Organize suç
Organize suç, maddi çıkar veya güç elde etmek üzere çeteleşmeyi ifade eder. Ulusal ve uluslararası bağlantılı, belli bir teşkilatlanmaya giderek gerçekleştirilen özellikle uyuşturucu ve psikotrop maddeler, mali suçlar ile silah kaçakçılığı başta olmak üzere, yüksek kazanç sağlayan türden suçların genel adıdır. Aslında çete ile karıştırılsa da asıl olarak farklı fonksiyonlara göre örgütlenen, yatay ve dikey hiyerarşiye sahip olan suç gruplarıdır. Ancak en önemlisi o ya da bu düzeyde kamu görevlileriyle iş birliği yaparak, adalet ve hukuktan bağışıklık elde etmeye çalışmalarıdır. Organize suç grupları en çok devletin şiddet tekelini kullanan ve denetleyen, polis, yargıç, savcı, asker gibi kamu görevlileri ile iş birliği yapar. Organize suç grupları tekil alanlarda faaliyet gösterse, örneğin sadece eroin kaçakçılığı yapsa bile, finansman, güvenlik, güç kullanımı, denetim, taşıma, para aklama gibi işlevler açısından farklılaşır.
Kriminoloji ve penoloji |
---|
Teoriler |
Suçun nedenleri |
Anomi |
Diferansiyel ilişkilendirme teorisi |
Sapma |
Etiketleme teorisi |
Psikopati |
Rasyonel seçim teorisi |
Sosyal kontrol teorisi |
Sosyal disorganizasyon teorisi |
Sosyal öğrenme kuramı |
Gerilme teorisi |
Altkültür teorisi |
Sembolik etkileşimcilik · Mağdur bilimi |
Suç türleri |
Mavi yakalı suç · Kurumsal suç |
Çocuk suçluluğu |
Organize suç |
Siyasi suç · Kamu düzenine aykırılık |
Devlet suçu · Devlet-kurumsal suç |
Beyaz yakalı suç · Kurbansız suç |
Penoloji |
Caydırıcılık · Cezaevi |
Cezaevi reformu |
Mahkûmlara yönelik kötü muamele |
Mahkûm hakları · Rehabilitasyon |
Yeniden suç işleme eğilimi |
Cezalandırıcı adalet · Faydacılık |
Organize suç eylemlerinin türleri
- Hırsızlık ve dolandırıcılık:
- İşletmelere yönelik:
- Bireylere yönelik:
- Araba hırsızlığı
- Evlerin soyulması
- Kredi kartı sahteciliği
- Hisse dolandırıcılığı (Hisse fiyatlarının şişirilip satılması)
- Devlete yönelik:
- İhalelere hile karıştırmak
- Sahte para basmak (Kalpazanlık)
- Kaçakçılık, sahte bandrol aracılığıyla sigara ve alkol kaçakçılığı
- Yasadışı işçi çalıştırmak ve bu amaçla ülkeye sokmak
- Yasadışı hizmet ve mal sağlamak:
- Tefecilik
- Bahis
- Kumar
- Fuhuş
- Uyuşturucu
- Silah ticareti
- Kiralık katil sağlamak
- Zehirli atıkların boşaltılması
- İnsan kaçakçılığı
- İnsan ticareti (Zorla dilencilik ve fuhuş yaptırmak)
- Kara para aklama
Son dönem
Son dönemde uluslararası ve ulusal güvenliği tehdit eden en önemli sorunlardandır. Terör örgütleri ile de bağlantıları olabilmektedir.
Avrupa Organize suçlulukla mücadele çalışma grubunun 28-31 Mart 1996 tarihinde Almanya’nın Leipzig şehrinde yaptığı toplantıda organize suçun oluşması için belirlediği kriterler şunlardır:
- Haksız kazanç temin etmek üzere bir araya gelmiş ve aralarında işbölümü ilişkisi bulunan hiyerarşik bir yapının,
- Suç ile elde edilen bir kazancın,
- Suç işleme konusunda bir sürekliliğin,
- Mevcut organize yapı içerisinde uygulanan bir yaptırım sisteminin olması,
- Şiddet, tehdit gibi yöntemlerin kullanılması,
- Kamuya ve özel sektöre nüfuz edilmesi,
- Elde edilen kara paranın aklanması gereklidir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- "Organize Suç"20 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.