Kayaören, Turhal

Arabviranı (Kayaören/Arabören)

CEMAAT ADI : Ulu Yörükler

Kaynak: Anadolu'da aşiretler, cemaatler, oymaklar, 1453-1650, 5. cilt (Sayfa 2408) Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2009 - 2761 sayfa

Arabviranı40: Bugün Turhal kazasına bağlı Kayaören köyü. 1455'te Erkilet nâhiyesine tâbi olarak kaydedilen köyde 28 h. 9 m., 1485'te 37 h. 9 m., 1520'de 35 h. 15 m., 1574'te 39 h. 47 m. nüfus bulunmakta idi. Buğday arpa, soğan üretimi ile bağçe ve bostan mahsûlleri yetiştirilmekte koyunculuk ve arıcılık yapılmaktadır. Köyün vergi hasılı 1455'te 3878, 1485'te 4459, 1520'de 4885 iken 1574'te yüzde yüz artarak 8800 akçe olmuştur.

(Kaynak: Türklük araştırmaları dergisi, 8. cilt (Sayfa 477-478) Fakülte, 1997)

Türk boyları, Bizans Roma ve diğer eski kavimlerden kalma köy ve şehir yıkıntıları, harabeleri civarına gelip yerleştiklerinde, bu harabelere «VİRAN» veya «ÖREN» adını vermişler ve toprağın rengine, çevrenin şartlarına göre buna bir (Ak, kara, kızıl) sıfatını ekliyerek, Karacaviran, Karaca Ören, Ak Ören, Kızılca Ören gibi köy isimlerini türetmişlerdir.

(KAYNAK: Belgelerle Türk tarihi dergisi, 9-10. sayılar)

ULU YÖRÜKLER Anadolu'ya gelen Türkmenlerden biri de Ulu Yörük adını taşımaktaydı. Başlıca Sivas, Amasya ve Tokat bölgelerinde yaşayan bu Türkmen grubunun bazı oymakları batıda Ankara, Kırşehir bölgelerine kadar yayılmıştı. Ulu Yörük başlıca üç kümeye ayrılmaktaydı. Yüzde Pare, Ota Pare ve Şark Pare. Bu kümeleri teşkil eden oymaklar bölük adım taşımaktadır. Bölüklerden her biri muayyen kışlaklara sahip bulunmakta idi. Bu topluluğu meydana getiren başlıca bölükler şunlardı: İl-beylü, Çepni, Kulağuzlu, Ak- kuzulu- Ak-salur, Tatlu, Gökçelü, Şerefeddinlü, Çunkar, Ballu, Çapanlu, İkizli, Ustacalu, Dodurga, özlü, Kırıklı, Kara Fakihlü, Turgutlu, Akça Koyunlu, Ali Beylü, Kara Keçilü ve İnallu idi.

Menteşe yöresinde Kızılca Keçilü ve Kütahya yöresinde de Ak Keçilü oymakları bulunmaktadır. Ayrıca Sarıkeçili, Karatekeli ve Kara Koyunlu aşiretleri de vardı. Ankara Sancağının Kasaba kazasında da Kara Keçilü adında bir oymağa rastlanmaktadır. Ulu Yörük adı verilen ve Kırşehir yöresinde yaşayan büyük Kara Keçili oymağının bir kolu olan bu Karakeçililer, Eskişehir bölgesindeki Karakeçililerin de akrabası idiler. Eskişehir yöresinde yaşayan Karakeçililer, öncesini tam olarak tespit edemediğimiz bir zamandan beri, her yıl Söğüt'teki Ertuğrul Gazi'nin türbesini ziyaret etmekte ve bununla ilgili olarak şenlikler düzenlemekte idi. II. Abdülhamid, kendi akrabaları ve öz oymağı olarak nitelediği Karakeçililerin bu ziyaretine resmî bir hüviyet vererek, Karakeçili gençlerinden meydana gelen bir alay vücuda getirdi ve buna Ertuğrul Alayı adını verdi.

KAYNAK: Türkiye'nin derin kökleri: Osmanlı kimliği ve aşiretler

Yusuf Halaçoğlu Babıali Kültür Yayıncılığı, 2010 - 135 sayfa

Tokat iline 52 km, Turhal ilçesine 8 km uzaklıktadır.

• Yerelnet