Eskimo dilleri
Eskimo dilleri, Rusya'da Çukçi Yarımadasının birbirinden ayrı iki kıyısında, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinde, Kanada'da ve Danimarka'ya bağlı Grönland'da Eskimo-Aleut dilleri ailesinden Eskimo halkları tarafından konuşulan dil ailesi. Yupik dilleri ile İnuit dilleri olmak üzere İki ana kolu vardır. Fakat, Sirenik Yupiklerinin günümüzde konuşanı kalmayan dilleri diğer Yupik dillerinden belirgin biçimde farklıdır ve bu farklılığa dayanarak Menovşçikov (Меновщиков) [1] gibi kimi uzmanlar Sirenik Yupikçesini Yupik dilleri dışında tutarak Sirenik Eskimocası adı altında Eskimo dillerinin üçüncü ana kolu olarak sınıflandırır. Sirenik Yupikçesi 1997 yılında tükenmiştir. Alaska Yerli Dil Merkezindeki son rakamlara göre 124.000 kişilik nüfusa sahip Eskimo halklarından 85.544 kadarı anadillerini konuşabiliyor[2].
| Eskimo dilleri | |
|---|---|
| Coğrafi dağılım | Rusya, Alaska, Kanada, Grönland |
| Sınıflandırma |
|
Sınıflandırma
Nüfus
Alaska Yerli Dil Merkezine göre Yupik halklarının nüfusu ve anadillerini konuşabilen kişi sayısı:[2]
| Halk | Etnik nüfus | Anadilini konuşabilen kişi sayısı |
| Supikler (Alaska) | 3.500 | 200 |
| Alaska Yupikleri (Alaska) | 25.000 | 10.400 |
| Sibirya Yupikleri (Alaska) | 1.400 | 1.000 |
| Sibirya Yupikleri (Rusya) | 900 | 300 |
| İnyupikler (Alaska) | 15.700 | 2.144 |
| İnuitler (Kanada) | 30.500 | 24.500 |
| Grönland İnuitleri | 47.000 | 47.000 |
Karşılaştırma
| Yupik dilleri | İnuit dilleri | |||
|---|---|---|---|---|
| Alaska Yupikçesi | Sibirya Yupikçesi | İnyupikçe | Grönland İnuitçesi | |
| su | miq | miq | imiq | imiq |
| dört | citamat | stamat | sisamat | sisamat |
| insan | yuk | yuk | iñuk | inuk |
| kol | tal̥iq | tal̥iq | talik | taliq |
| diğer | al̥l̥a | al̥a | alla | avla |
Kaynakça
- Г. А. Меновщиков (1997), Сиреникских эскимосов язык, Языки мира. Палеоазиатские языки. - М., 1997. - С. 81-84 (= Генетически С.э.я. относится к эскимосско-алеутской семье; по всей вероятности, он представляет собой последний сохранившийся осколок третьей ветви эскимосских языков, наряду с юпикской и инуитской. Он характеризуется значительным сходством синтаксиса и отчасти морфологической структуры с языками юпикской группы; вместе с тем, лексика и в какой-то степени фонетика включает значительное число отличающихся элементов. ))
- "Alaska Native Language Center : Alaska Native Languages / Population and Speaker Statistics". 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2012.