[17] | 26.511 | 14.642 | 11.869 |
2012[18] | 26.396 | 14.749 | 11.647 |
2013[19] | 26.053 | 14.544 | 11.509 |
2014[20] | 26.091 | 15.135 | 10.956 |
2015[21] | 25.340 | 15.043 | 10.297 |
2016[22] | 25.098 | 15.030 | 10.068 |
İdari durum
Suşehri İlçesi, idari olarak Sivas iline bağlıdır. 71 köy muhtarlığı ve 42 mezra ile toplam 113 yerleşim birimi bulunmaktadır. Sivas il merkezine 131 km uzaklıktadır.
Köyler, yerleşim özelliği bakımından incelendiğinde ilçe merkezine yakın bulunan ve düşük rakımlı yerlerde kurulu olan köyler toplu; dağlık kesimde kurulan köyler ise mezralara bölünmüş bir şekilde dağınıktır.
Kültür
Suşehri’nde kültürel yapıyı etkileyen en önemli faktörlerden biri coğrafi konumdur. Karadeniz Bölgesinde yer alması nedeniyle Sivas'a özgü halk oyunları ve klarnet yerine Suşehri'nde Kemençe, Zurna ve Horon kültürü vardır. Çok yakın zamana kadar ilçede kemençe yapımcıları, icracıları ve tulum sanatçılarına çok sık rastlanmaktaydı. Tulum kültürü bu bölgelerde yok olmak üzeredir.Halk oyunlarında en çok tercih edilenler; Siksara, Düz Horon, Dik Horon, İki Ayak Horon, Temurağa Horonu, Alaşağı, Güzeller Horonudur.
Geçim kaynağı
Bölgenin geçim kaynağını tarım ve hayvancılık oluşturur. Zengin toprak yapısı ve yayla konumunda olmasından dolayı hemen hemen her türlü sebze ve meyvenin yetiştirilmesi mümkündür. Şekerpancarı yoğunlukta olmakla beraber buğday en çok üretim yapılan bitkileridir. Yine Suşehri ilçesinin geleneksel kavun karpuz festivali vardır. Hayvancılık bölgede ileri derecede yapılmaktadır. Genellikle köylerde yaşayanlar süt ve süt ürünlerini kendileri karşılamaktadır.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Suşehri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- http://www.susehri.gov.tr/
- "Arşivlenmiş kopya". 14 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2015.
- Le Strange, The Geographical Part of the «Nuzhāt al-Qulūb» (Hamd-ALLAH Mustawfī 1340), S. 93, London 1919.
- "TBMM Tutanak" (PDF). 20 Mayıs 1933. 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- "Dağlar". Sivas İl Tarım ve Orman Müdürlüğü. Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.