Aşağıseyit, Çal
Aşağıseyit, Denizli ilinin Çal ilçesine bağlı bir mahalledir.
Aşağıseyit | |
---|---|
Ülke | Türkiye |
İl | Denizli |
İlçe | Çal |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
• Toplam | 355 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | (+90) 258 |
İl plaka kodu | 20 |
Posta kodu | 20700 |
Tarihçe
Aşağıseyit’in tarihiyle ilgili kesin bir bilgi yoktur. Ancak, Mahmut Gazi Köyü’nün alt kısmında bulunan eski mezarların bizim atalarımızın mezarları olduğu, Pamukkale Üniversitesi’nde görevli bilim adamları tarafından kanıtlanmıştır. İsabeyoğulları ile anlaşamayan ve Danişment Türkmenleri soyundan olan atalarımız 300 yıl önce geldiği bu topraklarda dışlanmışlardır. Dışlanan atalarımız, köyümüzün şu anki yerine yaklaşık 250 yıl önce gelmiştir. Erzurum’dan, Hatay Ovası’na inen atalarımız, tarım toplumuna uyum sağlamamış, Toros Dağları’nı aşarak önce Honaz’a, oradan da köyümüze gelmiştir. Atalarımız, bölgedeki yaylalarını koyun karşılığı akrabalarına vermiştir. (Honaz’da akrabamız vardır ama bilinmez) Biz hiç keçi beslememişiz. Yörükler genelde keçi etini sever ama biz hiç koyun etinden şaşmamışız. Atalarımızda keçi eti yemezmiş, keçi beslemezmiş. Çobanlarımız hiç keçi gütmemiştir. Aşağıseyit Köyü’nde kurban bayramlarında hala keçi kesilmez. (Kesen çok azdır). Bu gerçekten yola çıkarak, bizlerin Yörük olmadığı, avrat ve silahından sonra en kutsal değerin koyun olduğunu söyleyebiliriz. Koyun yarışlarının asırlardır sürmesi de bunun en önemli kanıtıdır. En yakın akrabalarımızın Eskişehir Seyitgazi İlçesi, Sivas’ın bir bölümü, Adana’da hala Danişment kültürüyle yaşayan bazı köyler, Honaz’ın bir bölümü, Dedeköy (Baklan) ve Çivril’in bazı köylerinde olduğu tahmin ediliyor.
Ek Bilgi
Türk kültürünün canlı olarak yaşatıldığı Çal yöresinin önemli kültür etkinliklerinden biri de Aşağıseyit Köyü'nde yüzyıllardan beri sürdürülen " Koyunu Suya Çekme"yarışlarıdır.Koyun " Türk kültür tarihinde önemli bir yere sahiptir.Orta Asya Türk kurganlarında yapılan kazılarda koyun figürlerine sıkça rastlanır.Komşu devletlerin hakanları birbirlerine koyun hediye ederler.Anadolu Yörük Türkmen kültüründe koyun ve koyunculuk önemlidir.Koyunun suya çekilmesi Yörüklük geleneğinin bir parçasıdır.Çal - Aşağıseyit Köyü'nde yüzyıllardan beri sürdürülen bu gelenek insanımızın hayvana verdiği değerin, hayvan sevgisinin ve toplumdaki birlik ve beraberlik ruhunun gösteresidir.Bu yarışlar, tarih boyunca başta, Yukarıseyit, Baklan, Hançalar olmak üzere bölge köyleri tarafından devam ettirilmiştir.Şölene Aşağıseyit Köyü, hudutları içerisinde bulunan Şehit Kurt Ali'nin mezarı ziyaret edilerek ve dualar okunarak başlanılır.Sabahların erken saatlerinde, sürülerin elkoyunlarının öncülüğünde Menderes ırmağına girmeleri ile yarışlar başlar ve ikindiye kadar devam eder.
Yöreye Ait Söz Ve Kelimeler
Aşağıseyit, Yukarıseyit kız bulamazsan Çal’a seyit
Anası sarar, kızı koyar iki sarmaylan garın mı doyar
Bir okka pekmez, derdimi develer çekmez
Babası oğluna bir dönüm bağ vermiş de, oğlu babasına bir salkım üzüm vermemiş
Adı ne budu ne, tarana aşının dadı ne
Evde hasırı yok halı beğenmez, küpte pekmezi yok balı beğenmez
Kız anasından öğrenir sofra yazmayı, oğlan babasından öğrenir sokak gezmeyi
Her şey yakışığı, tarana aşı kaşığıyla
Üzümü küpten, kızı kökten al
Sac kıvamını bulur hamur tükenir, yaş kıvamını bulur ömür tükenir
Çalın devesi çölde yürümez
Kurt katırın fiyatını mı sorar
Esebey ile Yazır, delikli heybe hazır
Allah’ın yakmayacağı ocağa, Çökelez çırası vursan yanmaz
Elin öldürüverdiği yılan, kalkarda bir daha sokar
Ana gezer kız gezer, ala köpek ev düzer
Kız anasından öğrenir sofra yazmayı oğlan babasından öğrenir sokak gezmeyi
Palçıklı kadın çok koca değiştirir
Düşün deli gönül düşün, adam beygir mi alır kışın
Kesmez bıçak ele yağsız, hünersiz garı dile yağsız
Coğrafi Konumu
Denizli, Anadolu Yarımadası’nın güneybatı, Ege Bölgesi’nin doğusunda yer almaktadır. Ege, İç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri arasında bir geçit durumundadır. Denizli İli’nin her uç bölge üzerinde de toprakları vardır. Denizli ili 28o38′ – 30o05 doğu meridyenleri (doğu uç noktası; Çivril ilçesi Gümüşsu – Gökgöl Koyu Dinar sınırında Efekli Tepe, bati uç noktası; Buldan ilçesi Alandız Koyu, Manisa – Sarıgöl sınırında Tezek tepe) 38o29′ – 38o52′ kuzey paralelleri (Kuzey uç noktası; Çivril Çapak Koyu, Afyon sınırında Avgan Damları mezarlığı, güney uç noktası; Çameli – Muğla sınırında Karabayır Koyu) arasında yer alır. Denizli ili doğuda Burdur, Isparta, Afyon; batıda Aydın, Manisa; güneyde Muğla; kuzeyde Uşak illeri ile komşudur. Yüzölçümü 11.868km2, denizden yükseltisi ise 428m’dir.’)
Dış bağlantılar
- 23 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.