Halilçavuş, Hınıs

Tehcir öncesi Ermeni yerleşkesi olan bu köy tehcir sonrası tamamen boşalmıştır. Diğer tüm aileler tehcir sonrası bu beldeye gelip yerleşmiştir. Dolayısıyla mahallenin tehcir öncesi tarihi hakkında kesin bilgi mevcut değildir.

Tehcir sonrası Kafkaslar'dan, Muş Bulanık'dan, Bingöl Solhan'dan, Erzurum'dan ve Karadeniz Bölgesi'nden insanlar gelip Halilçavuş'a yerleşmiştir.

Cumhuriyetin kurulmasından itibaren köy tüzel kişiliğine haiz olan belde çevre köyler için merkez teşkil etmektedir.Mahallenin karakolu olup bu karakol diğer köylere de hizmet sunmaktadır.

Köy 1992 yılında belediye olup, hâlen belde tüzel kişiliğine haizdir. Belediyede 15 memur mevcuttur.

Beldedeki yerleşim, toplu yerleşimin tipik örneğidir. Mahallenin altından Ağırçimen Deresi, sağ kenarından Avanes Deresi, solundan Güzeldere geçmektedir.

Beldenin güneyinde Bulanık Dağı bulunmaktadır. Önünde ise Ağırçimen, Köydibi, Çaydüzü isimlerinde düz ovalar yer almaktadır. Toprak verimli volkanik bir yapı arz etmektedir.

Komşu köyleri; Göller, Tellitepe, Kızılahmet, Dağ Çayırı, Tendürek'tir.

Beldede görülen iklim tipik karasal iklimdir. Ancak son yıllarda Malazgirt'te yapılan baraj dolayısıyla iklimi ciddi şekilde yumuşamıştır.

Bozkır ikliminin hakim olduğu yerleşim yerinde ağaçlanma sadece belde merkezinde mevcuttur. Verimli ovalarda ağaçlar yok denecek kadar azdır.

• Yerelnet