Dmitri Donskoy

Aziz Dmitri İvanoviç Donskoy (Rusça: Дми́трий Ива́нович Донско́й, ayrıca Dimitrii ya da Demetrius olarak bilinir), ya da Don'lu Dmitri, bazen basitçe Dmitri (d.12 Ekim 1350, Moskova) - (ö.19 Mayıs 1389, Moskova), II. Ivan'ın (1326–1359) oğlu. 1359'dan itibaren Moskova Büyük Prensi ve 1363'ten itibaren Vladimir Büyük Prensi olarak ölümüne kadar hükmetmiştir. Rusya'daki Moğol otoritesine açıkça meydan okuyan ilk Moskova prensiydi. Donskoy (yani "Don'un") takma adıdır, Don Nehri üzerinde gerçekleşen Kulikovskaya Muharebesi'nde (1380) Tatarlara karşı büyük zaferini ifade eder.[1] 19 Mayıs'ta kutlanan ziyafet günüyle Ortodoks Kilisesinde bir Aziz olarak kabul edilmektedir.[2][3]

Dmitri Donskoy
Moskova Büyük Prensi
Hüküm süresi 13 Kasım 1359 – 19 Mayıs 1389
Önce gelen II. İvan
Sonra gelen I. Vasili
Eş(leri) Eudoxia Dmitriyevna
Çocukları Daniil Dmitriyevich
Yury Vasiliyevich
I. Vasili
Sofiya Dmitriyevna
Yury Dmitriyevich
Maria Dmitriyevna
Anastasia Dmitriyevna
Simeon Dmitriyevich
Ivan Dmitriyevich
Andrey Dmitriyevich
Pyotr Dmitriyevich
Anna Dmitriyevna
Konstantin Dmitriyevich
Tam ismi
Dmitri İvanoviç
Hanedan Rurik Hanedanı
Babası II. İvan
Annesi Alexandra Vasilyevna Velyaminova
Doğum 12 Ekim 1350(1350-10-12)
Moskova, Moskova Knezliği
Ölüm 19 Mayıs 1389 (38 yaşında)
Moskova, Moskova Knezliği
Defin Archangel Katedrali, Moskova Kremlini
Dini Ortodoks Hristiyan

Erken dönem hükümdarlığı
Dmitri Donskoy, Tsarsky Titulyarnik'te bir tasvir, 17. yüzyıl

Dmitri, Moskova Prensliği tahtına 9 yaşındayken yükseldi. Çocukluk döneminde Rusya Metropoliti Aleksey, hükûmeti yönetti. 1360 yılında Altın Orda Devleti Hanı ru, Rus prenslikleri arasında en değerli olan Vladimir Prensliğini, Nizhniy Novgorod'lu Dmitri Konstantinoviç'e devretti. 1363 yılında, Prens'in görevden alınmasından sonra, Dmitri Ivanoviç, Vladimir'de taç giydi. Üç yıl sonra, Dmitri Konstantinoviç ile barış yaptı ve kızı Eudoxia ile evlendi. 1376'da, ortak orduları Volga Bulgaristan'ı harap etti.

Dmitri'nin erken dönem hükümdarlığı sırasında en önemli olay Moskova Kremlini'ni inşa etmeye başlamasıdır; 1367'de tamamlandı. Yeni kale sayesinde şehir, Litvanya-Muskovit Savaşı (1368-72) sırasında Litvanya'lı Algirdas tarafından iki kere kuşatıldığında ayakta kaldı. Savaş, Lyubutsk Antlaşması ile sona erdi. 1375 yılında, Dmitri, kendi yararı için, Tver'li II. Mihail ile olan çatışmasında, Vladimir'e yerleşti. Kuzey Rusya'nın diğer prensleri onun yetkisini kabul ettiler ve Altın Orda Devleti'ne karşı yaklaşmakta olan mücadeleye birlik katkıda bulundular. Egemenliğinin sona ermesiyle, Dmitri Moskova Prensliği topraklarını ikiye katladı.

Mamay Mirza'ya karşı mücadele
Marinkina kulesi (Kolomna Kremlini) önünde Dmitri Donskoy anıtı

Moğol hakimiyeti Dmitri'nin otuz yıllık hükümdarlığı sırasında Rusya'da çökmeye başladı. Altın Orda Devleti, iç savaş ve hanedan rekabetleriyle ciddi biçimde zayıfladı. Dmitri, Moğol otoritesinin çökmesinin avantajından yararlanarak Tatarlara açıkça meydan okudu.

Tüm Rusya'da vergi toplamak için Han'ın imtiyazını elinde tutmasına rağmen, Dmitri, Moğollar'a karşı ilk Rus askeri zaferi kazanmasıyla ünlüdür. Bir Moğol generali ve tahta hak iddia eden Mamay Mirza, Dmitri'yi gücünü artırmaya teşebbüs etmesi üzerine onu durdurmaya çalıştı. 1378'de Mamay Mirza bir Moğol ordusu gönderdi, ancak Vodha Nehri Muharebesi'nde Dmitri'nin güçleri tarafından yenildi. İki yıl sonra Mamai şahsen Moskova'ya karşı büyük bir kuvvete liderlik etti. Dmitri ile Kulikovskaya Muharebesi'nde karşı karşıya geldi ve yenildi.

Mağlup olan Mamay Mirza o anda rakibi olan Moğol generali Toktamış Han tarafından satıldı. Han artık Moğol egemenliği olan Rusya'nın parçalarını yeniden düzenledi ve Dmitri'nin Mamay Mirza'ya direnişi için Moskova'yı geçti. Ancak Dimitri, Toktamış'a ve Altın Orda'ya sadakat sözü verdi ve Moğol'un ana vergi toplayıcısı ve Vladimir'in Büyük Dükü olarak yeniden hizmet aldı. 1389'da ölümüyle Dimitri, Han'a danışmadan oğlu Vasili'ye unvanını vereceği ilk Büyük Dük oldu.

Evliliği ve çocukları
I. Dünya Savaşı'nda Konstantin Korovin tarafından yapılmış vatansever poster

Nizhniy Novgorod'lu Dmitri Konstantinoviç ile Rostov'lu Vasilisa'nın kızı Eudoxia ile evlendi. En az 12 çocukları oldu:

  • Daniil Dmitriyevich (y. 1370 – 15 Eylül 1379).
  • I. Vasili (30 Eylül 1371 – 27 Şubat 1425).
  • Sofia Dmitriyevna. Ryazan Prensi Fyodor Olegovich (1402–1427 yılları arası hükümdar) ile evlendi.
  • Yuriy Dmitriyevich, Zvenigorod ve Galich Dükü (26 Kasım 1374 – 5 Haziran 1434). Yeğeni II. Vasili'ye karşı Moskova tacını talep etti.
  • Maria Dmitriyevna (ö. 15 Mayıs 1399). Lengvenis ile evlendi.
  • Anastasia Dmitriyevna. Kholm Prensi Ivan Vsevolodovich ile evlendi.
  • Simeon Dmitrievich (ö. 11 Eylül 1379).
  • Ivan Dmitriyevich (ö. 1393).
  • Andrey Dmitriyevich, Mozhaysk Prensi (14 Ağustos 1382 – 9 Temmuz 1432).
  • Pyotr Dmitriyevich, Dmitrov Prensi (29 Temmuz 1385 – 10 Ağustos 1428).
  • Anna Dmitriyevna (d.8 Ocak 1387). Yury Patrikiyevich ile evlendi. Kocası, Starodub Prensi Patrikas ile karısı Helena'nın oğluydu. Kocasının baba tarafından dedesi Narimantas'tı. Evlilik Bu evlilik, onun Moskova'ya bağlı Boyar rolünü güçlendirdi.
  • Konstantin Dmitriyevich, Pskov Prensi (14 Mayıs/15 Mayıs 1389 – 1433).

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Asimov, Isaac. Asimov's Chronology of the World. New York: HarperCollins, 1989; p. 186.
  2. (Yunanca) Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ μεγάλος Πρίγκιπας 2 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 19 Μαΐου. ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ.
  3. 1 June / 19 May 11 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. HOLY TRINITY RUSSIAN ORTHODOX CHURCH (A parish of the Patriarchate of Moscow).

Dış bağlantılar
  • Cawley, Charles, RUSSIA, Rurik, Medieval Lands database, Foundation for Medieval Genealogy
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Dimitri
Vladimir Büyük Prensi
1362 – 1389		 Sonra gelen:
I. Vasili
Önce gelen:
II. İvan
Moskova Büyük Prensi
1359 – 1389		 Sonra gelen:
I. Vasili
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.