Selülaz
Selülaz, selülozu sindirmeye yarayan, mantarlar, bakteriler ve bazı protozoa türleri tarafından salgılanan bir tür enzim.
| Selülaz | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| 1JS4 pdb yapısından oluşturulmuş selülaz modeli | |||||||
| Tanımlayıcılar | |||||||
| EC numarası | 3.2.1.4 | ||||||
| CAS numarası | 9012-54-8 | ||||||
| Veritabanları | |||||||
| IntEnz | IntEnz view | ||||||
| BRENDA | BRENDA entry | ||||||
| ExPASy | NiceZyme view | ||||||
| KEGG | KEGG entry | ||||||
| MetaCyc | metabolic pathway | ||||||
| PRIAM | profile | ||||||
| PDB structures | RCSB PDB PDBe PDBsum | ||||||
| Gene Ontology | AmiGO / EGO | ||||||
| |||||||
Selülaz ve hemiselülazlar birlikte bitkisel biyokütleyi daha küçük parçalara ayırırlar ve bunlar daha sonra α- ve β-glukozidazlar tarafından monomerlerine indirgenir. Selülazlar, selülozun β-1,4-glikozidik bağlarını parçalayabilir.
Mide enzimleri selülozu sindiremeyen otçul hayvanların bağırsaklarında yaşayan simbiyotik bakteriler tarafından üretilerek sindirime yardımcı olurlar. Selülaz insanlarda bulunmadığından insanlar selülozu sindiremezler ancak lifler halinde dışarı atabilirler.
Türleri
Selülazlar, selülozun parçaladıkları kısmına göre sınıflandırılır. Endoglukanazlar selüloz liflerini rastgele, ekzoglukanazlar açığa çıkan lif uçlarını daha küçük parçalar ortaya çıkacak şekilde keserler. β-glukozidaz ise bunları monomerlerine ayırır.
Bakterilerde selülozom olarak adlandırılan, birçok selülaz çeşidinin bir araya gelerek oluşturduğu yapılar vardır ve sindirilen maddelerin kolayca hücre içine alınabilmesi için bakteri duvarına bağlı bulunabilirler.
Bazı mantar türlerinde olduğu gibi selülaz bileşenleri hücre dışına da salgılanabilir.
Endoglukanaz
Endoglukanazlar genellikle selülozun düzensiz (kristal olmayan) kısımlarındaki liflerini keser ve serbest lif uçları ortaya çıkartır.
Ekzoglukanaz
Selülaz liflerinin serbest kalan indirgen veya indirgen olmayan uçlarını keserek küçük parçalar (dimer veya oligomer) açığa çıkartır.
Sellobiyohidrolaz
Sellobiyohidrolaz (β-glukozidaz), dimerleri (veya oligomerleri) canlıların kullanabileceği monomerlere dönüştürür.