Şeyhli, Kavak

15. ve 16. yüzyıl tahrir defterlerinde Kavak sınırlarında bulunmayan bu köye 1642 tarihli Canik Livası Reaya Defteri'nde rastlıyoruz. Şıhlı diye geçen köy , köprücülük ve derbentçilik hizmeti karşılığında avariz vergisinden muaf tutulmuştur.

Köy ,adını buraya yerleşen,Osmanlı arşiv belgelerinde "Şeyhler,Şeyhli,Şeyhlü" tabiriyle anılan Yörük Türkmen taifesinden alır.Türkay'a göre bu cemaat,Bozulus aşiretindendir. Yaylakları Develü,Erciyes ve Zamantı'da,kışlakları Aksaray ve Kırşehri'nde idi.

Şeyhli adının aşiretler arasında yaygın olarak kullanıldığını biliyoruz.Osmanlı arşiv belgelerinde birçok yerde iskan olan bu cemmatin Dulkadir,Yeni İl,Bozulus.Haleb Türkmenleri gibi büyük topluluklar içindeki aynı aşiretlerle bağını kurmak müşküldür.Gündüz'e göre ; bunlar Bozulus veye Dulkadir Türkmenlerin'nden kopan grup olmalıdır.Bu cemaati,Danişmendi Türkmenleri içinde de görüyoruz.

Bu oymak adı(şıh) Türkçe olup Azerbaycan ve Doğu Anadolu'da din görevlisi anlamında kullanılır. Bu adın kökü "ışık" dır. Başındaki "ı" sesi lehçe özelliğinden düşmüş ve şık(şıh/şıkh)halinde söylene gelmiştir. Şıh sözü(ışıkdan)ışıklandıran,aydınlatan,bilgi veren,çok bilen anlamındadır.Zamanla Oğuzlar'da oymak ve yer adı olarak kullanılmıştır. Türkiye'de Şıhlı,Şıhlar adlı 108 köy bulunmaktadır. Şehy kavramının başka manaları da vardır.Ahi teşkilatında loncalarda bir esnaf birliğinin başında olan kişiye,bir kabilenin veya aşiretin başındaki kişiye de şehy/şıh denir.Anadolu'da bazı yörelerde yaşlı kimselere de şıh unvanı verilir.

Samsun iline 60, Kavak ilçesine 10 km uzaklıktadır.

• Yerelnet 26 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.