Kerte hattı

Kerte hattı veya loksodrom, Dünya üzerindeki tüm meridyenleri aynı açı ile kesen varsayımsal hat.[1] Rotanın sürekli güncellenmesini gerektirmediğinden -başta denizcilik olmak üzere- seyrüseferde yaygın olarak kullanılır.

Bir kerte hattının gösterimi. Dünya'nın yuvarlaklığı nedeniyle kerte hatları kutuplara doğru spiral oluşturur.

Etimoloji

Kerte sözcüğü birim çemberde tüm yayı gören özeksel açının 1/360'ı (derece) anlamına gelir.[2] Bir pusula üzerinde yönleri gösteren 32 işaretten her birine de kerte denir. Kerte hattı kavramı, geçmişte gemilerin herhangi bir pusula kertesinde sürekli seyretmesi ile oluşan hatta atfen oluşturulmuştur.

Tarihçe

Pedro Nunes tarafından 1550'de keşfedilmiştir.[3] Nunes hatalı olarak Dünya üzerindeki iki nokta arasındaki en kısa yolun kerte hattı üzerinde olduğunu düşünmüştür.[3] Sonradan herhangi bir küre üzerindeki iki nokta arasındaki en kısa yolun bir büyük daire üzerinde olduğu keşfedilmiştir.[3]

Özellikleri

Kerte hattının hata payı kısa mesafelerde oldukça azdır. Hesaplanması kolay olduğundan seyrüseferde yaygın olarak kullanılır. Merkatör projeksiyonu ile üretilen haritalarda kerte hatları düz bir çizgi olarak görünür.[3]

Kaynakça

  1. "rhumb line." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  2. "kerte." BSTS / Matematik Terimleri Sözlüğü, 1983. Türk Dil Kurumu. Erişim: 13 Ekim 2012
  3. loxodrome Dictionary.com. Erişim: 13 Ekim 2012.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.