Çin Cumhuriyeti-Sovyetler Birliği ilişkileri

Sovyetler Birliği-Çin Cumhuriyeti ilişkileri, Sovyetler Birliği ile Çin Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

1945'te Çin imzalanan Çin-Sovyet Dostluk ve İttifak Antlaşması ile Sovyetler Birliği ile Çin Cumhuriyeti arasındaki tüm diplomatik temaslar kesilmiştir. Ayrılık duyurusu 3 Ekim 1949 tarihinde Sovyetler Birliği'nin Çin Halk Cumhuriyetini tanıyan ilk ülke olması ile başladı. 1950 yılında Çin-Sovyet Dostluk, İttifak ve Karşılıklı Yardımlaşma Antlaşması imzalanmıştır.

1954 yılında Kore Savaşı bittikten sonra Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin Cumhuriyeti ile bu ülkeyle oluşacak herhangi bir çatışma durumunda askeri harekata ABD'nin de katılımını öngören güvenlik anlaşması imzaladı. Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanlığı "Uluslararası anlaşmaların, egemenliğin ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğünün kaba bir şekilde ihlali" olarak nitelendirdi. Eylül 1954'te, Tayvan'a bitişik adaların bombardımana tabi tutulmasının ardından Nikita Kruşçev Sovyetler Birliği'nin Çin Halk Cumhuriyeti'ne destek verdiğini resmen ilan etmiştir. Aynı zamanda Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov, ABD'yi çatışmayı kışkırtmakla suçlayarak bu tür bölgesel çatışmaların büyük bir savaşa dönüşeceğinden endişelerini dile getirdi. 1954 krizi döneminden hemen önce Çin Cumhuriyeti'ne bağlı sahil güvenlik görevlileri, Odessa'dan Vladivostok'a giden Sovyet petrol tankeri "Tuapse"yi ele geçirmiştir. Kırk dokuz mürettebat tutuklanmış, dördü daha sonra kaçmayı başararak SSCB'ye dönmüşlerdir.

Sovyetler ve Çin Cumhuriyeti arasındaki resmi olmayan ilk temas, 1960'lı yılların sonunda Çin-Sovyet ayrılığının belirginleşmesi sonucunda ABD-Çin halk Cumhuriyeti arasındaki yakınlaşma eğilimlerinin belirginleşmesinden sonra başladı. Tek Çin politikası'nın ABD tarafından da kabul edilmesinden sonra Çin Cumhuriyeti uluslararası alanda yalnız kalmıştır.[1]