Guillaume Apollinaire

Gerçek adı Wilhelm Albert Włodzimierz Apolinary Kostrowicki olan Apollinaire Polonyalı bir anne ile İtalyan bir babanın oğludur. 1880 yılında Roma'da doğdu. Anne tarafından büyükbabası, Kırım Savaşı'nda öldürülen Rus İmparatorluk Ordusunda bir generaldi . Monako'daki Collège Saint-Charles'da Fransızca öğrenim gördü. 1902'de Paris'e yerleşti, Cannes ve Nice'de çeşitli okullara eğitimine devam etti. Edebiyat ve resim çevrelerinde sık sık görünmeye başladı.

1903'te Le Festin d'Esope adlı dergiyi kurdu. Fransa'da Pablo Picasso, André Derain, Ossip Zadkine, Marcel Duchamp, Marc Chagall, André Derain, Faik Bey, Erik Satie, Aleksandra Ekster, Juan Gris ve Marie Laurencin ile tanıştı. Daha sonra Rheinland-Pfalz'e giderek, bir süre öğretmenlik yaptı. Bu yıllarda şiirleri Fransız modern şiirleri arasındaydı. Anarşizm'e ilgi duymaya başlayan Apollinaire Dreyfus davası ile de yakından ilgilendi ve duruşlara katıldı. 1911 yılında Pablo Picasso ve Georges Braque ile birlikte Kübist Oda 41'in düzenlenmesine yardım etti. Böylelikle resim eleştirmenliğine ağırlık verdi. İlerleyen yıllarda edebiyata özellikle şiirlere bir resim akımı olan kübizmi oturttu. Kübizme duyduğu ilgi ile birlikte sürrealizm benimsedi. Bu süreçte Amedeo Modigliani ile mektuplaştı. Sembolizm'e de ilgi duydu. Keza Arthur Rimbaud'nun eserlerini okudu.

Apollinaire'in Tiresias'ın Memeleri adlı oyunu tanımlamak için kullandığı sürrealist dram ifadesi sürrealizm akımının isminin esin kaynağı oldu. Eser 1947'de Francis Poulenc tarafından operaya uyarlandı. Birinci Dünya Savaşı öncesi en önemli Kübist sergisi olan 1912 Salon de la Section d'Or'un açılış adresini Apollinaire verdi. Bu sergi Albert Gleizes, Francis Picabia, Gertrude Stein ve Fernand Léger gibi sanatçılardan tam not aldı.[1]

İlk inceleme yazılarını ve şiirlerini çeşitli ressamların gravürleriyle birlikte yayınladı. 1913'te geçmiş 15 yılın şiir seçkisi olan Alcools eserini yayınladı. Daha sonra kübist ressamların resimlerini analiz ettiği Kübist Ressamlar adlı eseriyle kübizmden ayrılıp, kuramlarını ve öncülüğünü kendisinin yaptığı Orphizmi benimsedi. Bu kuramda Robert Delaunay ve Frantisek Kupka'nın eserlerine atıflarda bulundu.

1911 yılında Mona Lisa tablosunu çaldığı şüphesiyle bir hafta gözaltında tutuldu, suçsuz olduğu anlaşılınca serbest bırakıldı. Apollinaire, I. Dünya Savaşı'nda piyade subayı olarak görev aldı. 1916'da şarapnel parçası kafatasına saplantı ağır yaralandı. Bundan sonra Apollinaire için uzun bir tedavi süreci başladı. Hastanedeki tedavisi sırasında Paris'te İspanyol gribi'ne yakalandı. Vefat etmeden 1 ay önce yakın arkadaşı Raymond Duchamp-Villon'un ölüm haberini öğrenmişti.

Arkadaşı Henri Hertz aşağıdaki konuşmanın ona ait olduğunu söylemiştir.

Açılın ey mezarlar! Müzelerdeki ölüler, saraylarda şatolarda ,manastırlarda paravanların altındaki cesetler! İşte gelmiş geçmiş bütün zamanların anahtarlarını taşıyan efsanevi bekçi. En sağlam kilidi bile zorlayıp açıyor ve sizi bugünün dünyasına, paranın soylu kıldığı teknisyenlerin, hamalların arasına karışmaya çağırıyor. Şövalyenin zırhları kadar güzel olan otomobillerinde kendinizi evinizdeymiş gibi hissetmenizi, uluslararası yataklı vagonlarda yerinizi almanızı, ayrıcalıklardan hala gurur duyabilen insanlarla kaynaşmanızı istiyor sizden. Ama uygarlık fazla süre tanımayacak onlara.