Sera Gölü

Sera Gölü, Trabzon'un Akçaabat ilçesi sınırları içerisinde bulunan bir heyelan set gölüdür. Göl, Yıldızlı ve Derecik belediyelerinin arasında yer alan Derecik Vadisi'nde oluşmuştur.[1] İsmini hudutları içerisinde olduğu Yıldızlı'nın eski adı olan Sera'dan almıştır.

Sera Gölü ve çevresi 1990'dan beri çevre sorunlarıyla mücadele etmektedir.

Göl, aşırı yağış sonucu 21 Şubat 1950 Salı günü Derecik Vadisi yamaçlarından kopan büyük kayaçların vadi tabanını tıkaması sonucu oluşmuştur. Kopan parçaların bazıları o kadar büyüktür ki, günümüzde dahi kopmaların yaşandığı bu bölgeler anlaşılabilmektedir. Bu kopmalar vadide derin uçurumların oluşmasına neden olmuştur ve kopmaların olduğu gün küçük çapta yerel bir deprem oluşmuştur. Dağdan kopan kütle 30 m genişliğinde, 650 m uzunluğunda, 130 m yüksekliğinde, 15 milyon m₃ boyutlarındadır. Göl 18 günde tam halini almış, yöre halkı bizzat bir gölün oluşumuna tanıklık etmiştir.[2] Çöküntünün oluştuğu yamaçların ve vadi tabanında oluşan hafriyatın tasfiyesi için, askerler tarafından yapılan düzenlemeler uzunca bir süre sürmüştür. Yükselen göl suları gideğenin göl settini aşındırması sonucu bir miktar küçülmüştür. İlk oluştuğunda 4 km uzunlukta olan göl alanı yarı yarıya küçülmüş, derinlik 2 m azalmıştır[3].

1990 yılında Doğu Karadeniz'i tesiri altına alan büyük çaplı heyelanlar Sera Gölü'nde büyük değişikliklere yol açmış, o tarihten günümüze kadar vadinin üst kesimlerinden önce aşınan sonra da taşınan topraklar Sera Gölü'nü tehlike altına almıştır. Göl tabanında toplanan taşınmış topraklar, göle düşen birçok kişinin gölden çıkamamasına ve hayatını kaybetmesine neden olmuştur. Gölün hızla toprak dolması ve özellikle şiddetli yağmurlardan sonra gölün üzerinde bulunduğu derenin yukarı çığırlarından gelen çöplerin gölde toplanmaya başlaması, yetkilileri harekete geçirmiş; yukarı kesimlerde iki su benti yapılmış, gölün alüvyal dolan alanları boşaltılmaya başlanmıştır.[4] Ancak bu çalışmalar sırasında yüzlerce ağacın bulunduğu bir alanın yok edilip, oraya mesire yerlerinin yapılmaya başlaması tepkileri de beraberinde getirmiştir. Gölün suni göl vasfına bürüneceğini düşünen birçok yetkili bu projeye karşı çıkmıştır.[5] Sera Gölü'nü ıslah çalışmaları halen sürmektedir.

Suları tatlı olan gölde sazan, bıyıklı balık ve dere balığı bulunur. Göle sonradan atılan tatlı su kereviti fazlaca çoğalmıştır. Göl gideğinin 300 m aşağısında 1,2 MW kurulu güce sahip, yılda 5,64 GW elektrik üreten HES bulunur.

Trabzon ilinin turistik alanlarından biri olan Sera Gölü'nün ıslah çalışmalarının ardından daha da büyük bir merkez olacağı tahmin edilmektedir. Göl çevresi eko turizm ve rekreasyonel faaliyetlere uygundur. Yürüyüş, kamp, manzara seyri, amatör balıkçılık, kayık gezintisi, piknik, fotoğraf çekimi ve benzeri faaliyetler göl çevresinde yapılabilmektedir[3].

Göl çevresi, 2005'te 3. derece doğal sit alanı, 2010'da Tabiat Parkı ilan edilmiştir.