Fernand Braudel
Hayatı ve çalışmaları
Bir köy öğretmeninin oğludur. 1923'te Sorbonne'da tarih bölümünden üniversite diploması aldıktan sonra 1924-1932 yılları arasında Cezayir'de, 1932-1935 yılları arasında da Paris liselerinde öğretmenlik yapmıştır. 1935'te Brezilya'ya giderek Sao Paulo'da Sâo Paulo Üniversitesi’nde ders vermiştir. 1937'de Paris'e dönerek Uygulamalı Yüksek Araştırmalar Okulu'nda öğretim üyesi olmuştur. Nazilerin 1940'ta Fransa'yı işgali sırasında Fransız ordusunda teğmen olan Braudel, Almanlar tarafından yakalanarak Lübeck'te bir esir kampına gönderilmiş ve 1945'e kadar orada kalmıştır. Savaş esiri olarak Almanya’da geçirdiği beş yıl içinde, 1949’da yayımlanacak olan La Mediterranée et le monde mediterranéen à l’époque de Philippe II (İkinci Filip Döneminde Akdeniz ve Akdeniz Dünyası) adlı doktora tezini hiçbir kaynağa başvurmadan yazmıştır. Bu tezle 1947'de Sorbonne Üniversitesi'nce doktora derecesine değer görülmüştür. Tez 1949'da La Mediterranée et le monde mediterranéen à l’époque de Philippe II (Akdeniz ve Akdeniz DÜnyası, 1990) adıyla iki cilt olarak yayımlanmıştır. Bu eser, 16. yüzyılda İspanya ve Osmanlı imparatorlukları arasında 1571 İnebahtı Deniz Savaşı'yla noktalanan mücadeleyi, dönemin tarih, coğrafya, tarım, teknoloji ve düşünsel çerçevesi içinde ele almaktadır.
1946'da Marc Bloch ile Lucien Febvre’in kurdukları Annales dergisinin yayın kuruluna seçilmiş; Collège de France’da hocalık yapmıştır. Lucien Fébvre’in ölümüyle, tarih ve diğer sosyal bilim çalışmaları arasındaki ilişkileri teşvik amacıyla kurulan VI ème section de I‘École des Hautes Études’ün başkanlığına getirilmiştir. 1962’den itibaren Maison Sciences de I’Homme’un baş yöneticisi olmuştur. İkinci büyük eseri olan Civilisation Matérielle et Capitalisme 1400-1800 (Maddi Medeniyet ve Kapitalizm, 1400-1800) 1979’da yayımlanmıştır. Bunlardan başka, çok sayıda makalesi yayımlanan Braudel 1985'te ölmüştür. Tamamlanmamış eseri Fransa’nın Kimliği, ölümünden sonra yayımlanmıştır.
Eserlerinden bazıları
Akdeniz
Esir tutulduğu kampta yazdığı kitap, tarihin öznesinin ne olduğuna dair tartışmalarda önemli bir dönüm noktasıdır. Annales ekolünün zaten tarihi, küçük insanların tarihine dönüştürme çabasına ek olarak Braudel, coğrafi yapıları, iklimi, gündelik hayatta kullanılan her türlü araç gereci de tarihin öznesi haline getirmiş ve aynı zamanda gerek zaman gerekse mekân algısını kökünden sarsmıştır. Tarihçilerin o devirde kullandığı Newton zamanını dışlamış ve kitabın anlatımını göreceli zaman üzerine kurmuştur. Zamanın hızı gerek mekândan mekâna gerekse hangi zaman türünden bahsedildiğiyle ilgili olarak farklılık gösterir. Mekân algısı ise, Akdeniz'in sınırlarının konudan konuya göre değişiyor olmasıdır, yani anlatılan sabit bir Akdeniz bölgesinin olmayışıdır.
Maddi Medeniyet ve Kapitalizm
Maddi Medeniyet ve Kapitalizm ise Braudel'in artık olgunluk dönemi eseri olup, üç ciltte dünya tarihini anlatmak istemiştir. Bu yapıt, tüm dünya tarihini piramit bir yapı olarak alır ve kitaptaki her şey bu üçleme üzerinden anlatılır. En aşağıdan yukarıya doğru, kitaplar sırasıyla ilerlerken, zaman ve mekân algısı da bu piramit yapıyla beraber ilerler. Braudel, piramidin en altına gündelik hayatın temel gereksinimlerini koymuş, ve bunları zamansal açıdan da en yavaş ilerleyen yani değişen zaman yapısı olarak nitelemiştir. Bunların tarih içinde gelişimlerini ve bir sonraki aşamalarını anlatmış ve üçüncü ciltte de en aşağıdan en yukarıya doğru incelediği tüm yapıyı kapitalizme vardırmıştır. Böylece kapitalizmin gelişimi, en temel bileşenlerinden başlayarak son derece detaylı ve uzun şekilde aktarılmıştır. Ayrıca Braudel modern devletin 15. yüzyıl-18. yüzyıl arasında gelişememesini o dönemin kapitalizmden yoksun olmasına bağlamıştır.
Bibliyografya
- La Méditerranée et le Monde Méditerranéen a l'époque de Philippe II 3 cilt.
- La part du milieu (vol. 1)
- Destins collectifs et mouvements d'ensemble (vol. 2)
- Les événements, la politique et les hommes (vol. 3)
- Ecrits sur l'Histoire (1969)
- Civilisation matérielle, économie et capitalisme, XVe-XVIIIe siècle (1979)
- Les structures du quotidien (vol. 1)
- Les jeux de l'échange (vol. 2)
- Le temps du monde (vol. 3)
- La Dynamique du Capitalisme (1985)
- Ecrits sur l'Histoire II (1990)