PhpBB
phpBB, popüler ve açık kaynak kodlu internet forum yazılımıdır. PHP programlama dili ile yazılmıştır; "phpBB" ismi "PHP Bulletin Board" ın kısaltılmış halidir.
Geliştirici(ler) | The phpBB Group |
---|---|
Tür | İnternet forum |
Resmî sitesi | https://www.phpbb.com/ |
Kod deposu |
phpBB'nin bazı özellikleri:
- Özelleştirilebilir stil sistemi sayesinde, yazılımdaki renk ve görsel arayüz (tema) değiştirilebilir.
- Özelleştirilebilir eklenti sistemi sayesinde, varsayılan yazılım üzerinde olmayan ve ihtiyaç duyulan çeşitli yeni özellikler eklenebilir.
- Birçok dili destekler ; 55 Dil mevcuttur (16 Ocak 2020 tarihi itibarıyla).[1]
- Birçok Veritabanı yönetim sistemi ile uyumluluk.
- Kullanıcıların ihtiyacını karşılayan ücretsiz destek ve kişiselleştirme.
Gelişim Tarihi
phpBB 17 Haziran, 2000 James Atkinson tarafından kendi sitesinde basit bir UBB forum ile başladı. phpBB SourceForge CVS e gitmeden önce geliştirme takımına katılan Nathan Codding ve John Abela (önceki takım üyeleri), 1.0.0 ın başlamasında ilk adımı attılar.
phpBB 1.0.x
PhpBB 1.0.0, 1.x kod tabanına giren iki tane daha önemli yüklemeye sonradan gelen düzenlemelerle 9 Aralik, 2000 tarihinde yayınlandı. 1.x serisinin son sürumü phpBB 1.4.4, 6 Kasim, 2001 tarihinde yayınlandı. 1.x serisinin kullanımda olduğu süre içinde, Bart van Bragt, Paul S. Owen (eski proje yöneticisi), Johnathan Haase (eski takım üyesi) ve Frank Feingold takıma katıldılar.
phpBB 2.0.x
phpBB 2.0.x 17 Subat, 2001 tarihinde yayınlandı. Tamamiyle en baştan geliştirildi; geliştiricilerin phpbb gelişimi için istekleri orijinal codebase yapısının gelişmesini ve büyümesini sağladı. Kısa bir zaman sonra Doug Kelly(şimdi eski takım üyesi) takıma katıldı. Geliştirme ve kapsamlı testlerden bir yıl sonra, phpBB 2.0.0, "Super Furry" olarak adlandırılarak yayınlandı, 4 Nisan, 2002 (Tasarlandıktan üç gün sonra).[2]
Aralık 2004 tarihinde, phpBB sitelerinin büyük kısmı Santy worm tarafından tahrip edildi; bu açık, eski sürüm phpBB sürümleri etkilemiştir.
2.0.x serisinin 7 Temmuz 2006 tarihinde yayınlanan son sürümünün ismi 2.0.21 ("Bertie's Summer Vacation") olarak belirlenmiştir, 2.0.x serisinde yayınlanan sürümler sadece güvenlik ve hata düzeltmeleriyle ilgilidir.
2x serisi için 2.0.22 sürümü 23 Aralık 2006 tarihinde yayımlanmıştır.. Detaylı bilgi, v2.0.22 adresinde bulunabilir.
Son olarak 2.0.x sürümlerinin son sürümü 2.0.23 yayınlandı. Detaylı bilgi, phpBB 2.0.23 released (İngilizce) ve phpBB 2.0.23 Çıktı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir.
phpBB 2.0.23 sürümü phpBB 2.0.x sürümlerinin son sürümü olmuş ve geliştirilmesi sona ermiştir.
phpBB 3.0.x
3.0.x serisinin beta 1 olarak 17 Temmuz, 2006 tarihinde yayınlanan Beta1 3.0 Beta 1 adresinde bulunabilir.
3.0.x serisinin Beta 2 sürümü 12 Ağustos 2006 tarihinde yayımlandı. İlk beta sürümde tespit edilen 367'ye yakın bug güncellendi. 3.0 Beta 2 adresinde bulunabilir.
3.0.x serisinin Beta 3 sürümü 12 Kasım 2006 tarihinde yayımlandı. İkinci Beta sürümünden sonra 299 adet hata ayıklanmıştır.
Önemli bir değişiklik olara UTF-8 dil destek fonksiyonu eklenmiştir. Detaylı bilgi, 3.0 Beta 3 adresinde bulunabilir.
3.0.x serisinin Beta 4 sürümü 27 Kasım 2006 tarihinde yayımlandı. Üçüncü Beta sürümünde sistem daha kararlı hale getirilmiş, yükseltme(upgrade) özelliği test amacıyla eklenmiştir.. Detaylı bilgi, 3.0 Beta 4 adresinde bulunabilir.
3.0.x serisinin Beta 5 sürümü 28 Ocak 2007 tarihinde yayınlandı. Dördüncü Beta sürümünde phpBB 2.x sürümlerinden 3.x sürümüne geçiş için dönüştürücü (convertor) yapılmıştır. Detaylı bilgi, 3.0 Beta 5 (İngilizce) ve 3.0 Beta 5 (Türkçe) adreslerinde bulunabilir.
3.0.x serisinin son sürümü 3.0.14, 4 Mayıs 2015 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.0.14 and phpBB 3.1.4 Release - Please Update (İngilizce) ve phpBB 3.0.14 Yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir .
phpBB 3.1.x
phpBB 3.1.x serisinin Beta1 sürümü 20 Mart, 2014 tarihinde yayınlandı. 3.1.x sürümlerinde AJAX alt yapısı (ör: sayfanın tamamen yeniden yüklenmesini beklemeden işlem yapılması), OAuth Login (Facebook, Google, Bit.ly hesaplarıyla kayıt olma ve giriş yapma), Soft delete (konular, başlıklar, mesajlar gibi silinen ögelerde istenmeyen veri kayıplarını önlemek için ilk olarak geri dönüşüm kutusuna gönderilmesi), mobil uyumlu tema (responsive design), otomatik eklenti (eski adıyla mod) yükleme gibi bazı dikkat çeken yeni özellikler bulunuyor.
3.1.x serisi Release Candidate sürümleriyle 20 Haziran, 2014 tarihinde yayınlanmaya başlandı.
3.1.x serisinin RC3 sürümü 12 Ağustos 2014 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.1.0-RC3 released (İngilizce) ve phpBB 3.1.0-RC3 yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir .
3.1.x serisinin final sürümü phpBB 3.1 (Ascraeus) 28 Ekim 2014 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.1 Ascraeus Feature Release Published (İngilizce)14 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve phpBB 3.1 Ascraeus yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir.
3.1.x serisinin son sürümü 3.1.12, 8 Ocak, 2018 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.1.12 Release - Please Update (İngilizce) ve phpBB 3.1.12 yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir .
phpBB 3.2.x
phpBB 3.2.x serisinin Beta1 sürümü 5 Şubat, 2016 tarihinde yayınlandı. 3.2.x sürümlerinde Emoji klavyesi kullanarak mesajlara Emoji ekleme, PHP 7.0 ve 7.1 sürümleri ile uyumluluk, Akıllı Alıntılama (alıntı yapılan mesajda mesaja ve mesajın yazarına bağlantı verilmesi ile alıntılanan mesajın tarih bilgisini gösterme), kolay kurulum paneli, reCAPTCHA 2.0 desteği, tasarımda kullanılan FontAwesome simgeleri gibi bazı dikkat çeken yeni özellikler bulunuyor. Ayrıca phpBB 3.2.x sürümleri Symfony 2.8 uygulama çatısı üzerine kurulu olarak geliyor.
3.2.x serisi Release Candidate sürümleriyle 27 Haziran, 2016 tarihinde yayınlanmaya başlandı.
3.2.x serisinin RC2 sürümü 9 Aralık, 2016 tarihinde duyuruldu.
3.2.x serisinin final sürümü phpBB 3.2 (Rhea) 7 Ocak, 2017 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.2 Rhea Feature Release Published (İngilizce)19 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve phpBB 3.2 Rhea yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir.
3.2.x serisinin son sürümü 3.2.11, 6 Kasım, 2020 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.2.11 Release - Please Update (İngilizce) ve phpBB 3.2.11 yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir .
phpBB 3.3.x
phpBB 3.3.x serisinin Beta1 sürümü 23 Ekim, 2019 tarihinde yayınlandı. 3.3.x sürümlerinde PHP 7.3 ve 7.4 sürümleri ile uyumluluk, Invisible reCAPTCHA (Görünmez reCAPTCHA) desteği, Argon2i (PHP 7.2) ve Argon2id (PHP >= 7.3) şifre karmaşıklığı desteği gibi bazı dikkat çeken yeni özellikler bulunuyor. Ayrıca phpBB 3.3.x sürümleri Symfony 3.4 uygulama çatısı üzerine kurulu olarak geliyor.
3.3.x serisinin RC1 sürümü 23 Aralık, 2019 tarihinde duyuruldu.
3.3.x serisinin final sürümü phpBB 3.3 (Proteus) 6 Ocak, 2020 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.3 Proteus Feature Release Published (İngilizce)8 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve phpBB 3.3 Proteus yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir.
3.3.x serisinin son sürümü 3.3.2, 6 Kasım, 2020 tarihinde duyuruldu. Detaylı bilgi, phpBB 3.3.2 Release - Please Update (İngilizce) ve phpBB 3.3.2 yayınlandı (Türkçe) adreslerinde bulunabilir .
Özellikler
− phpBB geliştirici takımı şimdilerde "Proteus" kod isimli yeni nesil phpBB forum yapısı üzerinde geliştirme ve üretim yapmaktadır. Ayrıca gelecek nesil phpBB 4.0.0 sürümleri için çalışmalar devam etmektedir.
3.1.x sürümleri ile birlikte phpBB'de gerek güvenlik gerekse tasarım olarak birçok değişikliğe gidilmiştir. Daha detaylı bilgi phpBB 3.1 Özellikleri adresinde bulunabilir.
3.2.x sürümleri phpBB 3.1.x yapısı üzerine kurularak Emoji!, PHP 7 desteği, akıllı alıntılar, kolay güncelleme, reCAPTCHA 2.0, gelişmiş bildirimler, FontAwesome ikonları ve Symfony 2.8 desteği gibi yeni bazı özellikler ile kullanıcıların indirmesine sunulmuştur. Daha detaylı bilgi phpBB 3.2 Özellikleri adresinde bulunabilir.
Şu anki yeni nesil phpBB 3.3.x sürümleri ise bir önceki sürümlerde var olan özelliklerin yanı sıra PHP 7.3 ve 7.4 sürümleri ile uyumlu olarak çalışmaktadır. phpBB 3.3.x sürümü ile gelen yeni özelliklerin listesi phpBB Features (İngilizce) ile phpBB Features (Türkçe) adresinde bulunabilir.
Teknoloji
Birçok veritabani sistemleri bir abstraction tabakası yoluyla desteklendi. Bunlar: MySQL, PostgreSQL, MSSQL, Microsoft Access ve biraz değişiklik ile [3], Oracle. PhpBB veritabanı yapısı farklı API'leri yönetbilir. SQL sorgu hataları ile sorgu temeline dayanılarak anlatılır. phpBB 3.0 ayrıca SQLite, Firebird, ve Oracle yapısınıda görebilecek haldedir.
Eklentiler
Eklenti kelimesinin anlamı şu şekilde açıklanabilir; "eklenti" bir çeşit kod içeriğine sahip phpBB'nin varsayılan yapısı üzerinde değişiklik yapmaya, ve yeni özellikler eklemeye yarayan özelleştirmelerdir. phpBB 3.0.x sürümlerinden önce bu eklentileri Mod ya da Modifikasyon olarak bilinmekteydi. 3.0.x sürümlerinden sonra Modlar (ya da Modifikasyonlar) yerini yeni nesil Eklentilere bıraktı. Eklentileri sadece phpBB geliştiricileri oluşturmamaktadır. Dolayısıyla phpBB ekibine dahil olmayan, ve bu işten anlayan normal kullanıcılar bile Eklenti hazırlayabilir. Eklentiler, Extension Development Tutorials sayfasındaki standartlara göre oluşturulmalıdır.Bir eklenti oluşturulduktan sonra phpBB Ekibi tarafından onaylanması için Customisation Database - Extension sayfasına gönderilir. Bu sayfaya gönderilen Eklentiler phpBB Eklenti Takımı üyeleri tarafından incelenir ve Eklenti eğer standartlara uygunsa yine aynı sayfa üzerinden yayınlanır. Başka web siteleri de kendi standartları ile bazı eklentiler geliştirmektedir; ancak phpBB takımı phpBB.com 'dan başka siteler üzerinden yüklenen Eklentileri kullanmayı güvenlik açısından önermemektedir.
Stiller
phpBB'de tasarımsal olarak da özelleştirmeler yapmak mümkündür. phpBB yazılımının tema ve arayüzünde görsel değişiklik yapmak için değişik renk ve tasarımlarda hazırlanan stiller kullanılabilir. phpBB'nin varsayılan stili "prosilver", phpBB'nin resmi geliştiricileri tarafından oluşturulmuştur. Stiller, resmi phpBB geliştiricilerinin yanı sıra bu işten anlayan herkes tarafından oluşturulabilir. Stiller, Creating & Modifying Styles sayfasındaki standartlara göre oluşturulmalıdır. Bir stil oluşturulduktan sonra phpBB.com üzerinde tanıtımı ve dağıtımı yapılabilmesi için phpBB Ekibi tarafından onaylanması gerekmektedir. Stil yapımcıları tamamladıkları stilleri Styles Database adresine gönderir ve phpBB Stil Takımı üyeleri tarafından kontrolü yapıldıktan sonra, eğer standartlara uygunsa stil yayınlanır. Aynı eklentiler gibi, phpBB.com dışında başka web siteleri de kendi standartları ile bazı stiller geliştirmektedir; ancak phpBB takımı phpBB.com 'dan başka siteler üzerinden yüklenen Stilleri kullanmayı güvenlik açısından önermemektedir.
phpBB ayarlama
PhpBB birçok sunucunun altyapısına uygundur ve phpBB sistemi ile ayarlanmış birçok web sitesi vardır. PhpBB resmi forumlarında farklı sistemlerde kurulum ve ayarları anlatan pek çok başlık bulunmaktadır. Ek olarak son sürüm phpBB ile de phpBB üzerinde Eklentiler aracılığıyla çeşitli değişiklik ve modifikasyonlar kolayca yapılabilir. Standart phpBB üzerine yapılan bu modifikasyonlar ile, varsayılan phpBB'de olmayan birçok değişik özelliği mesaj panosuna ya da forumlarınıza kazandırabilirsiniz.
Kaynakça
- phpBB Türkçe çeviri paketi indirme
- phpBB forum post 2000–2002 yılları arasındaki tarihi
- "NASIL OLDU: phpBB Oracle birlikteliği". 14 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2006.
Dış bağlantılar
Resmi Siteler
- phpBB.com14 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — phpBB resmi sitesi
- area51.phpbb.com13 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — phpBB geliştirme sitesi
Türkçe Dil Dosyaları
- phpBB 2.0.x phpBB Türkiye - phpBB 2.0.x sürümleri için Türkçe dil dosyası
- phpBB 3.0.x phpBB Türkiye - phpBB 3.0.x sürümleri için Türkçe dil dosyası
- phpBB 3.1.x phpBB Türkiye - phpBB 3.1.x sürümleri için Türkçe dil dosyası
- phpBB 3.2.x phpBB Türkiye - phpBB 3.2.x sürümleri için Türkçe dil dosyası
- phpBB 3.3.x phpBB Türkiye - phpBB 3.3.x sürümleri için Türkçe dil dosyası
Demo / Önizleme
- phpBB 3.0.x Demo phpBB 3.0.x sürümlerinin demosu (Türkçe)
- phpBB 3.1.x Demo phpBB 3.1.x sürümlerinin demosu (Türkçe)
- phpBB 3.2.x Demo phpBB 3.2.x sürümlerinin demosu (Türkçe)
- phpBB 3.3.x Demo phpBB 3.3.x sürümlerinin demosu (Türkçe)
Türkçe Destek Sitesi
- phpBB Türkiye - phpBB Türkiye Kullanıcı Destek Sitesi
Türkiye Dışı Siteler
- phpBB3styles.net — phpBB için ücretsiz stiller
- OpenSourceCMS'de phpBB — OpenSourceCMS'de phpBB önizlemesi ve yorumlar
- themeforest.net — phpBB için stiller bulabileceğiniz bir site
- https://www.dmzx-web.net/ — phpBB için eklentiler bulabileceğiniz bir site
− −