Edward Sexby
Edward Sexby, (1616 - 13 Ocak 1658) İngiliz İç Savaşında parlamento ordusunda Püriten asker ve Leveller fikirlerinin taşıyıcısı. Sonraki dönemde Oliver Cromwell'e muhalif olmuş ve suikast planlamıştır.
Hayatı
Edward Sexby 1616 yılında Suffolk'da doğmuştur. İngiliz İç Savaşından önceki hayatına dair bilinen çok az bilgi vardır. Londra'lı bir esnafın oğlu olduğu sanılır. 1643 yılında Oliver Cromwell'in Roundhead süvari alayında askerdir. Leveller fikirlerini benimsemiş, Putney görüşmeleri sırasında kral I. Charles ile yapılan uzlaşma girişimlerini protesto eder. Bir dönem ordunun terhis edilmesini protesto edip ordudan ayrılsa da 1649 yılında yeniden yüzbaşı rütbesini alarak dahil olur. Portland adasının valisi atanır, 1650 yılında ise İskoçya'ya piyade komutanı olarak gönderilir, İrlanda'da savaşmak üzere asker toplar. Tantallon Kalesi kuşatmasında yer alır. 1651 yılı Temmuz ayında zimmetine para geçirmek suçlamasıyla karşı karşıya kalınca komutayı Thomas Reade alır.Aynı yıl Fransa Bordeaux'daki Fronde Ayaklanmasına destek için gönderilse de başarılı olamayıp, 1653 yılı Ağustos ayında döner. Sexby, Nisan 1653'de Cromwell'in Rump Parlamentosunu lağvetmesine kaşı çıkarak Cromwell'e muhalif olmaya başlar. Cromwell'in ideallerine ihanet ederek bir zorba olduğunu öne sürer. 1655 yılında Cromwell'e karşı suikast planlayan John Wildman ve Richard Overton ile birlikte hareket eder ancak eylemleri ifşa olunca Avrupa'ya kaçar. Burada İspanyollarla temas ederek Cromwell'in zorla alaşağı edilmesi için görüşmelerde bulunur. 1656 yılı Haziran ayında tebdili kıyafet şekilde İngiltere'ye giderek durumu yerinde görür. Flanders'a döndüğünde Miles Sindercombe adlı eski askerle tanışarak birlikte suikast planı yapar. Sindercombe İngiltere'ye giderek etrafına suikast için adam toplamaya başlayınca Cromwell'in istihbarat başkanı John Thurloe durumdan haberdar olur. Suikastçılar 8 Ocak 1657 günü yakalanır.[1] Sexby sonraki dönemde yeniden İngiltere'ye girip suikast planları yaparken 24 Temmuz 1657 günü yakalanır. Sorgusuna katılan Cromwell, kendisinin öldürülmesini haklı çıkartmaya çalışan Killing No Murder adlı elyazmasını yazdığını itiraf etmesi yönünde baskı yapar. İşkence sonucunda Sexby itirafta bulunur,[2] sonrasında Londra Kulesinde hapisken hastalanarak 13 Ocak 1658 günü ölür.
Canlandırmaları ve geleneği
- 2008 yılı yapımı The Devil's Whore adlı televizyon dizisinde Sexby'den esinlenen karakteri John Simm canlandırmıştır. Dizide Sexby'nin hayatına dair tarihsel gerçeklerde büyük ölçüde değişiklikler bulunmaktadır.[3]
- Sexby, Lindsey Davis tarafından yazılmış olan Rebels and Traitors romanında geçmektedir.[4]
Kaynakça
- Sindercombe idama mahkûm edilir ama infazdan önce intihar eder
- Bu itirafa rağmen elyazmasının yazarının Silius Titus olduğu düşünülmektedir. Elyazması William Allen takma adıyla yayınlanmıştır.
- Filmin imdb sayfası, 22 Eylül 2014 tarihinde erişilmiştir
- Kitapla ilgili 31 Ekim 2009 tarihli The Guardian haberi