Zorunlu figürler
Zorunlu figürler ya da okul figürleri artistik buz pateni (figure skating) sporuna ismini vermiş ve bu sporda kullanılan bir terimdir. Artistik patinajın ilk yıllarında buzda belirli şekilleri çizmek bu sporun ana amacıydı. Bu figürler temel olarak sekiz figüründen üretilmiştir. Yarışmalarda zorunlu figürler artık yer almasa da artistik patinajın Moves in the field (MIF) bölümünde kullanılmaktadır.
Yarışmalarda zorunlu figürler
1947 yılına kadar patenciler yarışmalarda iki ayakla 6 farklı, toplamda ise 12 zorunlu figürü göstermek zorundaydı. Bu figürler toplam puanın %60'ına etki etmekteydi. Katılan patenci sayısının artması ve bu figürleri inceleyip puan vermenin uzun zaman alması (o zamanlar açık havada yapılmaktaydı) sebebiyle 1948 yılında yarışmadaki zorunlu figürlerin sayısı 6'ya indirildi ve sağ ya da sol ayakla başlama alternatifi geldi. Zorunlu figürler yine toplam puanın %60'ına etki etmekteydi. Bu format 1968 yılına kadar kullanıldı.
Zorunlu figürlerin toplam puana etkisinin azaltılması yönündeki baskı Olimpiyat Oyunları'nın ve diğer yarışmaların televizyonda gösterilmeye başlanması ile oldu. Televizyon yayınları zorunlu figürler açısından iki önemli sorun vardı. İlk ve en önemlisi zorunlu figürlerin televizyondan yayınlanamamasıydı. Zorunlu figürleri patencinin tamamlaması ve ardından hakemlerin mikroskobik detayları incelemesi gerekiyordu. Bu durum pek çok kişiye ilginç gelmiyordu. İkinci önemli nedense toplam puanda zorunlu figürlerin ağırlığının fazla olması ve televizyon izleyicilerinin zorunlu figürleri izlememesi sebebiyle kimin kazandığı, neden kazandığı konusunda bir fikirlerinin olmamasıydı. Televizyon yayınları sadece serbest programı gösteriyordu. Bu durumda zorunlu figürleri bilmeyen izleyici sonuçlar karşısında şaşırmaktaydı.
Bu sebeple serbest programın toplam puana etkisinin arttırmak amacıyla bazı değişiklikler yapıldı. 1968 yılında zorunlu figürlerin toplam puana etkisi %502ye indirildi. 1973 yılında ise zorunlu figürlerin sayısı 6'dan 3'e indirildi ve yeni bir yarışma bölümü, kısa program yarışma kapsamına alındı. 1973'ten 1975 sezonuna kadar zorunlu figürler, kısa program ve serbest programın toplam puana ağırlığı sırasıyla %40, %20, ve %40'tı. 1976dan 1988 sezonuna kadar ise bu 30%, 20% ve 50% olarak kulanıldı. 1989 ve 1990 sezonlarında 20%, 30% ve 50% olarak değiştirildi. Zorunlu figürler 1990'dan sonra uluslararası yarışmalardan çıkartıldı.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Compulsory figures ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Johnson, Susan A.: "And Then There Were None". Skating, March/April 1991.
- Evaluation of Errors in Figures, 6th edition. USFSA, 1964.
- ISI Skaters & Coaches Handbook (formerly titled ISIA Test Standards), ISI, frequently revised. Descriptions of ISI Figure 10 figures based on the 1987 edition.
- USFSA figure tests