Sarzana

Sarzana'nin La Spezia ili icinde konumu

Sarzana bagli oldugu i;l merkezi olan La Spezia'dan 15 km dogudadir. Pisa'ya giden demiryolu uzerinde olup demiryolu hattinin Parma'ya ayrilan kavsagi hemen beldenin kuzeyindedir.

Sarzana'nın antik Etruriya ve Ligurya arasında bir sınır teşkil eden Magra Nehri vadisinin ağzında bulunan mevkii antik Romalılar döneminde ve Orta Çağlarda stratejik önem taşımıştır. Şehrin ilk defa yazılı belgelerde görülmesi I. Otto'nun imparatorluk döneminde 938'dedir.

1202'de Sarzana'nın 5 km güneydoğusunda bulunan antik kent Lunı'de bir Katolik Kilisesi Piskoposluk merkezi kurulmuştur. Piskoposlar vadiyi koruyan şimdiki "Sarzanello Şatosu" mevkinde bir kale içinde küçük bir köy olarak Sarzana'yı kurmuşturlar. MS 100 civarlarında köy vadide daha güneye Parma ve Piacenza'dan gelen "Via Francigena" yolu ile "Via Aurelia" yolunun kesişme mevkine nakledilmiştir. Luni şehri Arapların devamlı güçlü hücumlarına hedef olduğu için daha korunaklı olan Sarzana önem kazanmış ve 1203-1204'te piskoposluk Sarzana'ya taşınmıştır. 1397'de Papa V. Nicholas Sarzana'da doğmuştur.

Stratejik önemi dolayısıyla daha sonra Sarzana şehri birçok el değiştirmiştir. Sarzana'daki piskoposlara İmparatora karşı savaşlarada önemli roller oynamışlardır. 1343'te şehir Pisa Cumhuriyeti eline geçip önemli bir koruma noktası olmuştur. 1438'de Genova Cumhuriyet şehri ele geçirmiştir. Medici'ler idaresindeki Floransa orduları 1487'de "Serrezzana Savaşı" adı verilen savaşta şehri kuşatmışlar; şehrinin kalesini ellerine geçirip tümüyle yıktırmışlar; ama sonradan yeniden yaptırmışlardır.

16. yüzyılda şehir Genevizlerin "Banco si S. Giorgio" idaresi altına geçmiş ve 1572 Ceneviz Cumhuriyeti şehrin doğrudan doğruya idaresini eline almıştır.

Fransız Devrimi sırasında 1796'da Geneviz Cumhuriyeti'nin Fransızlar tarafından yıkılması ve Napolyon Bonepart'ın İtalya Seferi sonucu kurulan Ligurya Cumhuriyeti Sarzana'yı almış ve şehir "Apenin Departmanı"'nın üç kantonundan birinin merkezi olmuştur ve 1805'ten sonra da Ligurya'nın tümü ile Fransa'ya bağlanmıştır.

1814'te Viyana Kongresi'nde Ceneviz Cumhuriyeti yenilenmemiş ve eski Ceneviz topraklarınin Savoya Dükalığı'na bağlı olduğu kabul edilmiş ve Savoya dükü olan Sardinya Krallığı'na bağlamıştır. 1861'de bu krallık İtalya Krallığı olduca Sarzana bu krallığı bağlanmıştır.

Sarzana beldesi 1859-1923 döneminde Genova ili'ne bağlı kalmıştır. 1923'te yani La Spezia ili kurulunca ve il merkezi La Spezia olunca Sarzana 'da bulunan birçok kamu idaresi kuruluslari (adalet merkezi, valilik vb..) kapatılıp La Spezia'ya nakledilmiştir. 1929'da Sarzana'da merkezi bulunan "Banca Monte di Sarazana" ve tasarruf bankası ile Katolik Kilisesi piskoposluk merkezi de La Spezia'ya nakledilmiştir.

Sarzana'nin nüfusu (31.7.2010 tahminları itibarıyla) 21.893 kişidir ve nüfus yoğunluğu 638 kişi/km² olur. 19. ve 20. yy/da beldenin nüfusunun gelişimi şu gösterimde izlenebilir:

Kişi

• Palazzo del Capitano: 1472'de mimar Giuliano da Maiano tasarlanmıştır. Fakat birçok restorasyon dolayısıyla günümüzde orijinalinden tümüyle değişiktir.
• Sarzana Kalesi: İlk defa Pisa Cumhuriyeti tarafından ilk defa yapılmıştır ve ama Lorenzo de Medici tarafından eski kale yıkılıp günümüzdeki kale yaptırılmıştır.
• Sarzenello Şatosu: Pisa Cumhuriyeti paralı ordu komutanı Castruccio Castracanı tarafından yaptırılmıştır.
• Katedral: 1355 yıklında yapılmaya başlayan bu Gotik mimarı stilinden beyaz mermerden katedral 1474'te bitirilmiştir. Yapım döneminin son yıllardan kalan iki tane çok süslü ve ayrıntılı yontulmuş taştan mimber ilgi çeker.
• San Francesco Kilisesi: Pisalı mimar Giovanni di Balduccio tarafından tasarlanan Pisa Cumhuriyeti paralı ordu komutanı Castruccio Castracanı'nın lahitini ihtiva eder.
• Çeşitli saray, konak ve villalar: Sarazana şehri tarihsel merkezinde soylu aileler tarafından yaptırılmış birçok saray, konak ve villa bulunur. Bunlar arasında ilgi çekenler: "Palazzo De Benedetti", "Palazzo del Comune (Belediye Sarayı)" (18-18. yylar); "Palazzo Tusini" (17. yy); "Palazzo Picedi - Benettini" (1720); "Palazzo Magni Griffi" (1783); "Palazzo Podestà Lucciardı" (1819); "Palazzo Neri" (1840); "Villa Ollandını", "Villa Carpena (bir eski müstahkem kule içine yapılmış).

Sarzana'nin şu komünlerle sınırları bulunur: Ameglia, Arcola, Aulla (MS), Carrara (MS), Castelnuovo Magra, Fosdinovo (MS), Lerici, Ortonovo, Santo Stefano di Magra, Vezzano Ligure

Sarzana'nin su kentlerle kardeş şehir baglantisi vardir:

• Villefranche de Rouergue, Fransa
• Eger, Macaristan

• İtalyanca Wikipedia "Sarzana" maddesi19 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

• La Spezia ili
• Ligurya

Wikimedia Commons'ta Sarzana ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Sarzana resmi websitesi (İtalyanca)