Louis Blanc
Louis Blanc veya Louis Jean Joseph Charles Blanc (d. 29 Ekim 1811 - ö. 6 Aralık 1882) Fransız sosyalist politikacı, gazeteci ve tarihçi. Fransa'da sosyalizm hakkında birçok önemli olayda yer almıştır.
Louis Blanc | |
---|---|
1848 yılında Louis Blanc | |
Doğum |
Louis Jean Joseph Blanc 29 Ekim 1811 Madrid, İspanya |
Ölüm |
6 Aralık 1882 (71 yaşında) Cannes, Fransa |
Meslek | Gazeteci, tarihçi, sosyalist politikacı |
Milliyet | Fransa |
Edebî akım | Sosyalizm |
Önemli eser |
L’organisation du travail L’histoire de dix ans (1830-1840) |
Etkiledikleri
| |
Etkilendikleri
| |
|
Hayatı
Blanc, İspanya'nın Madrid kentinde doğmuştu. Babası yönetici, finansal müfettiş olan Joseph Bonaparte idi. Bonaparte kökenli bir aileden gelmekteydi ama ailesi siyasi alanda gözden düşmüştü. Blanc'ın doğduğu yıllar Fransa için çok olaylıydı. Napolyon Bonapart önderliğinde Fransız orduları Avrupa'da birçok savaş başlatmıştı ve Fransa yenilmişti. Dolayısıyla Bonaparte ailesi bir süre Fransa'dan uzak kaldı. Blanc'ın ailesi İspanya topraklarında Bourbon Hanedanını düşürmeye çalışıyordu. Bunda başarılı oldular ve Blanc'ın babası Joseph Bonaparte İspanya kralı oldu. Bu sayede küçük Blanc, rahat bir hayat yaşıyordu. Fakat bu kısa sürdü. Napolyon Bonapart ile arası açık olan babası, Fransız yönetiminin baskısına mağruz kaldı ve 1813 yılında İspanya krallığından çekilmek zorunda kaldı. Fransa'nın da 1814 yılında müttefik ordularınca düşmesi sebebiyle ABD'ye gittiler. İkamet ettiği yerler arasında İngiltere de vardır. Bu olaylar Blanc'ın düşüncelerine büyük oranda etki etti. Birçok eski yazarın romanlarını ve düşünce kitaplarını okudu. Bunlardan sonra da sosyalizm düşüncesiyle yaşadı.
Fransız Devrim Hükümeti ve 1848 Devrimleri
Louis Blanc, Fransız kralı Louis-Philippe'yi sertçe eleştiren kitaplar yazdı. Özellikle 1840 yılında yazdığı kitaplar ile halk arasında şöhret sahibi oldu. Bunlarla beraber "Fransız Devrim Hükümeti"ne girmeyi başardı. Bu hükûmet milliyetçi idi, Blanc te Fransız milliyetçisiydi ve sosyalistti. sosyalist olması, hükûmette çok sevilmemesine yol açtı. Blanc, 1848'te patlayacak devrimi önceden görmüştü ve hükûmetten işçilere birçok hak verilmesini istemişti. Bu istek şiddetle reddedildi. Blanc'ın düşündüğü gerçekleşti: 1848 yılında Almanya topraklarında Komünist Manifesto kitabının Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından kaleme alınmasından kısa bir süre sonra büyük bir işçi hareketi başladı. Bu olaylar İtalya'ya, Hollanda'ya, Fransa'ya ve birçok başka Avrupa ülkesine sıçradı. Fransa'da işçiler, Blanc'ın da bulunduğu hükûmeti devirdi. Blanc'ın işçileri savunması ve işçi taraftarı olmasına rağmen sınırdışı edilenlerden oldu. İngiltere'ye gitti.
Fransa'ya dönüş
Blanc, 1871'e kadar İngiltere'de kaldı. Bu sürede de düşüncelerini içeren yazılar yazdı. İngiltere'deki son zamanlarında "Bonaparte Hanedanı" tekrar hükümdarlığa yükselmiş ve III. Napolyon da kral olmuştu. Kral ile sanayi burjuvazisinin arası açıldı. Sonunda III. Napolyon da tahttan indi ve "Bonaparte Hanedanı" düştükten sonra Blanc, Fransa'ya döndü. Kurulan yeni hükûmette yer aldı. Ölümüne yakın, Fransız Devrimi üzerine 12 ciltlik bir çalışma yaptı. 1882 yılında öldü.
Kaynakça
- 1000 Büyük Adam' kitabı, s.113
- İngilizce maddesi31 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.