Sadun Boro
Sadun Boro (d. 1928, İstanbul - ö. 5 Haziran 2015, Marmaris, Muğla) Dünyanın çevresini 1965-1968 yılları arasında eşi Oda ve Kısmet adlı yelkenli teknesiyle dolaşan ilk Türk denizcidir.[1]
Sadun Boro | |
---|---|
Doğum |
1928 İstanbul, Türkiye |
Ölüm |
5 Haziran 2015 (87 yaşında) Marmaris, Muğla |
Meslek | Denizci |
Etkin yıllar | 1948-2015 |
Hayatı
1928 yılında İstanbul'da doğdu. Çocukluk ve gençlik yılları Caddebostan ve Marmara kıyılarında geçti. Denizcilik hayatına önce sandalla başladı; liseye geçtiği yıllarda ilk yelkenli teknesine sahip oldu.
Galatasaray Lisesi'ni bitirdikten sonra 1948'de İngiltere'ye giderek Manchester Üniversitesi'nin Tekstil Mühendisliği Bölümü'nü bitirdi.
1952'de Ling adlı 11 metrelik bir yelkenliyle İngiltere'den Karayip Adaları'na kadar uzanan ilk açıkdeniz, Atlantik aşırı yolculuğunu bir İngiliz ile birlikte gerçekleştirdi. O zaman 'Cumhuriyet' gazetesinde tefrika olan bu gezinin anıları 2004'te Bir Hayalin Peşinde adlı eserinde neşredilmiştir.
Bugünkü yelkenlisi 10,5 metre boyunda ve keç armalı Kısmet, 1963'te Salacak'ta Athar Beşpınar'ın atölyesinde kızağa kondu. Hayatta en büyük emeli olan dünya seyahatine 1965'te Alman asıllı eşi Oda Boro ile beraber çıktı. Onlara Kanarya Adaları'nda aldıkları ünlü kedileri Miço eşlik etti. Üç yıl süren seyahatin anıları Hürriyet gazetesinde yayımlandı. Bu anılar, daha sonra Pupa Yelken adlı kitapta toplandı.
Boro ailesi 1977-1979 arasında, o zaman sekiz yaşında olan kızları Deniz ile beraber Karayip Adaları'nı, Amerika'nın doğu sahillerini gezdi.
1980'den beri Bodrum'da yaşayan Sadun Boro özellikle Gökova, Göcek gibi güney Ege koylarının korunması için çaba harcamış, Okluk Koyu’nun ortasına Denizkızı heykeli yapılmasını sağlamıştır. Boro, gazete ve dergilere deniz ve doğa sevgisini aşılayan yazıları uzun süre yazmayı sürdürmüştür.
Sadun Boro'nun 46 yıl boyunca bindiği ve yaklaşık 150 bin deniz mil yaptığı ’Kısmet’ adlı teknesi, İstanbul/Hasköy'deki eski Haliç Tersanesi'nin olduğu yerde, Rahmi Koç Müzesi'nde görülebilir.
2001 yılında Boro 40 yıl sonra Eralp Akkoyunlu ile beraber Yosun adlı tekneleriyle yeniden denizlere açıldı ve Büyük Okyanus turu gerçekleştirdi.
Ölümü
Teknesiyle Dünya turu yapan ilk Türk olan 87 yaşındaki Sadun Boro'ya birkaç yıl önce mesane kanseri teşhisi kondu. İlk olarak yaşadığı Marmaris'te tedavi gördü ve daha sonra İstanbul'daki Amerikan Hastanesine transfer edildi. Ancak, hayatının geri kalanını yelkenli teknesinde geçirmek istediğinden 14 Mayıs 2015'te helikopterle Muğla'ya geri döndü.
5 Haziran 2015 tarihinde, Marmaris’te tedavi gördüğü hastanenin yoğun bakım ünitesinde tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak ölmüştür. Hastaneye üç gün önce alınmıştı. Son arzusu, yelkenli teknesinin Gökova'daki İngiliz limanı'nda demirlediği çamın altına gömülecekti. Bunun gerçekleşmesi için bir kabine kararı gerekliydi. Türk Sahil Güvenliği'nin birçok teknesi ve gemileri ve Türk Deniz Kuvvetleri fırkateyninin eşlik ettiği katamaran Son Bahar'ın gemisinde hayran kaldığı Türk Rivierası koylarında bir anma turunun ardından Marmaris'teki Karacasöğüt Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Görüntüler
- Kısmet'in dünya yolculuğunda kullanılan tekne malzemeleri, Rahmi Koç Müzesi
- Kısmet'in dünya yolculuğunda kullanılan tekne malzemeleri, Rahmi Koç Müzesi
- Kadıköy'de anısına yapılan heykel
- Sadun Boro'nun denizci lisansı
- Pupa Yelken Kitabının ilk baskısı
Eserleri
- Boro, S. (1969). Pupa Yelken: Kısmet'in Dünya Seyahati. (Yazarın kendi yayını). İstanbul
- Boro, S. (2001) Gökovalı Ş., Adar, G. Maviturkuaz/Ege'den Akdeniz'e Kıyıların Efsanesi. Denizler Kitabevi.
- Boro, S. (2007). Fora Yelken. Ege Yayınları. İstanbul
- Boro, S. (2008). Vira Demir. İstanbul'dan Antalya'ya Denizciler İçin Rehber. Denizler Kitabevi. İstanbul.
- Boro, S. (2015). Kısmet'in Dümen Suyunda. Kısmet'in Karadeniz ve Akdeniz Türkiye Sahilleri, İyon Denizi, Kuzey ve Güney Adaları, Adriyatik Gezilerinin Anıları. Denizler Kitabevi. İstanbul.
Dünya seyahati rotası
Sadun Boro’nun 22 Ağustos 1965'te başlayıp 15 Haziran 1968’de tamamlanan dünya seyahatinin rotası aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir:
- İstanbul
- Cebelitarık
- Kanarya Adaları
- Barbados
- Karaip Adaları
- Panama Kanalı
- Galapagos Adaları
- Markiz Adaları
- Tuamotu Adaları
- Tahiti ve Rüzgaraltı Adaları
- Tonga Adaları
- Fiji Adaları
- Yeni Hebrid Adaları
- Yeni Gine Adası
- Torres Boğazı
- Timor Adası
- Endonezya
- Singapur
- Bengal Körfezi
- Seylan Adası
- Arap Denizi
- Kızıldeniz
- İsrail
Kaynakça
- Boro, Sadun. "Ünlü Türk denizci Sadun Boro hayatını kaybetti". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2015.
Şablon:Türk Yelkenciler