Dere alabalığı

Dere alabalığı (Salmo trutta forma fario), Salmonidae familyasından Avrupa'da cok yaygın olan bir alabalık türü. Avrupa'nın bazı bölgelerinde Amerika'dan getirilmiş olan gökkuşağı alabalığı bu yerli alabalık türünün neslini tehlikeye sokmuştur. Bu alabalığın bir de sadece Türkiye'de, Sivas'ın Gürün Gökpınar kaynağında görülen bir alt türü mevcuttur: Salmo trutta fario. Aynı zamanda bu hayvandan Avrupa'da da yaşadığı için İstanbul'un bazı derelerinde vardır.

Dere alabalığı
Küçük bir dişi
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Alt şube: Vertebrata Sınıf: Actinopterygii (Işınsal yüzgeçliler) Takım: Salmoniformes Familya: Salmonidae Cins: Salmo Tür: S. trutta Alt tür: S. t. forma fario
Üçlü adlandırma
Salmo trutta forma fario Walbaum, 1792

Rengi yaşadığı ortama göre değişken olup, genellikle sırt yeşilimsiden kahverengine kadar değişen renkte, yanlar daha açık, karın parlak renktedir. Baş ve yanlarda sarıdan altın rengine kadar değişen bir renk tonu vardır. 40–50 cm boya ve 0,5-1,0 kg ağırlığına kadar çıkabilirler.

Yaşadıkları alanın büyüklüğüne bağlantılı olarak böcek ve böcek larvalarından, sinek ve sinek larvalarından, küçük balıklardan ve yengeçlerden beslenirler, iribaş (kurbağa yavrusu) ve küçük dişi kurbağaları da yerler, ama dere alabalıkları arasında yamyamlık da yaygındır.

Akarsularda dere alabalığı, uygun vücut şekli ile çok hızlı hareket edebilir. Avlanırken su bitkilerinin arkasına saklanır ve sonra ani bir atılış ile saldırır. Tipik soğuksu balığı olan dere alabalığı berrak, bol oksijenli soğuk sularda özellikle akarsularda bulunur.

Üremeleri Ekim-Aralık ayları arasında, akarsuyun kaynak kısımlarına yakın çakıllık, kumlık yerlerde olmaktadır. Bulunduğu akarsuda kaynağa doğru kısa bir yumurtlama göçü yapar. Larvalar su sıcaklığına bağlı olarak 200-250 gün-derece arasında çıkarlar.

Dere alabalığının bazen diğer bir Salmonid olan Salvelinus fontinalis ile karışımı üzere garip çizgili melezler meydana gelir. Bunlara Kaplan alabalığı denir.