Pozol
Pozol (Nahuatl dilinde "Pozōlli"'den) hem fermente mısır hamurunun hem de ondan yapılan içeceğin adıdır ve kökeni Kolomb Öncesi Meksika'ya kadar dayanmaktadır. Pozol hazırlanırken mısır hamuru ve su dışında kakao gibi başka bileşenler de eklenebilir. İçecek Meksika'nın güneyinde Chiapas ve Tabasco eyaletlerinde tüketilmektedir. Hastalıklarla savaşmak için de kullanılan pozol susuzluğu da gidermektedir. Ayrıca ormandaki uzun yolculuklarında geçim kaynağı olarak Amerika'nın yerli halklarına tarafından da kullanılmıştır.
Tarih
Antik çağlardan beri, Belize'den Maya - Chontales uygarlıkları bu içeceği haşlanmış mısır unu, kakao ve tahıllarla hazırladı.[1] Eskiden pochotl (Nahuatl dilinde "pozolli", "köpüklü" anlamında) olarak adlandırılırdı, ancak İspanyolların 1519'da Tabasco'ya gelmesinden sonra, adı artık günümüzdeki kullanıldığı hali olan "pozol" ile değiştirildi.[2] Pozol, geleneksel olarak kadınlar tarafından, güney ve güneydoğu Meksika'nın çeşitli etnik grupları tarafından çiğ olarak yenen mısır hamurunun fermente edilmesiyle yapılır.[3] Chiapas'ta bu içecek Mayalar, Zoqueanlar ve Chiapanecolar için hazırlanırdı.
Pozol, özellikle alt sınıflar tarafından gün boyu içilir, ancak genellikle tüm sınıflar tarafından kullanılır.[4] İspanyol öncesi zamanlarda, şekersiz kakao ile karıştırılarak içilirdi; yirminci yüzyıldan sonra Chiapas'ta şeker ve buz eklenmeye başlandı.[5]
Kolay kolay bozulmadığı için, pozol mısır topları çeşitli gruplar tarafından ormanda uzun yolculuklar sırasında erzak olarak kullanılmıştır. İçecek, yiyecek olarak kullanılmasının yanı sıra ilaç olarak ve dini törenlerde de kullanılmıştır. Geçmişte, pozol topları Mayalar tarafından bir yara lapası olarak cilt enfeksiyonlarını ve yaralarını önlemek veya tedavi etmek için kullanılmıştır.[6]
Pozol ayrıca, Hispanik zamanlardan beri çeşitli Maya şenliklerinde ikramların önemli bir bileşeni olarak kullanıldığından törensel bir öneme sahipti.[7] Bu şenlikler mısır ekimi ve hasadı ile ilgiliydi.[8] Pozol, bugün hala Yucatán Yarımadası Mayaları (K'eyem olarak adlandırılır) tarafından hasat ayinlerinin bir parçası olarak kullanılmaktadır.[9]
Hazırlanış
Pozol, mısır hamurunun fermente edilmesiyle yapılır, daha sonra toplar veya somunlar halinde yuvarlanır ve bazı durumlarda muz yapraklarında saklanır.[10] "Beyazımsı yulaf lapası" olan içecek, hamurun suya batırılmasıyla yapılır.[4] Yaygın olarak kullanılan diğer malzemeler arasında acı biber, bal ve şeker bulunur.
Beyaz pozol, tatlandırılmış veya şekersiz su ile karıştırılmış hamurdan yapılır. Şekerle tatlandırılabilir ya da tatlandırılmayabilir. Tuxtla Gutierrez, Chiapas'tan bazı insanlar da ekşi hamur hazırlamayı tercih etmektedir.[11] Ekşi Pozol, Tuxtla Gutierrez'de daha yaygındır. Ekşi hamur üç gün fermente edilir ve şekerli veya şekersiz olarak servis edilebilir. Bir tutam tuz ve bir dilim kırmızı biber (veya kırmızı biber tozu ile karıştırılmış yutma tuzu) ile soğuk olarak tüketilebilir. Günümüzde, Lacandonlar, ateşi düşürmek ve ishali ve diğer bağırsak bozukluklarını kontrol etmek için bal ile karıştırılmış pozolü, bazı insanların uyuşturucu kullanması veya maya veya laktobasil içeren yiyecekler yemesine benzer şekilde kullanmaktadır.[12] Günümüzde pozol, süt ve horka kullanılarak da hazırlanmaktadır. Mısır hamuru su yerine süt ve şekerle karıştırılır. Bu bileşim, geleneksel pozolün çok daha tatlı bir hale gelmesini sağlamaktadır. Tabasco'da kakaolu tatlandırılmış pozol, pozolün en gözde çeşididir.
Tabasco'da Pozol
Tabasco Eyaleti'nde pozol aynı zamanda geleneksel bir içecektir. Prehispanik çağda, pozol, direnç özellikleri nedeniyle oldukça beğenilen bir içecekti, esas olarak Tabasco'a buna yaygın olarak inanılmaktaydı.[13]
1579'da Tabasco hükümeti pozolün tipik bir "tabasqueña" içeceği olduğunu açıkladı. Bildiride, "Özellikle Chontal yerlileri arasında yemek yememek, sadece içmek gelenek idi ve yiyorlarsa çok az yiyorlar ve yaygın olarak kakaodan yapılan bir içecek içiyorlardı, ... ve ayrıca puzol denen pişmiş mısırdan yapılmış bir tane daha."[1]
Pozol, Hispanik dönemden beri Tabasco'da yaygın olarak tüketilmektedir. Avrupalılar pozolü, yerli halkın bu tropikal bölgenin sıcaklığına direnmesine izin veren bir içecek olarak tanımladılar.[14]
Tabasco'da dört farklı pozol vardır: beyaz pozol, siyah pozol, kakaolu özel pozol ve ekşi pozol. Küçük kasaba ve köylerde tuzlu ve taze şili amashito veya İngilizce "Oreja de mico" adı verilen şekerlenmiş papaya ile "maymun kulağı" içmek yerine şekersiz beyaz pozol içmek gelenektir.
Pozol, tıpkı "Pocho" dansı, "caballito blanco" gibi, Tabasco Eyaleti'ndeki kültür ve çeşitliliğin temsilcilerinden birisidir.[15]
Villahermosa'da ve tüm Tabasco'da, pozolü denemek için birçok yer bulunmaktadır. Tabasco'da pozol ile ilgili ünlü birdeyiş bulunur: "Tabasco'ya gelip de pozol içip beğenen bir ziyaretçi, Tabasco'ya yerleşir."
Chiapas'ta Pozol
Bazı Yerli Halk veya "indígenas" için Pozol, tanrıları için bir yarı ritüeli temsil eder. Antik çağlardan beri bu eyaletteki Mayalar, Zoqueanlar ve Chiapanecolar ile Tabasco'dakiler bu içeceği pişmiş mısır ve kakao kullanarak yapıyorlardı.
Pozol, hem açlığı hem de susuzluğu yatıştırmak için genellikle öğle vakti içilen bir içecektir. Amino asitler, vitaminler ve lif bakımından zengin olduğu için oldukça besleyicidir.
Ayrıca bakınız
- Çikolatalı içeceklerin listesi
- Mısır yemekleri listesi
- Tejuino
- Poi (yiyecek)
- Ogi (yiyecek)
Kaynakça
- "Pozol bebida ancestral del sureste mexicano-Tabasco" [nahuatl y pozol]. México Desconocido Magazine (İspanyolca). Mexico. 18 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2011.
- "Pozol nahuatl" (İspanyolca). Mexico. 26 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Pozol una bebida para refrescarse" (İspanyolca). Mexico. 21 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2011.
- Handbook of indigenous fermented foods. CRC. 1996. ss. 252-59. ISBN 978-0-8247-9352-4.
- The states of Mexico: a reference guide to history. Greenwood. 2009. s. 66. ISBN 978-0-313-34223-3.
- "Beneficios Pozol" [Benefits of pozol] (İspanyolca). Mexico. 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Mayan Culture" (İspanyolca). Mexico. 5 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Mayan Adventure" (İspanyolca). Mexico. 5 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Aún con vida la tradición maya" (İspanyolca). Mexico. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015.
- ben Omar N, Ampe F (Eylül 2000). "Microbial community dynamics during production of the Mexican fermented maize dough pozol". Appl. Environ. Microbiol. 66 (9): 3664-73. doi:10.1128/aem.66.9.3664-3673.2000. PMC 92204 $2. PMID 10966374.
Cobs of white maize are shelled, and the kernels are cooked in the presence of lime and washed to remove the pericarps. The grains are then coarsely ground, shaped into balls, wrapped in banana leaves, and allowed to ferment at ambient temperature for 2 to 7 or more days. The resulting fermented dough is suspended in water and drunk daily as a refreshing beverage.
- "Pozol de Cacao" (İspanyolca). Mexico. 10 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Pozol Agrio" (İspanyolca). Mexico. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Pozol in Tabasco" (İspanyolca). Mexico. 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Prehispanic gastronomy" (İspanyolca). Mexico. 22 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- "Monografía Tabasco" (İspanyolca). Mexico. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.