Kappa Orionis
Kappa Orionis (Saif, κ Orionis), Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 645 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi bir süperdev yıldızdır. Takımyıldızın en parlak altıncı yıldızıdır ve Avcı'nın ana dörtgenini oluşturan yıldızların güneydoğu köşesinde yer alır. Geleneksel adı Saif, Arapça سیف الجبّار saif el jabbardan gelir ve Dev'in kılıcı anlamındadır.[9] Bu isim aslında Eta Orionis için söylenmiştir.
Gözlem verisi Dönem J2000.0 | ||
---|---|---|
Takımyıldız | Avcı | |
Bahar açısı | (α) | 05s 47d 45,38884sn[1] |
Yükselim | (δ) | -09° 40′ 10,5777″[1] |
Galaktik enlem | -18,49647046[2]° | |
Galaktik boylam | 214,51433083[2]° | |
Görünür parlaklık | (V) | 2,049[1] |
Görünür parlaklık | (B) | 1,937[1] |
Görünür parlaklık | (J) | 2,469 |
Sınıflandırma | ||
Tayfsal sınıf | B0Iab:[1] | |
U-B Renk ölçeği | -1,03[3] | |
B-V Renk ölçeği | -0,17[3] | |
R-I Renk ölçeği | -0,18[3] | |
Değişen yıldız türü | çok hafif[4] | |
Gökölçümsel nitelikleri | ||
Dikey hız | (Rv) | 20,5[1] km/sn |
Iraklık açısı | (π) | 5,04 ± 0,22[5] mys |
Uzaklık | 645[5] Iy | |
mutlak parlaklık | (V) | -6,1[6] |
Özdevinim nitelikleri | ||
Bahar açısı payı | (μ) | 1,46 ± 0,17[5] mys/y |
Yükselim payı | (μ) | -1,28 ± 0,13[5] mys/y |
Fiziksel özellikler | ||
Kütle | (m) | 15,50 ± 1,25[7] M⊙ |
Yarıçap | (r) | 22,2[6] R⊙ |
Aydınlatma gücü | 56.881[7] L⊙ | |
Yüzey kütle çekimi | (log g) | 2,9[6] cgs |
Etkin sıcaklık | 26.500[6] K | |
Dönme hızı | (v sin i) | 83[6] km/sn |
Tahmini yaş | 11,1 ± 0,5 milyon[8] y | |
Katalog belirtmeleri | ||
κ Ori • Kappa Orionis • Kappa Ori • 53 Orionis • 53 Ori • 141 G. Orionis • BD–09 1235 • FK5 220 • HD 38771 • HIP 27366 • HR 2004 • SAO 132542 |
Görünür parlaklığı 2,1 kadir olan Saif, ıraklık açısı hesaplamalarına göre 645 ışık yılı uzaklıktadır. Avcı'nın Kuşağı'nı oluşturan Alnitak, Alnilam ve Mintaka ile Rigel de bizden aynı uzaklıkta olup aynı buluttan oluşmuşlardır. Avcı'nın Kılıcı'ndaki Orion Bulutsusu da aynı bulutun bir bölümüdür. Rigel'den daha düşük bir görünür parlaklığa sahiptir çünkü, 26.500 K[6] yüzey sıcaklığıyla çok sıcak bir yıldız olmasına rağmen, enerjisini en çok tayfın insan gözüyle görünmeyen morötesi bölgesinde yayar. Bu da yıldızın nispeten sönük görünmesine yol açmaktadır.[9] Yıldızın aydınlatma gücü 0,04 kadir civarında çok hafif değişkenlik gösterir.[4]
Güneş'le kıyaslağında, 14-17 kat daha büyük kütlesi ve 22 kat daha büyük yarıçapıyla muazzam bir yıldızdır. B0.5 Iab:[1] olarak sınıflandırılır. Aydınlatma sınıfı 'Iab', çekirdeğinde hidrojeni biten süperdev yıldızı gösterir. Bununla birlikte ':', tayf değerlerinde bazı belirsizlikler olduğunu göstermektedir. Saif, güçlü bir yıldız rüzgarına sahiptir ve her yıl Güneş'ten 9,0 × 10–7 kat fazla kütle kaybetmektedir. Yani, her 1,1 milyon yılda, Güneş kütlesine eşdeğer bir kütle kaybeder.[6] Saif gibi büyük yıldızlar (ve Orion'daki birçok yıldız), sonunda Tip II süpernova olarak patlayacaklardır.[9]
Kaynakça
- NAME SAIPH -- Variable Star SIMBAD
- Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)
- VizieR Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)
- Lefèvre, L.; Marchenko, S. V.; Moffat, A. F. J.; Acker, A. (Kasım 2009), "A systematic study of variability among OB-stars based on HIPPARCOS photometry", Astronomy and Astrophysics, 507 (2), s. 11411201, Bibcode:2009A&A...507.1141L, doi:10.1051/0004-6361/200912304
- "Ashland Astronomy Studio - Saiph (HIP 27366)". 2 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2013.
- Crowther, P. A.; Lennon, D. J.; Walborn, N. R. (Ocak 2006), "Physical parameters and wind properties of galactic early B supergiants", Astronomy and Astrophysics, 446 (1), ss. 279-293, arXiv:astro-ph/0509436 $2, Bibcode:2006A&A...446..279C, doi:10.1051/0004-6361:20053685
- Hohle, M. M.; Neuhäuser, R.; Schutz, B. F. (Nisan 2010), "Masses and luminosities of O- and B-type stars and red supergiants", Astronomische Nachrichten, 331 (4), s. 349, arXiv:1003.2335 $2, Bibcode:2010AN....331..349H, doi:10.1002/asna.200911355
- Tetzlaff, N.; Neuhäuser, R.; Hohle, M. M. (Ocak 2011), "A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 410 (1), ss. 190-200, arXiv:1007.4883 $2, Bibcode:2011MNRAS.410..190T, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x
- Kaler, James B., "SAIPH (Kappa Orionis)", Stars, University of Illinois, 16 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 27 Ocak 2012