Şiran
Gümüşhane’nin en eski ilçelerinden biridir. İlçe merkezi Uluşiran (şimdiki adı Erenkaya) köyünde iken 1800’lü yıllarda bugünkü ilçe merkezine taşınmıştır.
Şiran | |
---|---|
Türkiye'de yeri | |
Ülke | Türkiye |
İl | Gümüşhane |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Osman Oğuz Ekşi [1] |
• Belediye başkanı | Mutlu Özel (MHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 928 km² (358 mil²) |
Rakım | 1.400 m (4.500 ft) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 20,084 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
Posta kodu | 29400 |
İl alan kodu | 456 |
İl plaka kodu | 29 |
Şiran, Gümüşhane ilinin bir ilçesidir.
Şiran adı esasen ilçenin kapladığı bölgenin adıdır. Bizans kaynaklarında 9. yüzyıldan itibaren bu bölge Khêriana ve (çoğul genitiv) Khêrianôn adıyla anılmıştır. Yerel lehçede /şîryana/ şeklinde telaffuz edilen bu isim, Şiran olarak Türkçeye uyarlanmıştır. İlçenin özellikle 1900'lü yıllarda yaygın olarak kullanılan diğer bir ismi ise "Karaca"dır. Yavuz Sultan Selim'in kasabaya Farsça Şîran ("aslanlar") adını verdiğine ilişkin yaygın inanışın tarihi temeli yoktur.
Yerel şivede Şiran, Şeyran olarak telaffuz edilir. Yaşlı kuşağın çoğunluğu Şiran'a Şeyran derler.
Tarih
Şiran ilçesi, 1473 'teki Otlukbeli Savaşı'nda Fatih Sultan Mehmet tarafından Uzun Hasan'ın yenilmesi ile Osmanlıların eline geçmiştir. Osmanlının fethinden sonra Şebinkarahisar Sancağı'nin bir nahiyesi olarak idare edilen ilçe 16. yy. sonuna kadar buraya bağlı kaldı. 17.yy. dan sonra Erzurum vilayetinin Erzincan Sancağı ile Trabzon vilayetinin Gümüşhane Sancağı arasında değişik zamanlarda idare edilen Şiran bazen de Kelkit nahiyesi ile birlikte ilçe yapılmıştır. Tanzimat'in ilânından sonra Erzurum'a bağlanan Şiran İlçesi 1839 da yeniden Erzincan'a bağlanmıştır. 93 Harbi'nden sonra 1879 yılında Gümüşhane Sancağı'ndan ayrılan Kelkit ve Şiran, Bayburt Sancağına bağlandı. Bu sırada halkın merkeze gönderdiği dilekçelerle Gümüşhane Sancağına yeniden bağlandı.[2]
2010 yılında Erenkaya,[3] 2018 yılında Örenkale[4] ve Bilgili[5] köyleri ilçeye mahalle olarak bağlanmıştır.
Coğrafya
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1965[6] | 29.797 | 2.080 | 27.717 |
1970[7] | 29.606 | 2.936 | 26.670 |
1975[8] | 33.779 | 5.048 | 28.731 |
1980[9] | 31.728 | 6.014 | 25.714 |
1985[10] | 31.201 | 6.381 | 24.820 |
1990[11] | 26.881 | 7.592 | 19.289 |
2000[12] | 26.397 | 11.977 | 14.420 |
2007[13] | 18.595 | 7.511 | 11.084 |
2008[14] | 18.237 | 7.261 | 10.976 |
2009[15] | 17.413 | 6.854 | 10.559 |
2010[16] | 17.600 | 8.207 | 9.393 |
2011[17] | 17.160 | 7.777 | 9.383 |
2012[18] | 17.775 | 9.483 | 8.292 |
2013[19] | 18.106 | 7.910 | 10.196 |
2014[20] | 19.615 | 11.984 | 7.631 |
2015[21] | 23.902 | 15.770 | 8.132 |
2016[22] | 27.116 | 19.944 | 7.172 |
Ekonomi
İlçemizde sebzecilik ve meyvecilik gelişme yolundadır. Meyvelerden elma üretimi önemlidir. Hayvancılık ilçenin diğer önemli bir gelir kaynağıdır. Koyun, kır keçisi ve sığır ciddi manada beslenen hayvanlardır. İlçemizde 30 ton günlük kapasiteli süt fabrikası, birde boya fabrikası ve Taş Mermer Fabrikası mevcuttur. Ayrıca belli bir kota uygulanmak suretiyle seker pancarı üretimi yapılmakta olup, seker fasulyesi üretimi de önemli bir yer tutmaktadır.[23]
Turistik yerler
- Çakırkaya Manastırı
- Tomara Şelalesi
- Seydibaba Türbesi
- Gelin Ebe Türbesi
- Firdevs Hatun Türbesi[23]
Kaynakça
- "Kaymakam". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.
- "Gümüşhane Şiran Erenkaya Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.
- "Gümüşhane Şiran Örenkale Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.
- "Gümüşhane Şiran Bilgili Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.
- "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
- "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.