Kirazlı, Yahyalı

Yahyalı'nın 5 km. güneybatısında yer alan Kirazlı mahallesi, Derebağ kasabasına giden yol üzerindedir. 1876 nüfuslu olan mahallenin hane sayısı 337'dir. Roma döneminden beri yerleşim birimi olduğu kesindir. Köyü çevreleyen dağlardaki mağara evler maşatlıklar, şimdi merkez camii olan kilise ve zaman zaman köylüler tarafından bulunan İskender ve Roma dönemi sikkeleri bizi doğrulamaktadır. Eski adı Kalınkilise olan köye halk, Galınkise demekte idi. 1960'lı yıllarda, yetiştirdiği kaliteli kirazlardan dolayı Kirazlı adı verilmiştir. Eskiden ormanlarla kaplı olduğu bilinmektedir. Ortaçağda, Osmanlı döneminde buraya eşkiya ve kanun kaçaklarının gizlendiği ve bu bölgeyi mesken tuttukları rivayet edilmektedir.

Halıcılık, hayvancılık, tarım ve ticaretle geçimini sağlayan köy halkının, ilçe merkezi ile ilişkisi süreklidir. İlk yerleşen sülalenin Abdurrahmanlar (Bayansar), ondan sonra da Mesepler (Alas) olduğu kabul edilmektedir(82). 1823 yılında Konya'dan geldiği bilinen bu sülale Osmanlı döneminde imamlık çiftçilik, koyunculuk görevlerini yapmaktaydı. Hacı,Hüseyin, Durmuş, Abdil dedelerden bugünkü torunlarına ulaşan Mesepler, şu anda mahallenin en büyük sülalelerinden birisi olup bir bölüğü de Develi'nin Ayşepınar mahallesinde oturmaktadır.

Karaküsükler sülalesi, bir rivayete göre konya Karamanoğulları'ndan geldiği sanılmaktadır. Karaküsükler'den Mehmet Kara, 1. derecede harp malülüdür. Bu aileden Abdullah Kara ve İbrahim Kara, gazidirler. Mahallenin içme suyu, merhum muhtar Mustafa Kara tarafından 1960'ların sonunda başlatılmıştır ve ondan sonraki muhtar Hüsseyin Ekinci tarafından tamamlanmıştır. Merhum harp malülü Mehmet Kara, 18 yıl köy muhtarlığı yapmıştır. Karaküsükler'in bir kısmı Belçika ve Hollanda'da, diğer bir kısmı ise Kayseri'de yaşamaktadır.

Ayrıca Oraklı sülalesi Karaköy'den; Tekaütler, Sarınç'tan; Kolukısalar, Niğde-Çaykavak'tan; Kırımlar, kırım türklerinden

Dellallar ve Kılavuzlar, Yahyalı'dan; Ağtavuklar, Çavdaruşağı'ndan; Yeğdinler, Adana'dan gelmişlerdir. Sarigüller, Kavacıktan gelme, bu aile de Hacı Hamza, Haviz mahallesinin büyük alimlerindendi.

Yaylacılığı kısmen devam ettiren köylülerin kondukları yaylalar; Gerzile, Mercanoluğu, Almadalı, Belkuyu'dur. Recep Hoca, Kör Salih, Miççik Abdullah, Çiriş, Süleyman Sarı, Çavdar Mehmet, Çavdar Hasan, Kötü Ali, Guburlu Abdullah ve Hacıbıyık mahallenin gazileridir.

Milli Mücadele'nin tüm muharebelerine katılan Recep Hoca (Alas), Sakarya Muharebesi'nde Atatürk'ün battaniyesini çalar. Olayı Yahya Kiraz şöyle anlatmaktadır:

Kayseri iline 115, Yahyalı ilçesine 5 km uzaklıktadır.