Kariyaku

Kariyaku, geyikgiller (Cervidae) familyasında bulunan Mazama cinsindeki geyik türlerine verilen ortak addır. Boyut olarak küçük olan bu geyikler ormanlarda yaşar ve Güney Amerika ile Yukatan Yarımadası'nda bulunur. Duiker antilop türlerine benzeseler de ilişkileri yoktur. Birbiriyle çok yakın ilişkide olan bilinen yedi kariyaku türü vardır.

Kariyaku
Kızıl kariyaku (Mazama americana)
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Artiodactyla (Çift toynaklılar)
Familya: Cervidae (Geyikgiller)
Alt familya: Capreolinae
Cins: Mazama
Rafinesque, 1817
Türler

Metne bakınız.

Fiziksel özellikler

Her ne kadar boyutları değişse de Mazama türleri birbirine benzer. Küçük yuvarlak gövdeleri vardır. Uzunlukları 70 ile 140 cm arasında değişir. Genellikle açık ya da koyu kahverengi renktedir. Ağırlıkları 8 ile 30 kg arasında değişir. Boynuzları kısadır ve çok sık dökülmez.

Davranış

Geceleri etkin olmalarının ve küçük boyutlarının yanı sıra Mazama türleri çekingendir dolayısıyla da nadiren gözlemlenebilir. Genellikle yalnız başlarına veya çiftleştikleri eşleriyle küçük bölgelerinde bulunurlar. Bölgelerini idrar, dışkı ya da gözaltı bezlerinden çıkan salgılarla işaretlerler. Puma ya da jaguar gibi avcı hayvanlar yaklaştığında yakınlardaki bitki örtüsünde saklanırlar. Otçul olan kariyaku bölgesinde bulunan yaprak, meyve ve sürgünlerle beslenir.

Üreme

Çiftleşen eşler birlikte yaşadıkları sürece tekeşli olarak kalır. Yalnız yaşayan erkek geyik genellikle yakınlardaki dişi geyiklerle çiftleşir. Bir dişi için rekabet eden erkekler birbirlerini ısırarak ve kısa boynuzlarını batırarak dövüşür. Tropikal bölgelerde yaşayan kariyakuların belirgin bir kızgınlık dönemleri yoktur ancak ılıman bölgelerde yaşayan kariyakular sonbaharda kızgınlık dönemine girer.

Hamilelik dönemi kabaca 200–220 gündür ve dişiler bir batında tek yavru doğurur. Yeni doğan yavrular anneleri ile birlikte dolaşacak kadar büyüyene kadar gizlenirler. Altı ay kadar anneleri tarafından bakılan yavrular bir yaşında cinsel olgunluğa erişir.

Türler

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.