Kızkayası, Turhal

1864 yılında büyük Çerkes sürgününde Kuzey kafkasya bölgesinden gelen Çerkesler Tokat'ın Turhal ilçesinin bugünkü ismiyle, Kızkayası köyüne yerleşiyorlar, o dönemde Aşağı Kızkayası bölgesinin bataklık olduğu ve bu yüzden özellikle Çerkes çocukları başta olmak üzere, her gün onlarca Çerkes insanı bataklıktan kaynaklanan sıtma tifo vs benzeri hastalıklardan dolayı, hayatlarını kaybetmeye başlayınca, Çerkes büyükleri Kızkayası adı ile bilinen köyün yukarı dağlık bölgesine yerleşmeye karar veriyorlar.O dönemde köy diye bir yer yoktu, Çerkesler'in gelmesi ile bir köy oluşturuluyor, dağlık bölgeye yerleşen bir avuç Ubıh, Abzah, ve Kumugh kökenli Kuzey kafkasya'lı aileler yaşamlarını sürdürmeye devam etmişlerdir. Yemen savaşı sırasında köyden 50'ye yakın Çerkes gencinin Yemen'e gittiği ve daha sonra sadece birkaç kişinin döndüğü biliniyor. Bugün köyde birkaç hane Çerkes ailesi yaşıyor, diğer genç nüfus ve aileleri büyük şehirlerde hayatlarını sürdürüyorlar.Aşağı Kızkayası köyü ve Zantu mahallesi Kürt kökenli ailelerden oluşuyor, onların yaklaşık Çerkesler'den 50 yıl kadar sonra geldikleri biliniyor, bugün artık Kürt kökenli aileler en fazla nüfusa sahip olarak hayatlarını sürdürüyorlar. Kızkayası köyü yukarı Kızkayası, aşağı kızkayası ve Zantu mahallesi olarak üçe ayrılmaktadır,ancak zantu mezrası yerel halk arasında ayrı bir köy gibi görülmektedir, fakat kayıtlarda üç bölgede kızkayası olarak bilinmektedir.

Tokat iline 48 km, Turhal ilçesine 4 km uzaklıktadır.

• Yerelnet