Isı
Isı, belirli sıcaklıktaki bir sistemin sınırlarından, daha düşük sıcaklıktaki bir sisteme, sıcaklık farkı nedeniyle geçen enerjidir. Isı, parçacıkların 40.000-400.000 hz./s titreşmesi ile oluşur. Isı da iş gibi bir enerji transfer biçimidir. Isı sistem sınırlarında ve geçiş hâlinde iken belirlenebilir. Isı sistemin bir durum fonksiyonu değildir.
Kinetik kurama göre ısı, moleküllerin ve fotonların hareketleri ve etkileşimleri sonucu ortaya çıkar.
Isı, bir enerji olduğu için skalerdir ve birimi joule'dür (J). Kalorimetre ile doğrudan ölçülebilir ya da termodinamik yasalarıyla matematiksel olarak hesaplanabilir.
Isı, termodinamiğin ve istatistiksel mekaniğin temel kavramıdır. Kimya, mühendislik ve diğer disiplinler için de önemlidir.
Gösterim ve birimler
Isının, SI birim sistemindeki birimi joule'dür. Bununla birlikte çeşitli mühendislik alanlarında BTU ve kalori de sık sık kullanılmaktadır.
Isı, matematiksel denklemlerde Q harfi ile gösterilir. Isı aktarım hızı, yani birim zamanda akan ısı ile gösterilir. Isı akısı birim yüzeydeki ısı aktarım hızı olarak tanımlanır.
Isı ve sıcaklık arasındaki farklar
- Sıcaklık, bir cismin sıcaklığının ya da soğukluğunun ve sistemin ortalama moleküler kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür.
- Gazlar için kinetik enerji, mutlak sıcaklık dereceleriyle orantılıdır.
- Yani ısı bir enerji, sıcaklık ise bir ölçüdür.