Belen

Belen, Hatay ilinin 15 ilçesinden birisidir. Amanos Dağlarında yer almaktadır. Önemli bir merkez olan İskenderun'a çok yakındır.

Başlığın diğer anlamları için Belen (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Belen
İlçe

Hatay ili siyasi haritası
Ülke Türkiye
İl Hatay
Coğrafi bölge Akdeniz Bölgesi
İdare
 • Kaymakam Hayrettin Baskın[1]
 • Belediye başkanı İbrahim Gül (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam 213 km² (82 mil²)
Rakım 624 m (2.047 ft)
Nüfus
 (2018)
 • Toplam 33,540
 • Kır
 -
 • Şehir
 -
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu 31350
İl alan kodu 0326
İl plaka kodu 31

Belen, Türkiye'nin önemli geçitlerinden "Belen Geçidi"'ne de adını veren bir yerleşim yeridir. Belen ~500 metre rakımdadır geçidi yaklaşık 5 km ileride Kıcı mahallesinden sonradır. Gedik Nur Dağlarında 740 metre yüksekliktedir.

Tarihçe

Belen ilçesi, tarihinde ilk kez Osmanlı döneminde iskan edilmiştir. Sultan Selim Han 1516 yılında zaferi öncesinde Belen geçidini komutan gözüyle incelemiştir. Anadolunun Suriye'ye açılan en uygun geçit noktası olduğunu tespit etmiştir. Amanos dağlarının 2.000 metre 150 kilometre uzunluğunda bir duvar gibi devam eden sarp dağların yalnız Belen geçidinde 600 - 700 metre alçaldığı geçidin aynı zamanda askeri açıdan, bölge ve ülke güvenliği bakımından stratejik öneme sahip olduğunu anlamıştır. 1535 yılında Padişah karargahına giderken Belen geçidinden geçmiş buranın askeri önemini bir kez daha anlamıştır. Geçide bir derbent kurulması talimatını vermiştir. Aynı yıl derbent teşkilatı kurulmuştur. Arazinin çok engebeli ve yokuş olması nedeniyle buraya Belen adı verilmiştir.[2] Belen, 7 Mayıs 1990'da 3644 sayılı kanun ile İskenderun'a bağlı bucak iken ilçe oldu.[3]

Nüfus

2015 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre Belen'in nüfusu 30.842'dir.[4]

Yıl Toplam Şehir Kır
1990[5]22.89315.6297.264
2000[6]28.38218.6469.736
2007[7]26.25620.3035.953
2008[8]27.92821.2936.635
2009[9]28.01620.8927.124
2010[10]28.95021.9367.014
2011[11]29.54922.5886.961
2012[12]29.49622.5776.919
2013[13]30.06130.061veri yok
2014[14]30.57730.577veri yok
2015[15]30.84230.842veri yok
2016[16]31.57131.571Veri yok

Kültür

Belen ilçesinde Türkmen kültür ve gelenekleri yaşanmaktadır.

Tarihî yerler

Bakras Kalesi

Aynı adla anılan mahallenin hemen üst tarafındadır. Mahallenin yolu Antakya - İskenderun yolunun 27.km'sinde yoldan 4 km kadar batısında sarp bir tepe üzerinde yapılmıştır. Strabon'un bu kaleden bahsettiğine bakılırsa, tarihi çok eski olmalıdır. Kale önceleri Belen geçidinin girişine, Antakya kurulduktan sonra Selevkos başkentini koruma gayesine hizmet etti. Haçlılar döneminde de Antakya Prensliği'nin kuzeyde en önemli noktasıydı. birkaç defa el değiştirdikten sonra Tapınak Şövalyeleri'nin eline geçen kale 1268 yılında Baybars tarafından kuşatılarak zaptedildi. birkaç katlı ve bir alay askeri barındıracak büyüklükte olan kale genel olarak harap olmaya yüz tutmuş olmakla birlikte, birçok mekanları sağlam durmaktadır. Günümüzde Bakras Kalesi Belen ilçesi sınırları içerisinde, Ötençay mahallesinde yer almaktadır.

Coğrafya

Belen ilçesinin yüzölçümü 184 km²'dir.[17] Belen, Hatay il merkezine 54 kilometre uzaklıktadır. İlçe topraklarının kuzeyinde ve kuzeydoğusunda Kırıkhan, güneyinde Antakya, güneybatısında Arsuz ve kuzeybatısında İskenderun bulunur. Ayrıca Belen 184 km²'lik yüzölçümüyle Hatay yüzölçümünün %3,3'ünü oluşturur. Belen ilçe toprakları genelde dağlık alanlarla kaplıdır. Amanos Dağları üzerinde rakımı 624 metre yükseklikte bulunan Belen'in Akdeniz kesimine inen eğimli arazisinde yüksek vadiler ve platolar bulunmaktadır. Belen İlçe merkezi Amanos Dağları üzerinde dağlık bir alanda kurulmuştur. İlçenin rakımı 740 metredir. İlçenin en önemli akarsuları Deliçay, Soğanlı ve Belen çaylarıdır. Belen, Hatay'ın dağlar üzerinde kurulu tek ilçesidir.

Dağ ve tepeler

Belen ilçe topraklarının %85,5'ini dağlar %15,3'ünü ovalar ve %5,7'sini platolar oluşturur. Amanos Dağları üzerindeki Belen ilçesinin en yüksek noktası 660 metre ile Elmadağ tepesidir.[18]

Jeolojik yapı

Belen ilçe topraklarının ana çatısını Amanos Dağları oluşturur. Bu dağ sırasının jeolojik yapısını peridotit, ve serpantin gibi gabro yeşil kütleler oluşturmaktadır.

Bitki örtüsü

Belen ilçesinin doğal bitki örtüsünü makiler ve ormanlar oluşturur. Amanos Dağları'nın Amik Ovası ve Akdeniz kısmına bakan bölümlerinde 700 metreden 1200 metreye dek kızılçam, sedir, çınar, karaçam ve ardıç gibi ormanları bulunur.

Akarsular

Belen ilçesinin en önemli akarsuları Deliçay, Soğanlı, Belen ve Ötençay çaylarıdır. Dağlardan kaynaklanan sular küçük dereler halinde ovaya dökülmektedir.

İklim

Belen ilçesinde Akdeniz iklimi görülmektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçmektedir. Temmuz ayı 5 mm yağışla yılın en kurak ayıdır. Aralık ayı 179 mm yağışla yılın en fazla yağış alan ayıdır. Ağustos ayı 26 °C ile yılın en sıcak ayıdır. Ocak ayı 6,2 °C ile yılın en soğuk ayıdır. Yılın en kurak ve en sıcak ayı arasındaki yağış miktarı 174 mm'dir. Yıl boyunca ortalama sıcaklık 20,1 °C civarında seyretmektedir.[19]

Ekonomi

Belen ilçesinin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri arpa, buğday, tahıl, patates, soğan, domates, patlıcan, portakal, limon, muz ve zeytin en çok yetiştirilen tarım ürünleridir. Ayrıca köylerde ve yaylalarda besicilik yoluyla hayvancılık yapılmaktadır. Belen ilçesinin ormanlar içinde 10 mahallesi vardır. İlçenin birçok mahallesinde küçük baş ve büyük baş hayvancılık yapılmaktadır. Belen geçidi ilçe sınırları içerisindedir. Belen, dağlar üzerinde kurulu bir ilçe olması nedeniyle çok sayıda rüzgâr enerji santrali (rüzgâr tribünleri) bulunmaktadır ve 420 hektarlık bir alanda kurulmuştur. İlçede; Belen İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü[20] ve T.C. Ziraat Bankası Belen Şubesi[21] tarafından çiftçilere tarım ve hayvancılık alanında destek verilmektedir.

Altyapı bilgileri

Belen ilçe merkezi ve mahallelerinde elektrik, su, telefon ve kanalizasyon şebekesi mevcuttur. Ancak köylerde elektrik ve su şebekesi vardır. Fakat telefon ve kanalizasyon şebekesi yoktur. İlçede; Belen Ptt Merkez Müdürlüğü,[22] Tedaş Belen İlçe İşletme Şefliği, Hatsu Belen İlçe İşletme Şefliği ve Türk Telekom Belen İşletme Şefliği bulunmaktadır.

Ulaşım

Belen ilçe merkezinden bağlı mahalle ve köylere ulaşım otobüs, minibüs ve dolmuşlar vasıtasıyla sağlanmaktadır. İlçe merkezinde günün her saatinde köylere dolmuş ve minibüs bulmak mümkündür. Belen ilçesine ulaşım karayolu ile sağlanmaktadır. İskenderun - Belen ilçe yolu 15 km'dir. Hatay - Belen otoyolu ise 56 km'dir.[23]

Eğitim

2015 yılı verilerine göre ilçede; Belen Halk Eğitim Merkezi, 4 lise, 28 ilk ve ortaokulu ile 2 sürücü kursu bulunmaktadır.[24]

Sağlık

Belen ilçesinde; Belen Toplum Sağlığı Merkezi, Belen 5.Nolu 112 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu, 4 Aile Sağlığı Merkezi, 1 Sağlık Kabini ve 14 eczane bulunmaktadır.[25]

Asayiş ve güvenlik

Belen ilçesinin asayiş ve güvenliği, Belen İlçe Emniyet Müdürlüğü[26] ve Belen İlçe Jandarma Komutanlığı[27] birimleri tarafından sağlanmaktadır. İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Belen Polis Merkezi Amirliği ile Mobese Komuta Merkezi bulunmaktadır.

Yerel yönetim

2019 Türkiye yerel seçimleri sonucunda İbrahim Gül, Belen Belediye başkanlığı görevini yürütmektedir.

İdari yapı

2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Belen ilçesinin idari sınırları yeniden belirlenmiştir. Belde belediyeleri kapatılarak mahalleye dönüştürülmüştür. Belen 19 mahalleden oluşmaktadır.[28]

Kaynakça
  1. belen.gov.tr, Belen Kaymakamı, Erişim tarihi: 9.09.2019
  2. "Belen Tarihi". 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015.
  3. "Kanun No.3644". T.C. Resmî Gazete. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2014.
  4. "Belen Nüfusu 2015 Hatay". nüfusu.com. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
  5. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  13. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  14. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  15. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  16. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
  17. "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Komutanlığı. 1 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014.
  18. "Hatay Valiliği". Erişim tarihi: 28 Ocak 2015.
  19. "Belen İklim Grafiği, Sıcaklık Grafiği, İklim Tablosu". tr.climate-data.org. 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2015.
  20. "Belen İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü". 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.
  21. "ZİRAAT BANKASI BELEN ŞUBESİ". firmasec.com. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2015.
  22. "BELEN POSTANESİ". firmasec.com. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2015.
  23. "İl ve İlçeler Arası Mesafe". illerarasimesafe.com. 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2015.
  24. "Belen İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü". 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.
  25. "Hatay İl Sağlık Müdürlüğü". 31 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.
  26. "Belen İlçe Emniyet Müdürlüğü". 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2015.
  27. "BELEN İLÇE JANDARMA KOMUTANLIĞI". firmasec.com. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2015.
  28. "Belen Haritası ve Belen mahalleleri". haritamap.com. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2015.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.