Maratha İmparatorluğu

Maratha İmparatorluğu ya da Maratha Konfedarasyonu, 1674-1818 yılları arasında varlığını sürdürmüş Hint devletidir. Güney Asya'da yayılmış ve 2.8 milyon km²'lik bir alana hükmetmişlerdir.[1]

Maratha İmparatorluğu
मराठा साम्राज्य Marāṭhā Sāmrājya
Maratha İmparatorluğu
1674-1818
Sarı Renk Maratha Konfederasyonuna ait toprakları gösterir
Başkent Raigad; Pune
Yaygın diller Maratça, Sanskrit
Hükûmet Monarşi
Chattrapathi  
 1674–1680
Shivaji
 1681–1689
Sambhaji
 1689–1700
Rajaram Chhatrapati
 1700–1707
Tarabai
 1707–1749
Chattrapati Shahu
 1749-1777
Ramaraja
Peshwa  
 1674–1689
Moropant Pingle (ilk)
 1795–1818
Baji Rao II (son)
Yasama organı Ashta Pradhan
Tarihçe  
 Kuruluşu
1674
 Deccan Savaşları
1674
 Üçüncü İngiliz-Maratha Savaşı
1818
 Dağılışı
1818
Yüzölçümü
 Toplam
2.800.000 km2 (1.100.000 sq mi)
Nüfus
 Sayılan
150000000
Para birimi Rupi, Paisa, Mohor, Shivrai, Hon
Öncüller
Ardıllar
Babür İmparatorluğu
Doğu Hindistan Şirketi Yönetimi Altındaki Hindistan
Günümüzdeki durumu Hindistan
Pakistan
Bangladeş

Marathalar Batı Deccan (günümüzdeki konumu Maharaştra)'da yaşayan köylü ve çiftçilerden oluşan savaşçı bir Hindu toplumuydu. Maratha kültüründe toplum kastlara ayrılmıştır. Kastlar, toplumun büyük çoğunluğunu oluşturan çiftçi ve işçiler, toprak sahipleri, asker ve yöneticiler olarak sıralanmıştır.[2]

Tarihçe

Marathalar, Shivaji'nin önderliğinde 17. yüzyılda Adilşah Devleti ve Babür İmparatorluğu ile savaşlar yapmışlar ve Deccan Yaylası'nın büyük çoğunluğuna hakim olmuşlardır. Babür Şahı I. Alemgir Şah zamanında Maratha-Babür Savaşları yaşanmış ve bu savaşlar Marathaların Hint Yarımadası'nın büyük bir bölümüne hükmetmesini sağlamıştır.

Shahu döneminde imparatorluk genişlemesini generaller ve onlara itaat eden Dhangar, Kunbi gibi etnik gruplarca devam etmiştir.[3] Shahu, Shivaji'nin torunu ve generallerinden biriydi. Sultan Alemgir'in ölümü üzerine Babür İmparatoru Shahu'yu serbest bırakmıştı. Ülkesine dönen Shahu halası Tarabai ile girdiği mücadeleyi kazanıp tahta çıkmıştır. Shivaji, Balaji VishwanathPeshwa rütbesine yükseltir. Peshwa, modern başbakan görevindeki imparator tarafından yetkilendirilmiş imparatorluktaki en güçlü ikinci adamdır. (Türk Devletlerinde bulunan Sadrazam makamıyla benzerlik gösterir.) Peshwa sisteminde yönetime gelecek kişi soy yoluyla belli olur.

Babür Şahı I. Alemdar'ın ölümüyle, imparatorluk Peshwaların liderliğinde muazzam ölçüde genişlemiştir. İmparatorluk en parlak döneminde güneyde Tamil Nadu'ya, kuzeyde Peşaver (günümüzdeki konumu Hayber-Pahtunhva)'e, doğuda ise Bengal ve Andaman Adaları'na kadar genişlemiştir.[4][5] Ü 1761 yılında Peshwa Baji Rao'nun yiğeni Sadashivrao Bhau'nun komutasındaki ordu Dürrani Şahı Ahmed Şah tarafından Üçüncü Panipat Muharebesi'nde yenilgiye uğratılmıştır. Bu yenilgi Kuzey Batı Hindistan'a doğru olan ilerlemenin durmasına neden olmuştur. Sınırların fazla genişlemesi üzerine ülkeyi yarı-özerk yönetimlere bölmüşlerdir. 1775 yılında Maharaştra eyaletine bağlı Pune şehrinde çıkan olaylara Doğu Hindistan Şirketi'nin müdahalesi EIC (East India Company) arasında Birinci İngiliz-Maratha Savaşı'na yol açmıştır. Marathalar uzun süre Hindistan'daki mutlak güç durumundaydı ta ki İkinci ve Üçüncü İngiliz-Maratha Savaşları'nı kaybedene kadar (1805-1817). Savaşların sonucunda Hindistan'ın büyük bir kısmı İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'nin yönetimine geçmiştir. İmparatorluk topraklarının kıyı kesimleri Maratha Deniz Komutanı Kanhoji Angre tarafından başarıyla korunmuştur.

Kaynakça

  1. India global.britannica.com
  2. Maratha global.britannica.com
  3. The Indian Princes and their States books.google.co.uk
  4. Advanced Study in the History of Modern India 1707-1813 books.google.com.tr
  5. Ancient and Modern India books.google.com.tr
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.