Oliver Reed
Robert Oliver Reed (d. 13 Şubat 1937 – ö. 2 Mayıs 1999), İngiliz sinema oyuncusu. 1960'lı ve 1990'lı yıllar arasında sinemada aktif olarak çalışan bu sert görünümlü iri yarı oyuncu daha çok aksiyon ve macera türünden filmlerde kötü adamları ve maço rolleri oynamıştı. Meslekte geçirdiği 40 yıl içinde 60 sinema filmde rol aldı. Televizyon filmleri ve küçük rollerle birlikte bu sayı 112'yi bulmaktadır.
Oliver Reed | |
---|---|
Oliver Reed'in bir portresi | |
Doğum |
Robert Oliver Reed 13 Şubat 1937 Wimbledon, Londra, Birleşik Krallık |
Ölüm |
2 Mayıs 1999 (62 yaşında) Valetta, Malta |
Diğer isim(ler)i | Mr England, Ollie |
Resmî site | oliverreed.net |
Oyunculuğunun dışında renkli hayatı, alkol ve kadınlara olan aşırı düşkünlüğü ve bar kavgaları ile de gündemden düşmeyen aktör, ünlü film yönetmeni Sir Carol Reed'in de yeğeniydi.[1] ve amcasının yönettiği bol Oscar'lı Oliver! filminde Bill Sikes rolünde göz doldurdu. Reed All About Me adlı eğlenceli otobiyografisinde gayriresmî olarak Rus Çarı Deli Petro'nun (I. Petro) soyundan geldiğini yazmıştır.[2] Aktör Edward Fox'la da sonradan akraba olmuşlardı.[3]
1970'li yıllarda yüksek vergilere rağmen inatla İngiltere'de kalmakta ısrar eden sayılı sinema sanatçısından biriydi. Bu nedenle kendisine bir de takma ad vermişti "Mr. England" (Bay İngiltere)[3]
Proximo rolünü oynadığı Ridley Scott filmi Gladyatör'ün çekimleri sırasında geçirdiği bir kalp krizi sonucunda 2 Mayıs 1999'da Malta'da öldü, 61 yaşındaydı. "Gladyatör"'deki Proximo rolüyle BAFTA ödülüne aday gösterilmiştir. Ölümünden sonra Gladyatör'deki eksik kalan sahnelerinin tamamlanabilmesi için şirket onun yüzünü bilgisayar programlarıyla yeniden oluşturmak zorunda kaldı ve bu da şirkete fazladan 3 milyon dolara mâl oldu.[3]
Yaşam öyküsü
Robert Oliver Reed 13 Şubat 1937'de İngiltere'de, başkent Londra'nın banliyölerinden Wimbledon'da dünyaya geldi. Babası spor editörü Peter Reed dedesi de aktör-menajer Sir Herbert Beerbohm Tree'ydi. Oliver Reed aynı zamanda yönetmen Sir Carol Reed'in de yeğeniydi. Reed All About Me adlı otobiyografisinde gayriresmî olarak Rus Çarı Deli Petro'nun (I. Petro) soyundan geldiğini yazmıştır.[2] Aktör Edward Fox'la da sonradan akraba olmuşlardı.[3]
Sinirli bir yapıya sahip olan Reed liseyi bitiremedi. İrili ufaklı birçok işe girip çıktı. Bunların arasında gece kulübü fedailiği, hastanede sedye taşıyıcılığı ve boksörlük bile vardı. 1960'larda Hammer Film Stüdyoları'nda figüran olarak işe başladı. Çok çeşitli küçük rollerde gözüktü, hatta "The League of Gentlemen"'da gey bir baleti bile oynadı. Nihayet ilk dişe dokunur rolü geldi, 1961'de "Curse of the Werewolf" (Kurtadamın Laneti) filminde 'kurtadam'ı oynadı. Hammer stüdyoları için çevirdiği bu filmler yavaş yavaş onun sinemadaki karakteristik rol modelini şekillendiriyordu. Korku filmleri, tarihi filmler ve gerilim filmlerinin kötü adamlarını olduğu kadar etnik karakterleri de başarıyla ve büyük bir inandırıcılıkla canlandırabiliyordu.
1962'de arka arkaya çevirdiği "These Are the Damned" ve "Pirates of Blood River" filmlerinden sonra yönetmen Michael Winner'la bir dizi filme imza attılar. Ve nihayet 1968 yılında amcası Sir Carol Reed'in çektiği bol Oscar'lı Oliver! filmindeki hırsız-katil Bill Sikes rolü geldi. Dünya çapında başarı kazanan ve başrollerinden birini oynadığı bu müzikal onu şöhretli bir aktör yapmıştı.
Kariyerindeki bir diğer önemli dönüm noktası 1969 yılında Ken Russell'ın yönettiği Women in Love filmindeki Gerald Crich rolü oldu. Bir D.H. Lawrence uyarlaması olan filmde başrolleri Alan Bates ve Glenda Jackson'la paylaşıyordu. Evlilik ve seks üzerine önemli tezleri olan bu film büyük övgüler almıştı, aynı zamanda ilk kez bir İngiliz filminde bir erkeğin çırılçıplak gösterilmiş olması gibi bir şöhreti de vardı. Filmde Oliver Reed ve Alan Bates çıplak olarak güreşiyorlardı. Anlatıldığına göre Russell sansürden çekinerek bu sahneyi filmden çıkartmak istemiş ancak Reed yönetmenin mutfağında onunla da güreşip sırtını yere getirmek suretiyle sahnenin filmde kalmasına ikna etmiş. Reed Los Angeles Times a verdiği bir röportajda ancak bir şişe votka'yı devirdikten sonra bu sahneyi çekebildiğini söylemiştir.[1]
Reed'in Russell'la işbirliği aralarında The Devils (1971) ve Tommy'nin de (1975) bulunduğu 5 filmle daha devam edecektir. Daha sonra Alexandre Dumas'nın ünlü eseri Üç Silahşörler'in sinema uyarlamaları olan Richard Lester filmleri The Three Musketeers (1973) ve The Four Musketeers'de (1975) Atos 'u canlandırdı. 1989'daki devam filmi The Return of the Musketeers'de de oynadı. Üç Silahşorlar'ın ilkinde çekimler sırasında boynuna saplanan kılıçla ağır yaralandı, neredeyse ölüyordu.
1987'de Nicolas Roeg'in Castaway'inde, 1989'da Terry Gilliam'ın The Adventures of Baron Munchausen'inde oynadı, 1980'de Dr. Heckyl and Mr. Hype'ı çevirdi, 1981'de Çöl Aslanı Ömer Muhtar filminde İtalyan General Graziani'yi canlandırdı. Ve nihayet 2000 yılında yine bol Oscar'lı Gladiator filminde köle taciri Proximo yu oynadı. Filmin çekimler henüz devam ederken Malta'da 2 Mayıs 1999'da kalp krizi geçirerek öldü. 61 yaşındaydı.
Rol aldığı filmler
- Orpheus & Eurydice (2000) Anlatıcı
- Gladyatör (2000) Proximo
- Jeremiah (1998) (TV) General Safan
- Parting Shots (1998) Jamie Campbell-Stewart
- The Incredible Adventures of Marco Polo (1998) Kaptan Cornelius Donovan
- The Bruce (1996) Bishop Wisharton
- Die Tunnelgangster von Berlin (1996) (TV) Profesör Norbert Marcus
- Funny Bones (1995) Dolly Hopkins
- Superbrain (1995)
- Russian Roulette - Moscow 95 (1995)
- "Return to Lonesome Dove" (1993) TV mini dizi Gregor Dunnigan
- Severed Ties (1992) Doctor Hans Vaughan
- Prisoner of Honor (1991) (TV) General de Boisdeffre
- The Pit and the Pendulum (1991) (V) Cardinal
- Hired to Kill (1990) Michael Bartos
- A Ghost in Monte Carlo (1990) (TV) The Rajah
- Define Adası (1990) (TV) Kaptan Billy Bones
- Panama Zucchero (1990)
- Master of Dragonard Hill (1989) Kaptan Shanks
- The Return of the Musketeers (1989) Athos
- The Lady and the Highwayman (1989) (TV) Sir Phillip Gage
- The Revenger (1989) Jack Fisher
- The Adventures of Baron Munchausen (1988) Vulcan
- Gor (1988) Sarm
- Blind Justice (1988) Balinger
- Captive Rage (1988) General Belmondo
- The House of Usher (1988) Roderick Usher
- The Misfit Brigade (1987) General
- Rage to Kill (1987) General Turner
- Dragonard (1987) Kaptan Shanks
- Skeleton Coast (1987) Yüzbaşı Simpson
- Captive (1986) Gregory Le Vay
- Castaway (1986) Gerald Kingsland
- "Christopher Columbus" (1985) TV mini dizi Martin Pinzon
- Black Arrow (1985) (TV) Sir Daniel
- Two of a Kind (1983) Beasley
- "Masquerade" Wolfen (1 bölüm, 1983)
- Spasms (1983) Jason Kincaid
- Mas' Ala Al-Kubra, al- (1983) Albay Leachman
- Fanny Hill (1983) MrEdward Widdlecome
- The Sting II (1983) Doyle Lonnegan
- Venom (1981) Dave Averconnelly
- Condorman (1981) Krokov
- Lion of the Desert (1981) General Rodolfo Graziani
- Dr. Heckyl and Mr. Hype (1980) Dr. Henry Heckyl/Mr. Hype
- The Brood (1979) Dr. Hal Raglan
- A Touch of the Sun (1979) Kaptan Daniel Nelson
- The Big Sleep (1978) Eddie Mars
- Tomorrow Never Comes (1978) Jim Wilson
- The Class of Miss MacMichael (1978) Terence Sutton
- The Ransom (1977) Nick McCormick
- Crossed Swords (1977) Miles Hendon
- Burnt Offerings (1976) Ben Rolf
- The Great Scout & Cathouse Thursday (1976) Joe Knox
- The Sell Out (1976) Gabriel Lee
- Lisztomania (1975) (yazılarda belirtilmemiş) Prenses Carolyn'ın hizmetkarı
- Royal Flash (1975) Otto von Bismarck
- Tommy (1975) Frank Hobbs
- The Four Musketeers (1974) Athos
- Mahler (1974) Tren Kondüktörü
- Ein Unbekannter rechnet ab (1974) Hugh Lombard
- The Three Musketeers (1973) Athos
- Revolver (1973) Vito Cipriani
- Days of Fury (1973) Palizyn
- Mordi e fuggi (1973) Fabrizo
- Blue Blood (1973) Tom
- Sitting Target (1972) Harry Lomart
- ZPG (1972) Russ McNeil
- The Triple Echo (1972) Çavuş
- The Hunting Party (1971) Frank Calder
- The Devils (1971) Urbain Grandier
- Take a Girl Like You (1970) Patrick Standish
- The Lady in the Car with Glasses and a Gun (1970) Michael Caldwell
- Women in Love (1969) Gerald Crich
- Hannibal Brooks (1969) Stephen 'Hannibal' Brooks
- The Assassination Bureau (1969) Ivan Dragomiloff
- Oliver! (1968) Bill Sikes
- I'll Never Forget What's'isname (1967) Andrew Quint
- The Shuttered Room (1967) Ethan
- The Jokers (1967) David Tremayne
- "Court Martial" (1 bölüm, 1966)
- The Trap (1966) Jean La Bête
- "It's Dark Outside" (1964) TV dizisi Sebastian
- "R3" DrRichard Franklin (1 bölüm, 1965)
- The Brigand of Kandahar (1965) Ali Han
- Monitor: The Debussy Film (1965) (TV) Claude Debussy
- The Party's Over (1965) Moise
- The System (1964) Tinker
- "The Third Man" Pepi (2 bölüm, 1959-1964)
- "The Saint" Aristides (2 bölüm, 1963-1964)
- The Damned (1963) Kral
- Paranoiac (1963) Simon Ashby
- The Scarlet Blade (1963) Yüzbaşı Tom Sylvester
- "ITV Play of the Week" Dan (2 bölüm, 1962)
- Kaptan Clegg (1962) Harry Cobtree
- Pirates of Blood River (1962) Brocaire, korsan
- Gündüz İnsan, Gece Kurt (The Curse of the Werewolf, 1961) Leon Corledo
- The Rebel (1961) Kafedeki ressam
- No Love for Johnnie (1961) (yazılarda belirtilmemiş) Kafasında kova olan adam
- His and Hers (1961) Poet
- Sword of Sherwood Forest (1960) Lord Melton
- The Bulldog Breed (1960) (yazılarda belirtilmemiş) Sinemadaki kavgadaki çocuk
- The Two Faces of DrJekyll (1960) Gece kulübü fedaisi
- The League of Gentlemen (1960) (yazılarda belirtilmemiş) Korodaki çocuk
- The Angry Silence (1960) Mick
- Life Is a Circus (1960) (yazılarda belirtilmemiş) Seyirci
- Beat Girl (1959) Kare gömlekli
- Upstairs and Downstairs (1959) (yazılarda belirtilmemiş)
- "Invisible Man" Kafe Patronu (1 bölüm, 1959)
- The Kaptan's Table (1959) (yazılarda belirtilmemiş)
- Hello London (1958) Basın fotoğrafçısı
- The Square Peg (1958) (yazılarda belirtilmemiş)
Kitapları
- 1979 - "Reed All About Me" - Otobiyografi. W. H. Allen & Co., ISBN 0-491-02039-2
- 1999 - "Oliver Reed: Ten Top Movies". Yazan: Andy Black The Glitterbooks Of London ISBN 1 902588 06 1
- 2000 - "Evil Spirits: The Life of Oliver Reed". Yazan:Cliff Goodwin. Virgin Books, ISBN 1-85227-884-6
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2009.
- "Arşivlenmiş kopya". 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2009.
- "Arşivlenmiş kopya". 26 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2009.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Oliver Reed17 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Allmovie.com'da Oliver Reed26 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Oliver Reed resmi sitesi5 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.