Bayağı şempanze

Bayağı şempanze; Yaşadığı dönem aralığı: 4-0 Ma; Blancan-Günümüz[1] PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓
	P. t. schweinfurthii, Kibale Milli Parkı, Uganda
Korunma durumu
	; Tehlikede (IUCN 3.1)[2]
Bilimsel sınıflandırma
Âlem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Primates
Alt takım:	Haplorhini
İnfra takım:	Simiiformes
Familya:	Hominidae
Alt familya:	Homininae
Oymak:	Hominini
Alt oymak:	Panina
Cins:	Pan
Tür:	P. troglodytes
İkili adlandırma
	Pan troglodytes (Blumenbach, 1775)
Alt türler
	Pan troglodytes verus; Pan troglodytes ellioti; Pan troglodytes troglodytes; Pan troglodytes schweinfurthii;
	Alt türlerin dağılım haritası; Pan troglodytes verus (green); P. t. ellioti (grey); P. t. troglodytes (red); P. t. schweinfurthii (blue);

Bayağı şempanze (Pan troglodytes), Primates (primatlar) takımının Hominidae (büyük insansı maymunlar) familyasına dahil Pan (şempanze) cinsini oluşturan iki türün daha iri yapılı olanıdır. "Şempanze" adı daha çok bu türü ifade etmek için kullanılsa da bu durum teknik açıdan hatalıdır. Yakın geçmişe dek daha çok "pigme şempanze" ya da "cüce şempanze" adları ile anılmış olan Pan paniscus (bonobo), Pan cinsinin diğer türüdür.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin ormanlarıyla sınırlı bir dağılım alanı olan bonobonun aksine, bayağı şempanzenin Batı ve Orta Afrika'da daha geniş bir dağılım alanı vardır ve bu dağılım alanları içinde ayrı bölgelerde izlenen dört alt türü bulunur. Bu alt türler şöyle sıralanabilir:

Pan troglodytes schweinfurthii (Doğu şempanzesi)
Pan troglodytes troglodytes (Merkezî şempanze)
Pan troglodytes vellerosus (Nijerya şempanzesi)
Pan troglodytes verus (Batı Afrika şempanzesi)

Kaynakça

McBrearty, Sally; Jablonski, Nina G. (2005). "First fossil chimpanzee". Nature. 437 (7055): 105-108. Bibcode:2005Natur.437..105M. doi:10.1038/nature04008. ISSN 0028-0836. PMID 16136135.
Humle, T.; Maisels, F.; Oates, J.F.; Plumptre, A.; Williamson, E.A. (2016). "Pan troglodytes (errata 2018)". 2016: e.T15933A17964454. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T15933A17964454.en.

Dış bağlantılar

İngilizce Wikipedia'daki Common Chimpanzee maddesinin 6 Kasım 2006 sürümü

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[McBrearty_Jablonski_2005_pp._105–108-1] McBrearty, Sally; Jablonski, Nina G. (2005). "First fossil chimpanzee". Nature. 437 (7055): 105-108. Bibcode:2005Natur.437..105M. doi:10.1038/nature04008. ISSN 0028-0836. PMID 16136135.

[iucn-2] Humle, T.; Maisels, F.; Oates, J.F.; Plumptre, A.; Williamson, E.A. (2016). "Pan troglodytes (errata 2018)". 2016: e.T15933A17964454. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T15933A17964454.en.