Derebağ, Yerköy

Nüfusunun çokluğundan ve merkezi durumundan dolayı da eskiden beri Devlet Hizmetlerinden azami derecede yararlanmıştır. 1930'lu yıllardan beri ilkokulu, 1975'ten beride kendi imece usulü ile yaptığı ortaokulu 1985'lere kadar öğrenim vermiştir. Şu anda ise öğrenci bulunmadığından her iki okul da kapalı durumdadır. 1980'den beri Elektriği, 1990'dan beri PTT şebekesi, 1995'ten itibaren Terkoz suyu, 2001'den itibaren de köy yolu asfalt olan çağımızın modern hizmetlerinden de nasibini almıştır. Devletin yaptığı köy hizmet binası mevcut olup muhtarlık hizmetleri buradan sürdürülmektedir. Ayni zamanda da eskiden oldugu gibi Köy Odası olarak da hizmet vermektedir. Derebağı'nda eskiyle yeniyi bir arada görmek mümkündür. Şöyle ki modern,betonarme iki-üç katlı binalar yapılırken eski tek katlı çamur sıvalı taş duvarlı evleri ve daracık sokakları hâlen görmek mümkündür. Köy meydanımız modern şekilde geniş asfalt hali ile bütün hizmetleri vermeye müsait durumdadır. Tipik bozkır köyü olan Derebağı'na yolunuzu en uygun Nisan - Haziran ortalarına kadar rastlatabilirseniz tadına doyum olmayan bir güzellikler görebilirsiniz. Ayrıca sonbaharın Eylül güzelliği de görmeğe degerdir. Eskiden bağ-bozumu vardı, şimdilerde kavun,karpuz tarlasının güzelliğini yaşamak ve tatmak fevkalade güzeldir. Orta Anadolu'nun orta bölümünde konuşlanmış olan köyde, Türklerin Anadolu'yu fetihleri ile 1071'den önce de iskan edildigi eldeki kesin delillerle mevcuttur. Yani İslam öncesi medeniyetlerden bizim işaret edebileceğimiz Hititler'in köy hudutlarında yerleşim bölgesinin oldugunu şu andaki tarihi kalıntılarla izleri olduğunu ileri sürebiliriz. Acı Suyun Başı-Uzun Kuyu mevkiinde hâlen kalıntılar görülebiliyor. Bu bölgenin yakınında sonradan Müslüman Türklerin de oturduğu su andaki mezarlıklarının canlı örneklerinden anlaşılıyor. Acı Suyun doğusu Müslüman mezarlığı hâlen mevcudiyetini sürdürüyor. Derebağı ismini 1958 senesinde Yeniyapan Tren İstasyonunda köy gençleri ile istasyon müdürü Yaşar Bey arasında çıkan bir kavga neticesinde İsrailli ismi karışıklığa sebebiyet verdiğinden değiştirilmek zorunda kalınmıştır. Tarihi tapu olarak şu an köy camisinin merdiven başlarındaki sağlı-sollu iki taş sütunla; çok uzun yıllar Soku Taşı olarak kullandığımız "mermere benzer" yöremizde bulunmayan bir yapi içeren taş hâlen mevcuttur. Dilden dile söylenen hep yaşlılarımızın anlattığına göre bu üç taş şu an Osman öğretmen'in yazı mahallesindeki evinin olduğu yerde bir kilisenin olduğunu bu taşlarında o kiliseye ait olduğunu bizlere hep büyüklerimiz anlatmışlardır. Onlarda büyüklerinden hep böyle duyup böyle bildiklerini söylerler. Anlaşılan o dur ki köy eski Medeniyetlere de beşiklik etmiştir. Su an köyün ortasında salmaya (başıboş) akan bir çeşmemiz Eski Pinar vardır. İşte bütün olayın püf noktası bu suyun başında çok eskiden beri insanlar mekan tutarak yasamalarına dayanır. Yaz Kış su an dahi tatlı devamlı akan bir su varsa o da bu pınarın suyudur. Bu suyun geliş yolunu bilenimiz hiç yok; yaşlılarımızda bizlere böyle gördük böyle biliyoruz diyorlar; derler. Bu pınarı Ecnebi dediğimiz Türk Müslüman medeniyetinden evvelki medeniyetlere ait insanlar inşa etmişlerdir. Bu hakiki bir durumdur. Bunda köy halkı tümden hem fikirdir. Bunların dışında da çok bariz deliller sunamayacağım; ama bu köyde yaşayan insanların arazinin a-Bozbağlar denen mevkiinde bağları b-Derebağı denen mevkiinde bağları c-Avgının başı denen yerde bağları olduğu son olarak da biz yaşayanların Yazı Bagları -Boyalı Bağları -Kara Kuyu mevkiinde bağlarımız varken şu an için kör oldu. Battal hale geldi. Kütükler hastalandı üzüm vermez oldu, dolayısıyla terk edildi. Bunları da birer medeniyet aşaması olarak kabul edebiliriz.

Yozgat iline 93 km, Yerköy ilçesine 53 km uzaklıktadır.

Kayıtlı 1000 (bin)'in üzerinde haneye, yaklaşık 4000 dolayında nüfusa sahip, ilçemizin de büyüklükte ilk üç köyünden birisiyiz. Şartlar gereği köyde 80 dolayında oturanı diğerleri de başta Ankara (500) - Kirikkale (60) - Mersin (60) gibi illere ve önemli sayıda da yurt dışında; Fransa (80) Danimarka (30) Almanya (25) yaklaşık hane sayısına sahiptir

• Yerelnet
• Yerköy Derebağı Web Sayfası