Mogvta

Mogvta (Gürcüce: მოგვთა; translit.: "mogvta"), Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Savaş köyünün eski adıdır.[1][2] Tarihsel Şavşeti bölgesinde yer alan köyün mahallesinin adı Romieti’ydi. Köyün adı Türkçe kaynaklara Mokta ya da Mokvta olarak yerleşmiştir. Bundan dolayı halk arasında bu Gürcüce adın "öldü" anlamına geldiği gibi yanlış bir anlamlandırma yapılmaktadır.

Tarihçe

Köydeki bir kilisenin varlığının bilinmesi Mogvta’nın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir.[3] Türkçeye Mokta ya da Mokvta biçiminde yerleşmiş olan köyün adı Mogvta, Zerdüşt diniyle ilişkilidir. Gürcücede "Mogvi" Zerdüşt din adamlarına, rahiplerine deniyordu. Mogvta ise “Rahipler” anlamına gelir. Bir dönem Gürcistan’da Zerdüşt dininin merkezi olan eski başkent Mtsheta’nın bir semti de Mogvta adını taşıyordu.[4]

Tao bölgesinde yer alan Mogvta, 1080’de Tao-Klarceti’nin diğer yerleşmeleri gibi Büyük Selçuklular tarafından istila edildi. Mogvta’nın de içinde yer aldığı bölge 16. yüzyılda Osmanlıların eline geçti ve yöre Çıldır Eyaleti içinde yer aldı. Köy, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Rusya İmparatorluğu'nun sınırları içinde kaldı.

1918-1921 arasında bağımsız Gürcistan sınırları içinde kalan Mogvta 1921'de yeniden Türkiye'ye katıldı. Mogvta’nın adı 1925’te, Savaşköy olarak değiştirildi.[2]

1922 tarihli nüfus cetveline göre Şavşat kazasının merkez nahiyesinde yer alan Mogvta’da 71 hanede 463 kişi yaşıyordu.[2] 1927 sayımına göre köyün nüfusu biraz artmış ve 522 kişiye ulaşmıştı.[5][6]

Mogvta ya da Mokta köyünde, Çhkati vadisinde bir kayalığın tepesinde bir kilise vardı. Köyün kilisesi olduğu tahmin edilen Mogvta Kilisesi’nin ne zaman yapıldığı ve yıkıldığı bilinmemektedir.[3] Kilisenin, köyün Osmanlıların eline geçmesinden önce inşa edildiği tahmin edilmektedir.

Kaynakça

  1. Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce), 2019, Tiflis, s. 9, ISBN 9789941485244.
  2. Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 193, ISBN 9786055708856.
  3. Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 162, ISBN 9789941478178.
  4. Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları, 2019, Tiflis, s. 9, ISBN 9789941485244.
  5. "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye (Osmanlıca), 1927, s. 160". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2019.
  6. Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010, s. 188, ISBN 9789944197526.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.