Pollux
Pollux (β Gem, β Geminorum, Beta Geminorum), İkizler takımyıldızı içinde yer alan ve yaklaşık olarak 34 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. Tayf sınıfı K0IIIb olan turuncu dev yıldızın görünen parlaklığı +1,15 kadirdir. Pollux, komşusu Castor (Alfa Geminorum) dan daha parlaktır ve takımyıldızın en parlak yıldızıdır. Gökada içinde Güneş'e göre 31 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 24.100 ile 36.400 ışık yılı aralığında tahmin edilmektedir.[3] 2006 yılında, Pollux'un yörüngesinde bir gezegenin varlığı doğrulandı.[6]
Gözlem verisi Dönem J2000.0 | ||
---|---|---|
Takımyıldız | İkizler | |
Bahar açısı | (α) | 07s 45d 18,94987sn[1] |
Yükselim | (δ) | +28° 01′ 34,3160″[1] |
Görünür parlaklık | (V) | 1,15[1] |
Görünür parlaklık | (B) | 2,15[1] |
Sınıflandırma | ||
Tayfsal sınıf | K0 IIIb[1] | |
U-B Renk ölçeği | +0,85[2] | |
B-V Renk ölçeği | +1,00[2] | |
R-I Renk ölçeği | +0,50[2] | |
Gökölçümsel nitelikleri | ||
Dikey hız | (Rv) | 3,23 ± 0,02[1] km/sn |
Iraklık açısı | (π) | 96,54 ± 0,27[3] mys |
Uzaklık | 33,78 ± 0,09[3] Iy (10,36 ± 0,03[3] pc) | |
mutlak parlaklık | (V) | 1,08[4] |
Özdevinim nitelikleri | ||
Bahar açısı payı | (μ) | -626,55 ± 0,30[3] mys/y |
Yükselim payı | (μ) | -45,80 ± 0,18[3] mys/y |
Fiziksel özellikler | ||
Kütle | (m) | 2,04 ± 0,3[5] M⊙ |
Yarıçap | (r) | 8,8 ± 0,1[6] R⊙ |
Aydınlatma gücü | 44,40[4] L⊙ | |
Yüzey kütle çekimi | (log g) | 2,685 ± 0,09[6] cgs |
Etkin sıcaklık | 4.666 ± 95[6] K | |
Metallik | [Fe/H] | 0,08[3] |
Dönme hızı | (v sin i) | 2,8[7] km/sn |
Tahmini yaş | 724[8] milyon y | |
Katalog belirtmeleri | ||
Beta Geminorum • 78 Geminorum • BD+28°1463 • GCTP 1826.00 • Gliese 286 • HD 62509 • HIP 37826 • HR 2990 • LFT 548 • LHS 1945 • LTT 12065 • SAO 79666 |
Gezegen sistemi
Şüpheli bir güneşdışı gezegen Pollux b'nin tespit edildiği 16 Haziran 2006 tarihinde ilan edildi. Pollux b'nin Jüpiter'den en az 2,3 kat daha fazla kütleye sahip olduğu hesaplanmıştır. Pollux'un yörüngesinde 590 günlük bir sürede dönmektedir.[6]
Bileşen (yıldızından uzaklığına göre) |
Kütle | Yarı büyük eksen (AU) |
Yörünge süresi (gün) |
Dış merkezlik | Eğiklik | Yarıçap |
---|---|---|---|---|---|---|
b | >2,30 ± 0,45 MJ | 1,64 ± 0,27 | 589,64 ± 0,81 | 0,02 ± 0,03 | — | — |
Mitoloji
Mitolojide, Castor ve Pollux, İkizler'in başlarını, bunlardan aşağıya batıya doğru uzanan sönük yıldızlar ise vücutlarını biçimlendirir. Mitolojiye göre Tanrı Jüpiter biri ölümsüz (Pollux, Jüpiter'in oğlu), biri ölümlü (Castor) iki gencin yeryüzündeki örnek dostluk ve sevgilerinin sonsuza dek sürmesi için bu gençlere yeryüzünde yer açmış! Daha başka kültürlerde bu çift yıldızın, Adem ve Havva dahil çeşitli ikizlere veya çiftlere yakıştırıldığı görülmektedir.[9]
Kaynakça
- "NAME POLLUX -- Variable Star". SIMBAD. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.
- "Bright Star Catalogue". 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.
- "Pollux, a yellow giant star in Gemini". 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.
- Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson+, 2012)
- Aurière, M.; Wade, G. A.; Konstantinova-Antova, R.; Charbonnel, C.; Catala, C.; Weiss, W. W.; Roudier, T.; Petit, P.; Donati, J.-F. (Eylül 2009), "Discovery of a weak magnetic field in the photosphere of the single giant Pollux", Astronomy and Astrophysics, 504 (1), ss. 231-237, arXiv:0907.1423 $2, Bibcode:2009A&A...504..231A, doi:10.1051/0004-6361/200912050
- Hatzes, A. P.; Cochran, W. D.; Endl, M.; Guenther, E. W.; Saar, S. H.; Walker, G. A. H.; Yang, S.; Hartmann, M.; Esposito, M. (2006), "Confirmation of the planet hypothesis for the long-period radial velocity variations of β Geminorum", Astronomy and Astrophysics, cilt 457, ss. 335-341, arXiv:astro-ph/0606517 $2, Bibcode:2006A&A...457..335H, doi:10.1051/0004-6361:20065445
- Massarotti, Alessandro; Latham, David W.; Stefanik, Robert P.; Fogel, Jeffrey (Ocak 2008), "Rotational and Radial Velocities for a Sample of 761 HIPPARCOS Giants and the Role of Binarity", The Astronomical Journal, 135 (1), ss. 209-231, Bibcode:2008AJ....135..209M, doi:10.1088/0004-6256/135/1/209
- Takeda, Yoichi; Sato, Bun'ei; Murata, Daisuke (Ağustos 2008), "Stellar parameters and elemental abundances of late-G giants", Publications of the Astronomical Society of Japan, 60 (4), ss. 781-802, arXiv:0805.2434 $2, Bibcode:2008PASJ...60..781T
- Özel, M. Emin; Saygaç, Talat (1997). Gökyüzünü Tanıyalım. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu. s. 191. ISBN ISBN 975-403-072-3
|isbn=
değerini kontrol edin: invalid character (yardım).